Buzz
1. Công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật là gì?
Hình hộp chữ nhật là khối hình học có các mặt là hình chữ nhật, tổng cộng có 6 mặt với 3 cặp mặt đối diện và song song. Mỗi mặt bên là một hình chữ nhật với các cạnh dài và ngắn. Hình hộp chữ nhật có 8 đỉnh, các cạnh đối diện bằng nhau, và các đường chéo nối các đỉnh. Diện tích bề mặt của hình hộp chữ nhật được tính bằng tổng diện tích của tất cả các mặt. Khối hình này thường được áp dụng trong các bài toán về không gian ba chiều và trong đời sống hàng ngày, như đựng và vận chuyển hàng hóa.
Công thức để tính thể tích hình hộp chữ nhật là V = dài x rộng x chiều cao
Ví dụ: Một hình hộp chữ nhật có chiều dài 5 cm, chiều rộng 3 cm và chiều cao 4 cm. Vậy thể tích của hình hộp chữ nhật là bao nhiêu?
Thể tích của hình hộp chữ nhật được tính là 5 x 3 x 4 = 60 cm³
Các dạng bài tập phổ biến về tính thể tích hình hộp chữ nhật
Dạng 1: Tính thể tích khi biết ba kích thước của hình hộp chữ nhật
Để tính thể tích hình hộp chữ nhật, bạn nhân chiều dài với chiều rộng và chiều cao, tất cả đều cùng đơn vị đo.
Ví dụ: Để tính thể tích hình hộp chữ nhật với chiều dài 12 cm, chiều rộng 5 cm và chiều cao 8 cm, ta có thể tích là 12 x 5 x 8 = 480 cm³.
Dạng 2: Xác định chiều cao của hình hộp chữ nhật
Để tính chiều cao của hình hộp chữ nhật, bạn chia thể tích cho diện tích đáy của nó.
Ví dụ: Tính chiều cao của hình hộp chữ nhật với thể tích 1.350 lít, biết chiều dài và chiều rộng lần lượt là 1,5 m và 1,2 m.
Chuyển đổi 1.350 lít thành 1350 dm³ hoặc 1,35 m³
Diện tích đáy của hình hộp chữ nhật được tính bằng cách nhân 1,5 với 1,2, kết quả là 1,8 m². Chiều cao của hình hộp chữ nhật được tính bằng cách chia 1,35 cho 1,8, ra được 0,75m.
Kết quả là 0,75m.
Dạng 3: Tính diện tích đáy khi đã biết thể tích
Công thức: Diện tích đáy của hình hộp chữ nhật được tính bằng thể tích chia cho chiều cao, tức là a x b = b/c.
Ví dụ: Một bể nước hình hộp chữ nhật có thể tích 30 dm³ và chiều cao 0,4m. Đáy của bể có chiều rộng 1,5 dm, ta cần tính chiều dài của đáy. Chuyển đổi 0,4m thành 4dm.
Diện tích đáy của bể nước hình hộp chữ nhật được tính bằng cách chia thể tích 30 dm³ cho chiều cao 4 dm, ra kết quả là 7,5 dm².
Chiều dài của đáy bể được tính bằng cách chia diện tích đáy 7,5 dm² cho chiều rộng 1,5 dm, kết quả là 5 dm.
Kết quả là 5 dm.
Dạng 4: Toán bài có lời văn
Để tính thể tích nước khi biết chiều cao mực nước, trước tiên bạn cần đọc kỹ đề bài, xác định dạng toán và yêu cầu, sau đó giải quyết bài toán. Ví dụ: Một bể cá hình hộp chữ nhật có chiều dài 90 cm, chiều rộng 50 cm và chiều cao 75 cm. Nếu mực nước ban đầu trong bể cao 45 cm và một hòn đá có thể tích 18 dm³ được cho vào bể, thì mực nước trong bể sẽ dâng lên bao nhiêu cm?
Chuyển đổi 18 dm³ thành 18.000 cm³.
Diện tích đáy bể cá được tính bằng cách nhân chiều dài 90 cm với chiều rộng 50 cm, ra kết quả là 4500 cm².
Chiều cao mực nước tăng thêm được tính bằng cách chia thể tích đáy 18.000 cm³ cho diện tích đáy 4500 cm², kết quả là 4 cm.
Sau khi thả hòn đá, chiều cao mực nước trong bể tăng lên thành 45 cm cộng với 4 cm, tổng là 49 cm.
