Buzz
1. Chuẩn bị bài học
Câu hỏi (trang 33 sách Ngữ văn lớp 8 Tập 1): Bạn đã biết những gì về sóng thần? Trong trường hợp gặp phải sóng thần, bạn cần làm gì để bảo vệ bản thân và giúp đỡ người xung quanh?
Trả lời:
Sóng thần, như một cơn ác mộng từ biển cả, là mối đe dọa giữa sự bình yên và sự hủy diệt, có khả năng gây ra sự tàn phá và đau đớn cho con người cũng như tài sản. Trong những khoảnh khắc khủng khiếp của sóng thần, chúng ta không chỉ phải đối mặt với sức mạnh tự nhiên mà còn phải đảm bảo an toàn cho bản thân và cộng đồng.
Để bảo vệ bản thân và hỗ trợ người khác khi sóng thần ập đến, chúng ta cần hành động một cách thông minh và nhanh chóng:
- Đầu tiên, hãy tìm đến những khu vực an toàn. Các vùng đất cao, cách xa bờ biển ít nhất 500m, là nơi trú ẩn an toàn nhất trong tình huống khẩn cấp. Đây là cơ hội duy nhất để tránh xa sự tàn phá của sóng thần.
- Việc sơ tán là cách tốt nhất để bảo vệ bạn và người xung quanh. Di chuyển vào sâu trong đất liền và giữ an toàn cho gia đình. Đừng quên mang theo những vật dụng thiết yếu như nước, thực phẩm, và giấy tờ quan trọng. Sự bình tĩnh và hành động thông minh sẽ giúp bạn vượt qua khó khăn.
- Khi đã đảm bảo an toàn, hãy duy trì liên lạc với cộng đồng và cơ quan chức năng để cùng nhau đối phó với hậu quả và khôi phục cuộc sống. Đoàn kết và sẵn sàng hỗ trợ lẫn nhau là yếu tố quan trọng để xây dựng lại những gì sóng thần đã làm mất.
Trong những thời điểm khẩn cấp, bản lĩnh của con người sẽ được thử thách, và sự dũng cảm của chúng ta sẽ quyết định câu chuyện về sự sinh tồn và hy sinh.
2. Trả lời câu hỏi
1. Theo dõi: Những thông tin gì mà tiêu đề và cấu trúc của văn bản cung cấp cho bạn?
Tiêu đề và cấu trúc của văn bản tạo nên một bức tranh rõ ràng và có tổ chức cho người đọc, dẫn dắt họ qua các yếu tố chính của chủ đề.
2. Đọc quét: Điều gì khiến sóng thần trở nên đáng sợ nhất đối với con người?
Sóng thần gây ra nỗi kinh hoàng tột cùng cho con người khi nó ầm ầm lao về phía bờ.
3. Đọc hiểu phương tiện phi ngôn ngữ: Hình ảnh minh họa trong đoạn này có làm rõ ý tưởng chính của toàn đoạn không? Giải thích vì sao?
Hình ảnh minh họa trong đoạn này không chỉ giúp người đọc hình dung rõ ràng về sự di chuyển và biến đổi của sóng thần mà còn làm nổi bật ý tưởng chính của toàn đoạn, làm tăng cường nhận thức về sức mạnh và sự tàn phá khủng khiếp của hiện tượng này.
3. Luyện tập
Nội dung chính:
Sóng thần, hiện tượng tự nhiên đầy bí ẩn và không thể lường trước, là một trong những thảm họa đáng sợ nhất. Đây là những cơn sóng biển khổng lồ, hình thành do sự chuyển động mạnh mẽ của đáy biển, có thể gây ra thảm họa nghiêm trọng cho các khu vực ven biển và cư dân sống gần bờ. Sóng thần có chiều dài cực kỳ lớn, thường xuất hiện khi động đất dưới đáy biển hoặc sự di chuyển đột ngột của đám đất dưới nước xảy ra, tạo ra sóng với tốc độ đáng kinh ngạc.
Sóng thần thường hình thành khi có sự dịch chuyển đột ngột của đáy biển, có thể do động đất, núi lửa phun trào dưới nước, hoặc sự lở đất lớn. Điều này dẫn đến sự chuyển động mạnh mẽ của nước biển, tạo ra sóng thần có thể lan rộng trên toàn đại dương. Nguyên nhân chủ yếu của sóng thần bao gồm động đất, hoạt động núi lửa, hoặc lở đất. Dấu hiệu nhận biết sóng thần bao gồm động đất mạnh, biến động nước biển đột ngột, và sự rung chuyển của nước khi sóng thần đang đến gần. Các dấu hiệu khác có thể là tiếng ồn lớn từ phía biển, mất sóng điện thoại, và sự thay đổi bất thường trong môi trường xung quanh. Lịch sử ghi nhận những thảm họa sóng thần kinh hoàng, như trận sóng thần năm 2004 ở Thái Bình Dương làm hơn 230.000 người thiệt mạng tại 14 quốc gia, và trận sóng thần năm 2011 ở Nhật Bản, gây ra động đất nghiêm trọng và thảm họa hạt nhân tại nhà máy Fukushima Daiichi. Những sự kiện này phản ánh sức mạnh và tàn phá khủng khiếp của sóng thần trong lịch sử.
