Buzz
Hướng dẫn cùng em trong bài học Tiếng Việt lớp 5 Tuần 33 trang 56, 57, 58, 59
Phần 1 (trang 56 Cùng em học Tiếng Việt 5 Tập 2): Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Giáo viên mới
Buổi sáng hôm nay, chúng tôi chào đón giáo viên mới.
Đến giờ học, giáo viên ngồi xuống, thường xuyên nhìn thấy một số học sinh cũ đi qua và chào hỏi. Cũng có những người đến bắt tay và thăm hỏi giáo viên một cách rất lịch sự. Thật rõ ràng là các học sinh cũ rất yêu quý giáo viên và muốn gần gũi với người đó. Khi đến phần viết chính tả, giáo viên xuống bục, đi lại giữa các hàng ghế để hướng dẫn việc viết cho chúng tôi. Thấy một học sinh mặt đỏ phát sần sật, giáo viên dừng lại, lại gần để sờ trán và hỏi: “Cậu sao rồi?”. Khi giáo viên quay lưng, một học sinh ở bàn dưới bật dậy, lắc lư người như trượt băng. Bất ngờ, giáo viên quay lại và phát hiện, học sinh đó vội ngồi xuống, cúi đầu đợi phạt. Nhưng giáo viên nhẹ nhàng vỗ vai học sinh đó và nói: “Đừng làm vậy nữa”. Rồi giáo viên quay lại bảng để tiếp tục phần viết chính tả.
Sau khi viết xong, giáo viên im lặng nhìn chúng tôi một lúc, sau đó ôn tồn nói:
- Các bạn ơi! Hãy lắng nghe ta! Chúng ta đã cùng nhau trải qua một năm học. Các bạn phải chăm chỉ, ngoan ngoãn. Ta không có gia đình. Các bạn là gia đình của ta. Năm ngoái, mẹ ta còn sống, nhưng bây giờ mẹ đã ra đi. Ta chỉ còn một mình. Ngoài các bạn, ta không còn ai nữa trên thế giới này; ngoài tình yêu của các bạn, ta không còn yêu thương ai hơn. Các bạn giống như con của ta. Ta sẽ yêu các bạn. Và các bạn phải yêu ta. Ta không muốn phạt ai cả. Các bạn phải thể hiện bản lĩnh của một người trẻ. Trường của ta sẽ là một gia đình, các bạn sẽ là nguồn an ủi và niềm tự hào của ta. Ta không cần phải kiểm tra lại các bạn vì ta tin rằng trong lòng các bạn, mỗi người đều 'vâng lời', vì vậy ta muốn bày tỏ lòng biết ơn đối với các bạn.
Thầy nói xong, không khí trong sân trường trở nên trầm lắng. Chúng tôi lặng lẽ rời khỏi sân. Một học sinh không lễ phép từ trước đã tiến lại gần thầy giáo, giọng nói rụt rè nói:
- Thưa thầy, con xin thầy tha lỗi.
Thầy gật đầu và nói:
- Rất tốt! Bạn có thể về.
(Trích từ Những trái tim cao quý - A-mi-xi)
a) Việc các học sinh cũ khi vào lớp đều cúi chào thầy cho thấy điều gì?
Hướng dẫn giải:
- Hành động của các học sinh cũ khi qua cửa lớp cúi chào thầy cho thấy họ đều rất quyến luyến và muốn gần gũi với thầy.
b) Hành động của thầy giáo mới sờ trán một học sinh nói lên điều gì?
Hướng dẫn giải:
- Hành động của thầy giáo mới sờ trán một học sinh cho thấy thầy rất quan tâm, chu đáo và nhẹ nhàng đối với học trò của mình.
c) Thầy giáo dặn dò học sinh về điều gì? Tình cảm của thầy giáo đối với học sinh như thế nào?
Hướng dẫn giải:
- Thầy giáo nhắc nhở học sinh rằng: Cần phải chăm chỉ và tuân thủ. Trong môi trường học tập, thầy trò cần phải coi nhau như một gia đình và phải quý trọng và yêu thương lẫn nhau.
- Thầy giáo yêu quý sâu sắc những học sinh của mình, thầy coi họ như con cái của mình.
Bài 2 (trang 57 Cùng em học Tiếng Việt 5 Tập 2): Gạch chân từ không cùng nhóm với các từ sau và giải thích tại sao từ đó không cùng nhóm.
(nhi đồng, con nít, trẻ con, trẻ ranh, trẻ em, tuổi trẻ, nhóc con)
Hướng dẫn giải:
Từ không cùng nhóm với các từ còn lại là từ “tuổi trẻ”. Vì “tuổi trẻ” chỉ ám chỉ đến độ tuổi thanh niên, thiếu niên. Còn các từ còn lại thường dùng để chỉ đến độ tuổi dưới 16 tuổi.
Bài 3 (trang 57 Cùng em học Tiếng Việt 5 Tập 2): Đặt dấu ngoặc kép vào vị trí phù hợp trong các câu sau:
- Giọt Sương thật đẹp đẽ! Đom Đóm Con ngưỡng mộ, sau đó cất cánh bay quanh Giọt Sương.