2. Bài tập toán lớp 5, trang 121.
Câu 1: Tính toán thể tích của hình hộp chữ nhật với các kích thước chiều dài a, chiều rộng b và chiều cao c
a/ Chiều dài a = 5 cm, chiều rộng b = 4 cm, chiều cao c = 9 cm
b/ Chiều dài a = 1,5 m, chiều rộng b = 1,1 m, chiều cao c = 0,5 m
c/ Chiều dài a = 2/5 dm, chiều rộng b = 1/3 dm, chiều cao c = 3/4 dm
Kết quả
a/ Thể tích của hình hộp chữ nhật được tính là 5 x 4 x 9 = 180 cm³, kết quả là 180 cm³
b/ Thể tích của hình hộp chữ nhật là 1,5 x 1,1 x 0,5 = 0,825 m³
c/ Thể tích của hình hộp chữ nhật tính được là 2/5 x 1/3 x 3/4 = 1/10 dm³
Bài 2: Tính toán thể tích của khối gỗ có hình dạng như sau:
Kết quả: Chúng ta chia khối gỗ thành hai hình hộp chữ nhật. Hình hộp chữ nhật đầu tiên có kích thước chiều dài 12 cm, chiều rộng 8 cm và chiều cao 5 cm. Hình hộp chữ nhật thứ hai có chiều dài là 15 cm trừ 8 cm còn 7 cm, chiều rộng 6 cm và chiều cao 5 cm
Thể tích của hình hộp chữ nhật đầu tiên là 12 x 8 x 5 = 480 cm³.
Thể tích của hình hộp chữ nhật thứ hai là 7 x 6 x 5 = 210 cm³.
Tổng thể tích của khối gỗ là 480 + 210 = 690 cm³
Bài 3: Tính thể tích của viên đá nằm trong bể nước như hình vẽ dưới đây:
Kết quả: Thể tích nước trong bể trước khi đặt hòn đá là 10 x 10 x 5 = 500 cm³.
Thể tích nước trong bể sau khi đặt hòn đá là 10 x 10 x 7 = 700 cm³.
Thể tích của hòn đá được tính là 700 - 500 = 200 cm³
3. Một số bài tập bổ sung về việc tính thể tích hình hộp chữ nhật
Câu 1: Tính thể tích của hình hộp chữ nhật với chiều dài 23 dm, chiều rộng 12 dm và chiều cao 0,9 m.
Chuyển đổi: 23 dm = 2,3 m, 12 dm = 1,2 m
Thể tích của hình hộp chữ nhật là 2,3 x 1,2 x 0,9 = 2,484 m³
Câu 2: Một bể nước hình hộp chữ nhật có kích thước: chiều dài 3 m, chiều rộng nhỏ hơn chiều dài 1,8 m, và chiều cao 1,5 m. Tính dung tích tối đa của bể (biết 1 lít = 1 dm³)
Kết quả: Chiều rộng của bể nước là 3 - 1,8 = 1,2 m
Thể tích của bể nước là 3 x 1,2 x 1,5 = 5,4 m³
5,4 m³ tương đương với 5.400 dm³ hoặc 5.400 lít
Bể có thể chứa tối đa 5.400 lít nước, tương đương với thể tích của bể
Câu 3: Một bể cá hình hộp chữ nhật với chiều dài 1,8 m, chiều rộng 0,6 m và chiều cao 0,9 m. Cần bao nhiêu lít nước để nước trong bể đạt chiều cao 0,6 m?
Kết quả: Số lít nước cần để đạt chiều cao 0,6 m trong bể cá là 1,8 x 0,6 x 0,6 = 0,48 m³
Chuyển đổi 0,648 m³ thành 648 dm³ và 648 lít
Câu 4: Tính chiều cao của hình hộp chữ nhật có thể tích 16 m³, chiều dài 3,2 m và chiều rộng 2 m.
Diện tích đáy của hình hộp chữ nhật được tính là 3,2 x 2 = 6,4 m²
Chiều cao của hình hộp chữ nhật là 16 ÷ 6,4 = 2,5 m
2,5 m = 250 cm
Câu 5: Một bể nước hình hộp chữ nhật có thể tích 30 dm³, chiều cao 0,4 m và đáy bể rộng 1,5 dm. Tính chiều dài của đáy bể.
Chuyển đổi 0,4 m thành 4 dm
Diện tích đáy bể được tính là 30 ÷ 4 = 7,5 dm²
Chiều dài của đáy bể là 7,5 ÷ 1,5 = 5 dm
Câu 6: Công thức tính thể tích của hình hộp chữ nhật với chiều dài a, chiều rộng b và chiều cao c là gì?
Để tính thể tích của hình hộp chữ nhật, bạn nhân chiều dài với chiều rộng và chiều cao, tất cả cùng đơn vị đo. Công thức tính thể tích là V = a x b x c
Câu 7: Tính thể tích của hình hộp chữ nhật với chiều dài 17 cm, chiều rộng 9 cm, và chiều cao 1 cm.
Thể tích của hình hộp chữ nhật là 17 x 9 x 1 = 153 cm³
Câu 8: Tính thể tích của hình hộp chữ nhật có chiều dài 28 m, chiều rộng 15 m, và chiều cao bằng 3/7 chiều dài.
Chiều cao của hình hộp chữ nhật là 28 x 3/7 = 12 m
Thể tích của hình hộp chữ nhật này được tính bằng 28 x 15 x 12 = 5.040 m³
Bạn có thể tham khảo Bài tập ôn hè Toán lớp 5 lên lớp 6 mới nhất.