Câu 1 (trang 36 sách Ngữ văn lớp 8 Tập 1): Mục đích của văn bản trên là gì? Những đặc điểm nào của văn bản giúp bạn nhận biết mục đích đó?
Trả lời:
Mục đích của văn bản là cung cấp cho người đọc cái nhìn toàn diện về sóng thần, bao gồm định nghĩa, cơ chế hình thành, nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết. Văn bản đạt được mục đích này thông qua cấu trúc rõ ràng và logic, với mỗi đoạn tập trung vào một khía cạnh cụ thể của sóng thần:
- Định nghĩa: Cung cấp cái nhìn tổng quan về sóng thần, xác định rõ đặc điểm và chức năng của hiện tượng này.
- Cơ chế hình thành sóng thần: Giải thích quá trình hình thành sóng thần, giúp người đọc nắm được cách thức hoạt động của nó.
- Nguyên nhân: Khám phá các nguyên nhân gây ra sóng thần, mở rộng hiểu biết về sự hình thành của hiện tượng này.
- Dấu hiệu sắp có sóng thần: Cung cấp thông tin về các dấu hiệu cảnh báo trước khi sóng thần xảy ra, giúp người đọc chuẩn bị và phản ứng kịp thời.
- Các thảm họa sóng thần trong lịch sử: Mô tả những sự kiện sóng thần lớn trong quá khứ, giúp độc giả nhận thức rõ sức mạnh và tác động của hiện tượng này.
Các đoạn văn được sắp xếp một cách có hệ thống, giúp người đọc tiếp cận và theo dõi thông tin một cách dễ dàng và logic.
Câu 2 (trang 36 sách Ngữ văn lớp 8 Tập 1): Hãy chỉ ra cách trình bày thông tin và các căn cứ xác định trong một số đoạn văn dưới đây:
a. Sóng thần có thể hình thành ở ngoài khơi xa… A-lát-xca năm 1958 đã đạt đến độ cao 525 m.
b. Nguyên nhân chính của sóng thần thường là động đất… xảy ra trong khu vực “vòng đai lửa châu Á-Thái Bình Dương”.
c. Những người ở gần bờ biển thường khó nhận biết khi sóng thần đang tiến đến… nên tìm nơi cao hơn để trú ẩn trước khi sóng thần ập đến.
Trả lời:
a. Cấu trúc so sánh và đối chiếu:
Khi tổ chức sự kiện, việc xác định mục tiêu rõ ràng là cực kỳ quan trọng vì nó sẽ dẫn dắt mọi quyết định và hành động sau đó. Sự mơ hồ về mục tiêu có thể gây ra hiểu lầm và nhầm lẫn. Mục tiêu không chỉ là chỉ dẫn mà còn giống như ánh sáng dẫn đường cho con tàu trong biển cả đầy sóng gió của sự kiện.
b. Cấu trúc so sánh và đối chiếu:
Việc chuẩn bị kế hoạch dự phòng là điều cần thiết để ứng phó với những tình huống không lường trước. Một kế hoạch dự phòng chi tiết và linh hoạt giúp giảm thiểu tác động của các sự cố không mong muốn. Ngược lại, thiếu kế hoạch dự phòng có thể khiến chúng ta lúng túng khi gặp khó khăn. Sự khác biệt giữa có kế hoạch dự phòng và không có giống như sự khác biệt giữa sự an toàn và nguy cơ.
c. Cấu trúc so sánh và đối chiếu:
Khi đưa ra quyết định, chúng ta có thể chọn từ nhiều lựa chọn khác nhau hoặc kết hợp chúng để đạt hiệu quả tối ưu. Do đó, việc hiểu rõ các lựa chọn và hậu quả của chúng là rất quan trọng. Thiếu hiểu biết có thể dẫn đến những kết quả không mong muốn. Sự so sánh giữa các lựa chọn và nhận thức của chúng ta chính là yếu tố quyết định để đưa ra những quyết định chính xác và có trách nhiệm.
Câu 3 (trang 37 sách Ngữ văn lớp 8 Tập 1): Xác định các thông tin cơ bản trong đoạn văn: “Sóng thần đã được nhắc đến… Ngày 17/7/1998, sóng thần đã cướp đi hơn 2100 mạng sống tại Pa-pua Niu Ghi-nê”. Những thông tin cơ bản này được thể hiện qua những chi tiết nào? Vai trò của các chi tiết này trong đoạn văn là gì?
