Hướng dẫn Chọn ổ cứng SSD khi Build PC: Bí quyết lựa chọn hiệu quả

Không chỉ là dung lượng và giá tiền, việc chọn ổ SSD có nhiều yếu tố quan trọng khác. Hãy cùng Mytour khám phá chi tiết trong hướng dẫn Build PC giá rẻ hôm nay.

Trong thời đại ngày nay, ổ cứng SSD trở nên phổ biến và là sự lựa chọn hàng đầu cho người sử dụng máy tính, không chỉ dành cho công việc mà còn cho trải nghiệm game. Khi nâng cấp hệ thống, chúng ta thường xem xét việc chuyển từ HDD sang SSD, không chỉ tập trung vào RAM hay card đồ họa như trước đây. Tuy nhiên, việc chọn ổ SSD không đơn giản, và bài viết này của Mytour sẽ hướng dẫn bạn chọn được chiếc ổ cứng phù hợp nhất cho dự án xây dựng PC của bạn.

Phân loại theo định dạng

Khi lựa chọn SSD, điều quan trọng là hiểu rõ máy tính của bạn có thể sử dụng loại ổ nào. Hiện nay, M.2 và 2.5 inch là hai chuẩn phổ biến nhất, nhưng cũng có hai dạng khác ít được biết đến hơn một chút.

SSD 2.5 inch

Định dạng phổ biến và dễ lắp đặt: Loại SSD này có hình dạng giống ổ HDD truyền thống, sử dụng kết nối SATA. Việc lắp đặt hoàn toàn tương tự và một số hãng thậm chí cung cấp khay chuyển đổi từ 2.5 inch sang 3.5 inch để bạn có thể lắp đặt vào các khe ổ HDD thông thường.

Loại SSD tiện ích và đang trở nên phổ biến: Với kích thước nhỏ như thanh kẹo chewing gum, M.2 đang trở thành xu hướng. Tuy nhiên, để sử dụng loại SSD này, bạn cần một mainboard có khe M.2. Đa số mainboard đời mới đã tích hợp ít nhất một khe M.2, và số ít có thể có đến 2 khe. M.2 còn được chia thành nhiều độ dài khác nhau.

mSATA

Định dạng Mini SATA: SSD mSATA giống M.2 và được thiết kế cho các thiết bị có kích thước nhỏ, đặc biệt là khi không gian có hạn.

U.2

Định dạng này không có sự khác biệt đáng kể so với ổ SSD 2.5 inch, chỉ mỏ slightly đầy hơn. Thay vì sử dụng cổng kết nối SATA, nó chuyển sang PCIe với tốc độ cực kỳ cao. Loại ổ cứng này thích hợp cho các máy trạm cao cấp, server và hệ thống siêu máy tính với dung lượng lớn, tốc độ cao và độ bền đáng tin cậy.

Xem thêm: Sự khác biệt giữa ổ cứng HDD và SSD là gì?

Hai loại chip nhớ SSD

Dù là định dạng nào, tất cả ổ cứng SSD đều sử dụng chip nhớ flash để lưu trữ dữ liệu. Có nhiều loại chip nhớ khác nhau, với sự chênh lệch về tốc độ và độ bền đáng kể. Việc chọn SSD sử dụng loại chip nhớ phù hợp sẽ giúp bạn tiết kiệm kinh phí lâu dài.

• Chip NOR: Với tốc độ đọc dữ liệu ngẫu nhiên (random data access) cao, chip NOR thường được sử dụng trong thiết bị y khoa và thông minh. Tuy nhiên, chi phí sản xuất cao và dung lượng thấp hạn chế việc sử dụng nó.
• Chip NAND: Loại chip này có ưu thế khi đọc dữ liệu tuần tự, đọc/xóa/ghi nhanh và giá thành thấp. Do đó, chip NAND thường xuất hiện trong thẻ nhớ, thanh USB, smartphone, ổ SSD của các tổ chức lớn...

Bốn loại chip NAND trong SSD

Với ưu điểm về giá thành hợp lý và dung lượng cao, chip NAND đang trở thành lựa chọn phổ biến cho các thiết bị máy tính. Đa số ổ cứng SSD trên thị trường hiện nay sử dụng loại chip này để cân bằng giữa giá và dung lượng. Tuy nhiên, chúng được phân loại thành nhiều loại nhỏ khác nhau, mỗi loại đều có ưu nhược điểm riêng.

