Buzz
Em hãy chỉ ra điểm tương đồng và khác biệt giữa văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên (đã học trong bài Những Bí Ẩn của Thế Giới Tự Nhiên, Ngữ Văn 8, Tập 1) và văn bản thông tin giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim.
Câu 1
Câu 1 (trang 32, SBT Ngữ Văn 8, tập hai):
Em hãy nêu điểm tương đồng và khác biệt giữa văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên (đã học trong bài Những Bí Ẩn của Thế Giới Tự Nhiên, Ngữ Văn 8, Tập 1) và văn bản thông tin giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim.
Phương pháp giải:
Đọc lại phần viết về văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên trong mục Tri thức Ngữ văn (bài Những Bí Ẩn của Thế Giới Tự Nhiên, Ngữ Văn 8, Tập 1) và phần viết về văn bản thông tin giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim trong mục Tri thức Ngữ văn (bài Cánh Cửa Mở Ra Thế Giới, Ngữ Văn 8, Tập 2), sau đó, rút ra những điểm tương đồng và khác biệt giữa hai thể loại này.
Lời giải chi tiết:
a. Tương đồng:
- Đều thuộc loại văn bản thông tin
- Kết hợp phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ
- Có thể có sa-pô hoặc không có sa-pô
b. Khác:
Văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên:
- Mục đích: giải thích một hiện tượng tự nhiên
- Cấu trúc:
+ Phần mở đầu: giới thiệu khái quát về quá trình xảy ra hiện tượng tự nhiên
+ Phần nội dung: giải thích nguyên nhân và cách thức diễn ra hiện tượng.
+ Phần kết thúc (không bắt buộc): trình bày sự việc cuối của hiện tượng hoặc tóm tắt nội dung giải thích.
Văn bản thông tin giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim:
- Mục đích: giới thiệu, khuyến khích mọi người đọc cuốn sách hoặc xem bộ phim.
- Cấu trúc:
+ Phần 1: nêu một số thông tin về cuốn sách/ bộ phim (tên tác phẩm, tên tác giả hoặc đạo diễn, diễn viên, người quay phim,…) và trình bày ấn tượng hoặc nêu nhận xét khái quát của người viết đối với cuốn sách/ bộ phim.
+ Phần 2: tóm tắt ngắn gọn nội dung cuốn sách/ bộ phim và trình bày nhận xét, đánh giá của người viết về giá trị của cuốn sách/ bộ phim.
+ Phần 3: khẳng định giá trị của cuốn sách/ bộ phim và đề xuất/ khuyến khích mọi người nên đọc/ xem.
Câu 2
Câu 2 (trang 32, SBT Ngữ Văn 8, tập hai):
Tất cả các văn bản thông tin giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim có đều chứa sa-pô không? Mục đích của sa-pô trong văn bản là gì?
Phương pháp giải:
Dựa vào những gì đã học trong mục Tri Thức Ngữ Văn và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
- Không phải tất cả các văn bản đều có sa-pô.
- Mục đích của sa-pô là tóm tắt nội dung bài viết và thu hút sự chú ý của người đọc.
Câu 3
Câu 3 (trang 32, SBT Ngữ Văn 8, tập hai):
Tác dụng của việc sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ trong kiểu văn bản này là gì?
Phương pháp giải:
Có thể dựa vào hình ảnh bìa sách trong bài giới thiệu và trả lời câu hỏi bằng cách hình dung nếu bài giới thiệu sách không có hình ảnh cuốn sách thì tác động của bài giới thiệu đến người đọc sẽ thế nào.
Lời giải chi tiết:
Tác dụng của việc sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ trong kiểu văn bản này là truyền tải thông tin về tác phẩm được giới thiệu một cách sinh động, hấp dẫn người đọc.
Câu 4
Câu 4 (trang 32, SBT Ngữ Văn 8, tập hai):
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi dưới đây:
a. Vẽ sơ đồ cấu trúc của văn bản và tóm tắt nội dung từng phần (ghi vào vở).
b. Xác định thông tin cơ bản, thông tin chi tiết và vẽ sơ đồ minh họa mối quan hệ giữa các chi tiết và thông tin cơ bản của văn bản trên.
c. Mục đích của tác giả khi viết văn bản này là gì?
d. Quan sát kỹ hình bìa sách và trả lời câu hỏi: Tác dụng của việc sử dụng hình ảnh bìa sách trong văn bản này là gì?
đ. Đọc lại nội dung văn bản, so sánh với tiêu đề và trả lời câu hỏi: Tiêu đề “Con Chim Xanh Biếc Bay Về” - một câu chuyện cổ tích dành cho người lớn có thể thể hiện được ý nghĩa của bài viết không? Dựa trên những gì để xác nhận điều đó?
Phương pháp giải:
Xác định từ khóa của các câu hỏi và kết hợp với việc phân tích hình ảnh và chi tiết thơ để hoàn thành yêu cầu của đề bài.
Lời giải chi tiết:
a. Em có thể tự sáng tạo sơ đồ cấu trúc của văn bản dựa trên gợi ý tóm tắt nội dung từng phần như sau:
- Sa-pô: tổng quan nội dung bài viết.
- Phần 1 (đoạn 1): cung cấp thông tin và nhận xét tổng quan về tác phẩm.
- Phần 2 (đoạn 2 đến đoạn 15): tóm tắt nội dung kết hợp với đánh giá nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
- Phần 3 (đoạn 16 đến đoạn 17): xác nhận ý nghĩa của tác phẩm.
b.
c. Mục đích của tác giả khi viết văn bản này là giới thiệu cuốn sách và chia sẻ nhận xét cá nhân sau khi đọc sách.
d. Tác dụng của việc sử dụng hình ảnh bìa sách là tạo ra tính trực quan cho bài giới thiệu sách.
đ. Tiêu đề đã phản ánh nội dung bài viết và là ý kiến của tác giả về cuốn sách. Chứng minh cho điều này là: trong bài viết, tác giả thường xuyên sử dụng thuật ngữ “cổ tích” để nhấn mạnh rằng đây là một câu chuyện tình yêu đẹp, buồn nhưng có kết thúc hạnh phúc.