Trả lời:
Thông tin cơ bản được trình bày rõ ràng qua các số liệu cụ thể, đặc biệt là ngày tháng và số lượng người tử vong trong trận sóng thần. Những chi tiết này không chỉ là con số mà còn phản ánh sự tàn phá và mức độ nghiêm trọng của sóng thần. Chúng có vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông điệp chân thực và sinh động về những thảm họa do sóng thần gây ra đến độc giả.
Bằng cách sử dụng ngày tháng và số liệu về số lượng người tử vong, văn bản không chỉ cung cấp thông tin mà còn khơi gợi cảm xúc và sự đồng cảm từ độc giả. Những con số này giúp người đọc hình dung rõ hơn về mức độ nghiêm trọng của từng sự kiện sóng thần, tạo ra ấn tượng sâu sắc và nhận thức rõ ràng về hậu quả của hiện tượng này.
Tóm lại, việc đưa vào số liệu cụ thể về ngày tháng và số lượng người thiệt mạng không chỉ là cách truyền tải thông tin mà còn là một công cụ mạnh mẽ để nâng cao tính thuyết phục và ảnh hưởng của văn bản đối với người đọc.
Câu 4 (trang 37 sách Ngữ văn lớp 8 Tập 1): Văn bản sử dụng những loại phương tiện phi ngôn ngữ nào? Đánh giá hiệu quả của chúng trong việc biểu đạt nội dung văn bản.
Trả lời:
Trong đời sống, chúng ta thường chứng kiến những hiện tượng tự nhiên kỳ lạ và đôi khi đáng sợ. Sóng thần có thể là một trong những trải nghiệm đáng sợ nhất. Để làm rõ hơn về sự việc, chúng ta hãy cùng xem xét thông tin qua các phương tiện phi ngôn ngữ như hình ảnh và số liệu.
Một bức tranh nghệ thuật sống động về sóng thần chính là một tác phẩm thể hiện chính xác sự hình thành và ảnh hưởng của sóng thần lên môi trường xung quanh. Trong bức tranh, chúng ta thấy sự dữ dội và sức mạnh của sóng thần khi nó vươn lên như một bức tường nước khổng lồ, đe dọa mọi thứ trên con đường của nó. Ánh sáng chói trên bề mặt sóng tạo ra không khí đầy sự kinh hoàng và ám ảnh.
Số liệu thống kê mang đến cái nhìn rõ nét về quy mô và ảnh hưởng của sóng thần. Một biểu đồ theo thời gian có thể cho thấy cường độ của sóng thần qua từng giai đoạn, từ khi hình thành đến khi đổ bộ vào bờ. Các chỉ số như chiều cao sóng và tốc độ di chuyển giúp chúng ta đánh giá mức độ tàn phá mà sóng thần gây ra.
Khi kết hợp hình ảnh với số liệu, đoạn văn trở nên sinh động và chân thực hơn. Người đọc có thể hình dung rõ ràng sự mạnh mẽ của sóng thần, từ cơn địa chấn dưới đáy biển đến cảnh sóng trắng đổ bộ vào bờ. Số liệu thống kê như một bức tranh số cung cấp cái nhìn chính xác về quy mô thảm họa, nâng cao sự hiểu biết và cảm nhận của người đọc về sức mạnh khủng khiếp của thiên nhiên.
Câu 5 (trang 37 sách Ngữ văn lớp 8 Tập 1): Sau khi đọc văn bản, em đã hiểu thêm những gì về sóng thần?
Trả lời:
Sau khi đọc văn bản, em đã hiểu rõ cơ chế hình thành của sóng thần cùng các nguyên nhân chính gây ra các thảm họa sóng thần. Những mô tả chi tiết và khoa học trong văn bản đã giúp em có cái nhìn toàn diện về quá trình phát triển của hiện tượng này. Đồng thời, việc tìm hiểu hậu quả và mức độ tàn phá đã giúp em nhận thức sâu sắc hơn về sức mạnh khủng khiếp của sóng thần đối với con người.
Với cách trình bày thông tin có tổ chức, văn bản đã giúp em hình dung rõ nét về các hiện tượng tự nhiên đầy bất ngờ này. Sự kết hợp giữa lý thuyết và thực tế trong văn bản đã tạo ra bức tranh toàn diện và rõ ràng về sóng thần, từ đó nâng cao hiểu biết và nhận thức của em về hiện tượng này.
Tóm lại, sau khi đọc văn bản, em đã có cái nhìn tổng quan và sâu sắc hơn về sóng thần, từ cách hình thành đến các hậu quả của nó. Điều này giúp em mở rộng kiến thức và hiểu biết về một trong những hiện tượng tự nhiên nguy hiểm và đặc biệt.
- Soạn bài Bánh trôi nước Hồ Xuân Hương một cách ngắn gọn và đầy đủ nhất
- Soạn bài Bắt nạt - Kết nối tri thức một cách ngắn gọn và toàn diện nhất