• NAND SLC: Viết tắt của 'single-level cell', mỗi ô nhớ của con chip chỉ lưu trữ 1 bit dữ liệu. Điều này giúp chip có tốc độ rất cao và bền bỉ, nhưng đương nhiên giá thành cao.
• NAND MLC: Hay 'multi-level cell', có các ô nhớ chứa 2 bit dữ liệu. Loại chip này vẫn đảm bảo tốc độ cao và độ bền, nhưng giảm chi phí.
• NAND TLC: Mỗi ô nhớ chứa 3 bit dữ liệu, được gọi là triple-level cell. Việc tăng mật độ dữ liệu giúp giảm chi phí, tăng dung lượng nhưng cũng giảm độ bền.
• NAND QLC: Là 'quad-level cell', mỗi ô nhớ của chip chứa 4 bit dữ liệu. Đây là loại có giá thành rẻ nhất nhưng dung lượng cao nhất.

Ngoài ra, bạn có thể nghe đến 3D NAND, một kiến trúc trong đó các ô nhớ được chồng lên nhau, nhằm tăng dung lượng ổ cứng SSD. Giải pháp này giúp tăng dung lượng và giảm giá thành mà không làm giảm độ tin cậy. Đây là một sáng kiến cho phép sản xuất các ổ SSD tốc độ cao và dung lượng lớn, mặc dù chi phí cũng khá cao.

Đối với người dùng thông thường, các ổ SSD sử dụng chip NAND TLC và QLC là đủ để đáp ứng nhu cầu sử dụng. Chẳng hạn như SAMSUNG, họ sản xuất ba dòng SSD khác nhau là Pro, EVO và QVO. Trong đó, các ổ SSD chuẩn Pro có giá cao nhất với chip NAND MLC, ổ EVO trang bị chip TLC, và cuối cùng, ổ QVO là chip QLC.

TLC và QLC

Vì đây là hai loại chip phổ biến nhất trên các ổ SSD dành cho người tiêu dùng thông thường, Mytour sẽ giới thiệu thêm về chúng trong phần này.

Dung lượng

Chip QLC nổi bật với dung lượng lớn do mật độ dữ liệu cao. Bạn có thể tìm thấy ổ SSD QLC lên đến 8TB, mặc dù giá của chúng cũng khá cao. Ngược lại, ổ SSD TLC có dung lượng thấp hơn một chút.

Độ bền

Các chip QLC có mật độ dữ liệu cao hơn và do đó cũng dễ hỏng hơn. Thường thọ của SSD được đánh giá bằng TBW (terabyte written, tổng số terabyte được ghi). Ví dụ, ổ 1TB EVO của Samsung có độ bền 600 TBW trong khi ổ 1TB QVO chỉ có 360 TBW.

Dĩ nhiên con số này chỉ mang tính chất tham khảo và chỉ là một chỉ số bảo đảm sản phẩm. SSD có thể hỏng bất ngờ trước cả khi đạt đến TBW hoặc ngược lại, có thể sống lâu hơn nhiều so với số TBW được công bố.

Hiệu suất

Tốc độ đọc – ghi nhanh chóng là điều mà người dùng mong đợi khi sử dụng ổ SSD. Dễ dàng nhận thấy rằng ổ sử dụng chip QLC thường chậm hơn so với TLC (hoặc các loại ổ dùng chip NAND khác). Các nhà sản xuất thường áp dụng giải pháp phần mềm để giảm sự chênh lệch này, ví dụ như Samsung có Intelligent TurboWrite giúp ổ QLC có tốc độ ngang bằng ổ TLC trong khoảng 42GB đầu tiên.

Giá cả

Như đã đề cập trước đó, các ổ SSD sử dụng chip QLC có giá thành thấp hơn so với ổ TLC, MLC hoặc SLC cùng dung lượng. Điều này là một yếu tố quan trọng khi người dùng thông thường lựa chọn giải pháp lưu trữ. Tuy nhiên, nếu bạn là người chơi game chuyên nghiệp hoặc thực hiện render 3D, ổ SSD với chip nhớ cao cấp sẽ là lựa chọn phù hợp hơn.