- Cút chỉ còn lại bộ lông nâu xơ xác, suốt ngày rụt cổ, nằm trong bụi cỏ không dám di chuyển, tiếng kêu “cun cút” nghe rất thảm.
Hướng dẫn giải:
“Giọt sương thật xinh đẹp!” Đom Đóm Con ngưỡng mộ, sau đó cất cánh bay quanh Giọt Sương.
Thế là Cút chỉ còn lại bộ lông nâu xơ xác, suốt ngày rụt cổ, nằm trong bụi cỏ không dám di chuyển, tiếng kêu “cun cút” nghe rất thảm.
Bài 4 (trang 58 Cùng em học Tiếng Việt 5 Tập 2): Gạch chân câu văn là lời nói trực tiếp của nhân vật trong đoạn văn sau. Sử dụng dấu ngoặc kép để đánh dấu lời nói trực tiếp đó.
Thuyền chúng tôi trôi dọc theo dòng về hướng Năm Căn. Đó là xứ tiền rừng bạc biển. Tôi đang đứng ở trong mui thuyền, bỗng nghe thấy tiếng ba gọi: “Mau ra coi, An ơi! Gần tới sân chim rồi.”
(Thành tựu)
Hướng dẫn giải:
Lời nói trực tiếp của nhân vật là: “Mau ra coi, An ơi! Gần tới sân chim rồi.”
Thuyền chúng tôi trôi dọc theo dòng về hướng Năm Căn. Đó là xứ tiền rừng bạc biển. Tôi đang đứng ở trong mui thuyền, bỗng nghe thấy tiếng ba gọi: “Mau ra coi, An ơi! Gần tới sân chim rồi.”
Bài 5 (trang 58 Cùng em học Tiếng Việt 5 Tập 2): Gạch 1 gạch dưới câu là lời nói trực tiếp, gạch 2 gạch dưới từ ngữ mang ý nghĩa đặc biệt:
Cuộc họp đang đến “đỉnh điểm”. Mọi người đều hăng hái phát biểu để đưa ra ý kiến của mình. Được mệnh danh là “Thỏ đế” nhưng hôm nay Thắng cũng nói năng ra trò. Cậu ta đứng dậy, mắt nhìn về phía lớp trưởng, dõng dạc nói: “Theo tôi, tình hình mất trật tự của lớp cần được khắc phục ngay”.
Bài 6 (trang 58 Cùng em học Tiếng Việt 5 Tập 2): Viết đoạn văn (5-7 câu) tả một người em mới gặp một lần nhưng để lại cho em nhiều ấn tượng.
Hướng dẫn giải:
Tuần trước em đến bệnh viện huyện kiểm tra sức khỏe và gặp được một cô y tá rất đáng yêu. Cô có vẻ gần ba mươi tuổi, vóc dáng mảnh mai, cao ráo. Tóc đen dài của cô được buộc gọn phía sau một cách sạch sẽ. Cô sắp xếp chỗ ngồi cho những người đến kiểm tra sức khỏe, gọi tên mọi người rất rõ ràng và nhanh nhẹn. Khi trợ giúp bác sĩ kiểm tra bệnh nhân, cô rất nhẹ nhàng, ân cần và tỉ mỉ. Mỗi khi một bệnh nhân hoàn tất kiểm tra, cô đều tận tình hướng dẫn họ về tình trạng sức khỏe của mình. Em nhìn lên bảng tên của cô, muốn ghi nhớ tên của cô y tá vì cô khiến em cảm thấy thiện cảm ngay từ lần gặp đầu tiên.
Vui học (trang 59 Cùng em học Tiếng Việt 5 Tập 2):
Khéo như voi
Một người khéo ra chợ mua được một đàn bò sáu con, người đó lên lưng con đầu đàn rồi dắt cả đàn về. Giữa đường, người khéo nhìn lại đàn bò phía sau, đếm: Một, hai, ba; Một, hai, ba, bốn…năm. Đếm đi đếm lại năm, bảy lượt, người khéo vẫn thấy chỉ có năm con bò. Cuống lên người khéo gãi đầu gãi tai, nhưng không biết phải làm sao.
Khi về đến nhà, thấy vợ đứng chờ ở cổng. Người khéo ngồi trên lưng bò nói:
- Chết mất rồi! Tôi đánh mất một con bò!
Vợ hỏi:
- Mua bao nhiêu con mà để mất một con?
Ngốc ta chỉ đàn bò năm con theo sau:
- Sáu con, giờ chỉ còn năm.
Chị vợ vừa cười, vừa nói:
- Thừa một con mà!
(Tổng hợp)
*Trong câu chuyện đó, điều gì khiến bạn cảm thấy vui vẻ?
*Chia sẻ với bạn để hiểu tại sao người vợ nói rằng còn thừa một con bò?
Hướng dẫn giải:
- Câu chuyện kể trên khiến mọi người vui vẻ vì anh chàng ngốc mua bò mà lại đếm sai, quên mất bò mình đang cưỡi.
- Người vợ nói rằng còn thừa một con bò để chỉ anh chàng ngốc, bởi vì anh ta đã mua đủ 5 con, thêm một con bò nữa là thừa lắm rồi. Đây là cách đùa của người vợ với anh chàng ngốc.
Các bài tập khác trong sách Cùng em học Tiếng Việt lớp 5 Tập 2:
