Khi trẻ lên 4 tuổi, có nhiều thay đổi về cả thể chất lẫn tâm lý, đặc biệt nhiều bố mẹ gặp khó khăn khi muốn dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh. Đọc ngay chia sẻ của Mytour dưới đây, bố mẹ sẽ thấy việc khiến bé nghe lời trở nên đơn giản và nhẹ nhàng hơn bao giờ hết.
Để biết cách dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh hiệu quả, cha mẹ hãy cùng tìm hiểu các nguyên nhân và cách giải quyết sau đây:
Sự phát triển của trẻ 4 tuổi
Khi lên 4 tuổi, tâm lý của trẻ có những thay đổi và phát triển đáng kể. Hầu hết các bé thích vận động, yêu thích các trò chơi phát triển thể chất như chạy xe đạp trẻ em, chạy nhảy, đuổi bắt, ném bóng,... Với bản năng hiếu động và ham thích khám phá thế giới xung quanh, trẻ thường thích vận động hơn là ngồi yên một chỗ.
Ngoài ra, trẻ 4 tuổi cũng có sự phát triển trí tuệ đáng kể so với những năm trước. Họ có khả năng tiếp thu kiến thức về hình khối, màu sắc và có thể nhớ được một số chữ cái, học thuộc bài hát và thơ ngắn.
Ở độ tuổi này, trẻ cũng rất tò mò về thế giới xung quanh và thường đặt ra nhiều câu hỏi như 'vì sao', 'tại sao', 'cái gì'... họ sẽ kiên nhẫn chờ đợi câu trả lời cho đến khi có được.
Trẻ 4 tuổi thích khám phá thế giới xung quanh. Nguồn: Internet.
Ở độ tuổi này, trẻ thường bắt chước hành động hoặc lời nói của người lớn. Họ bắt đầu thể hiện cảm xúc của mình một cách rõ ràng hơn, có thể là vui vẻ khi gặp điều thú vị hoặc tức giận, khóc lóc khi không hài lòng.
Hầu hết các bé thể hiện hành động theo sở thích riêng và biểu hiện bên ngoài như khóc lóc, ăn vạ mong muốn được người lớn đáp ứng nhu cầu của mình.
Đây chính là những biểu hiện đầu tiên của trẻ bướng bỉnh không chịu nghe lời. Ngoài ra, điều này cũng khuyến khích tính cách tốt như mong muốn tự lập, tự mặc quần áo, tự làm việc như xúc cơm,... Cha mẹ cần có cách dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh nhẹ nhàng, giúp trẻ hiểu biết hơn.
Vì sao trẻ 4 tuổi bướng bỉnh?
Để tìm cách dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh, trước hết cha mẹ cần hiểu rõ nguyên nhân hình thành tính cách và hành vi của trẻ. Dưới đây là một số nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng bướng bỉnh của bé:
- Đơn giản là trẻ thích lời nói và hành động của bạn bè hoặc người lớn và họ bắt chước.
- Do bé được cha mẹ và người thân trong gia đình nuông chiều quá mức.
- Cách dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh không đồng nhất gây ra mâu thuẫn giữa các thành viên trong gia đình, làm trẻ bối rối không biết nghe theo ai và bắt chước ai.
- Do cha mẹ, người thân ép trẻ làm điều mà họ không thích.
- Cha mẹ, người thân không quan tâm hoặc không chú ý dạy dỗ con trẻ.
- Cha mẹ, người lớn dùng cách dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh quá cấp quá vội, hy vọng có kết quả ngay lập tức bằng cách sử dụng lời nói khích lệ, hoặc thậm chí trừng phạt khi bé không nghe lời.
Nguyên tắc nuôi dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh
Cách dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh hiệu quả nhất là cha mẹ kết hợp một cách khéo léo giữa các phương pháp vừa nghiêm túc vừa hiền lành. Không nên áp đặt quá nhiều quy định và không bao giờ nên dung túng cho những hành vi không đúng của trẻ. Để trẻ nghe lời, cha mẹ cần tuân theo những nguyên tắc sau:
- Nhất quán về phương pháp và mục tiêu giáo dục khi dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh
Cần phải đồng lòng trong cách dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh để tránh mâu thuẫn, điều này có thể khiến trẻ ngày càng không chịu nghe lời hơn.
Việc thống nhất quan điểm về việc nuôi dạy bé trong ăn uống, giải trí, học tập,... giúp trẻ dễ dàng học hỏi từ cha mẹ, thay đổi hành vi của mình theo hướng tích cực hơn.
Người lớn cũng nên tạo ra những phần thưởng nhỏ hoặc khen ngợi khi bé ngoan ngoãn nghe lời, hoặc áp dụng những biện pháp phạt nhẹ khi bé phạm lỗi cũng giúp bé tiến bộ nhanh hơn. Không bao giờ nên chấp nhận những hành vi không đúng của bé, từ đó tạo ra một môi trường lành mạnh để bé phát triển.
- Truyền đạt lời khuyên, hướng dẫn cụ thể và rõ ràng cho bé hiểu
Khi yêu cầu bé thay đổi hành vi hoặc thực hiện một nhiệm vụ, cha mẹ cần nói rõ tên của hành động để bé hiểu rõ hơn. Sau đó, cung cấp lời khuyên cụ thể để bé có thể thấy rõ hậu quả hoặc lợi ích của hành vi đó.
Cuối cùng, hãy nhẹ nhàng hướng dẫn con thay đổi và hành động theo hướng đó. Khi tuân theo nguyên tắc này, cha mẹ sẽ nhận thấy sự thay đổi đáng kể trong con theo thời gian. Đây được xem là cách dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh hiệu quả nhất.
Truyền đạt thông tin dạy bảo một cách rõ ràng giúp bé dễ dàng hiểu và thực hiện. Nguồn: Internet
- Tôn trọng con trẻ và không ép buộc
Ở tuổi 4, trẻ bắt đầu phát triển cá nhân tính, có ý thức về bản thân. Nhiều trẻ có thể tự nhận mình là 'ông/bà cụ non'. Trẻ cũng cần được đối xử với sự tôn trọng và bình đẳng. Vì vậy, cha mẹ cần thông minh khi dạy con.
Hãy thử cho trẻ ngồi cùng mức với mình và trò chuyện với con như bạn bè, bạn sẽ bất ngờ khi thấy trẻ trở nên nghiêm túc và lắng nghe nhiều hơn.
Hãy kiên nhẫn với trẻ, giúp trẻ phát triển và hình thành tính cách mỗi ngày, không chỉ giúp trẻ có một con người tốt mà còn tạo ra một mối quan hệ gần gũi và thấu hiểu hơn với con.
Phương pháp giáo dục trẻ 4 tuổi bướng bỉnh
Có nhiều cách để giáo dục trẻ 4 tuổi bướng bỉnh, cha mẹ nên quan sát con để chọn phương pháp phù hợp. Sự kết hợp giữa nguyên tắc và phương pháp dạy bé linh hoạt theo từng tình huống sẽ giúp đạt được kết quả tốt nhất.
Cha mẹ có thể tham khảo các phương pháp dạy con đơn giản nhưng hiệu quả sau đây:
- Khích lệ khen ngợi khi trẻ nghe lời
Hiện nay, việc khích lệ và khen ngợi được nhiều chuyên gia tâm lý khuyến khích vì hiệu quả của nó. Theo nghiên cứu, lời khen có tác động tích cực lớn hơn rất nhiều so với lời phê bình. Điều này không chỉ đúng với trẻ em mà còn áp dụng được cho cả người lớn và người già.
Vì vậy, cha mẹ nên động viên con bằng lời khen, hoặc khuyên bé bằng những lời tích cực sẽ giúp bé phát triển nhân cách tích cực nhất.
- Quan sát, lắng nghe để hiểu con
Hiểu được tâm lý của con không phải dễ, nhưng cũng không quá khó nếu cha mẹ biết lắng nghe và quan sát nhiều hơn. Việc nuôi dạy con không phải là việc chỉ diễn ra trong một thời điểm cụ thể, cha mẹ cần kiên nhẫn và linh hoạt theo từng tình huống, giai đoạn để đạt hiệu quả tốt nhất.
Cha mẹ thường xuyên trò chuyện, giao tiếp với bé để hiểu con hơn
- Giải thích nguyên nhân, nêu rõ hậu quả khi mắc lỗi để bé dễ hiểu
Mỗi khi con bướng bỉnh, cách dạy trẻ 4 tuổi không nghe lời hiệu quả là giải thích nhẹ nhàng cho bé hiểu vì sao cần phải nghe lời người lớn và kể rõ hậu quả nếu bé làm ngược lại. Với một số bé chưa hiểu, việc này sẽ mất thời gian hơn.
Bố mẹ cần kiên nhẫn hơn để giải thích mỗi lần như vậy. Dần dần, bé sẽ tự hiểu, đồng thời kết hợp với các phương pháp khác sẽ giúp bé nghe lời người lớn hơn.
- Tuyệt đối không nương tựa vào đòi hỏi vô lý của bé
Việc nuông chiều con thái quá có lẽ gặp nhiều trong gia đình. Chiều con là không sai nhưng cần làm đúng cách và đúng trường hợp. Nhiều cha mẹ quá chiều con, dung túng thói hư cho bé… dần dần hình thành tính cách ích kỷ, bướng bỉnh, đòi hỏi vô lý ở trẻ.
Khi không đáp ứng được các yêu cầu, bé thường trở nên bướng bỉnh, khó bảo, và cục cằn. Do đó, cha mẹ cần phải có trách nhiệm thể hiện thái độ rõ ràng, quyết đoán để điều chỉnh hành vi xấu của con.
- Thiết lập quy tắc thưởng, phạt rõ ràng cho bé
Bên cạnh đó, cha mẹ cũng có thể áp dụng cách dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh bằng cách thiết lập quy tắc thưởng phạt rõ ràng khi giao cho con một nhiệm vụ.
Hơn nữa, cha mẹ không nên quên nhắc nhở, động viên bé hoàn thành nhiệm vụ. Nếu bé làm tốt, nghe lời, cha mẹ có thể thưởng hoặc khen ngợi bé. Ngược lại, cha mẹ sẽ phạt để răn đe con.
Khuyến khích bé bằng việc thưởng nhỏ khi ngoan, và phạt nhẹ khi bé mắc lỗi
- Cho bé quyền lựa chọn
Với trẻ có cá tính mạnh, hoặc không thích làm một việc gì đó, cha mẹ có thể áp dụng cách dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh bằng cách cho bé quyền lựa chọn. Ví dụ, nếu bé không thích ăn rau, cha mẹ có thể cho bé lựa chọn giữa rau cải và bí xanh. Lúc này, bé chỉ có 2 lựa chọn đều nằm trong mong muốn của cha mẹ.
- Giữ vững lập trường, không để cảm xúc chi phối khi dạy con
Trong quá trình dạy dỗ con, cha mẹ cần tỉnh táo, giữ vững lập trường và không để cảm xúc chi phối. Không nên bỏ qua khi con quá bướng bỉnh, nhõng nhẽo, không chịu nghe lời. Nếu làm như vậy, sẽ dẫn đến hình thành tính cách xấu cho trẻ, làm cho việc dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh trở nên khó khăn hơn nhiều.
Trên đây là những chia sẻ về cách dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh mà nhiều cha mẹ đã thực hiện thành công. Hy vọng sau bài viết này, cha mẹ sẽ có thêm kiến thức và phương pháp phù hợp để dạy dỗ con tại nhà.
Huyền Trang tổng hợp từ Monkey