Mẹ sau sinh mổ thường mất nhiều thời gian hồi phục hơn so với sinh thường. Hãy cùng Mytour khám phá cách chăm sóc mẹ sau sinh mổ để mẹ có thể nhanh chóng phục hồi sức khỏe nhé!
Hướng dẫn chăm sóc mẹ sau sinh mổ
Chăm sóc vết mổ
Trong tuần đầu tiên sau sinh mổ, vết mổ vẫn chưa khô nên các bác sĩ sản khoa và hộ sinh sẽ tiếp tục chăm sóc và vệ sinh vết mổ. Đồng thời, các loại thuốc giảm đau, kháng sinh và thuốc co tử cung được sử dụng để phòng tránh các vấn đề nhiễm trùng có thể xảy ra với mẹ. Những loại thuốc này không ảnh hưởng đến sữa mẹ.
Vào ngày thứ ba, có thể mở băng và để vết mổ khô tự nhiên. Mẹ nên chú ý không để nước thấm ướt vào vùng vết mổ. Bác sĩ sẽ quyết định cắt chỉ sau 5 ngày nếu sinh mổ lần đầu tiên và sau 7 - 8 ngày nếu sinh mổ lần thứ hai trở lên. Trong trường hợp mẹ tự tiêu chỉ, không cần phải cắt chỉ.
Trong giai đoạn này, mẹ nên lau sạch cơ thể bằng nước ấm hoặc tắm nhanh chóng, tránh việc ngâm cơ thể trong nước tắm để tránh làm ướt vết thương. Đồng thời, mẹ không nên bôi các loại thuốc kháng sinh lên vết mổ.
Chế độ dinh dưỡng cho mẹ sau sinh mổ
Sau khi sinh mổ, mẹ không nên ăn gì trong vòng 6 giờ đầu tiên mà chỉ nên uống nước lọc, nước đường và ăn cháo lỏng. Mẹ chỉ nên bắt đầu ăn thức ăn đặc sau khi đã “xì hơi”. Hạn chế sử dụng đường bột và các sản phẩm từ đậu tương vì có thể gây táo bón và đầy hơi. Tình trạng này thường diễn ra trong vòng 3 - 5 ngày sau sinh mổ do ảnh hưởng của thuốc tê. Do đó, mẹ cần uống nhiều nước.
Từ ngày thứ hai trở đi, mẹ có thể ăn uống như bình thường. Mẹ sau sinh cần cung cấp đủ protein và canxi cho cơ thể, đồng thời uống đủ nước để sản xuất sữa cho con bú. Mẹ cũng cần bổ sung dinh dưỡng từ thịt, cá và rau củ. Những mẹ có thể bị sẹo lồi cần tránh các thực phẩm gây dị ứng và làm phồng vết thương nhanh như thịt gà, thịt bò, hải sản và rau muống. Mẹ cũng nên tránh các thực phẩm dễ gây tiêu chảy hoặc dị ứng.
Hoạt động và nghỉ ngơi
Dù việc vận động sau sinh có thể gây đau đớn, nhưng mẹ không nên nằm quá lâu trên giường. Ngay sau khi ống dẫn tiểu được rút ra, mẹ có thể bắt đầu tập đi bộ. Trước đó, mẹ có thể nhẹ nhàng cử động tay chân hoặc ngồi dậy. Vận động và đi bộ ngắn sẽ giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng và giảm nguy cơ mắc các biến chứng sau phẫu thuật như dính ruột, viêm tắc tĩnh mạch,...
Tập thể dục sẽ có lợi và thúc đẩy quá trình phục hồi sau sinh. Tuy nhiên, nếu mẹ sinh mổ, cần 4 - 6 tuần để phục hồi trước khi bắt đầu tập luyện lại.
Cho con bú
Sau khi sinh, việc cho con bú ngay từ lúc sơ sinh là rất quan trọng. Sữa non chứa đựng nhiều chất dinh dưỡng và kháng thể cần thiết cho sự phát triển và hệ miễn dịch của trẻ.
Việc cho trẻ bú ngay sau khi sinh là cực kỳ quan trọng. Nguồn ảnh: freepik
Vấn đề vệ sinh
- - Mẹ cần rửa mặt, súc miệng và chải răng mỗi ngày để đảm bảo vệ sinh.
- Trong ngày đầu sau sinh, có thể sử dụng bô khi đi tiểu, sau đó có thể sử dụng nhà vệ sinh.
- Vệ sinh cơ thể bằng nước ấm sạch và lau khô cơ thể.
- Hạn chế làm ướt vết mổ.
- Sau tuần thứ hai, có thể tắm rửa bình thường nhưng không nên chà xát mạnh vào vết mổ.
Hướng dẫn về vệ sinh vết mổ sau sinh tại nhà
Khi về nhà sau thời gian ở bệnh viện, việc vệ sinh vết mổ đúng cách để tránh nhiễm trùng là rất quan trọng. Để vệ sinh vết mổ tại nhà, mẹ cần chuẩn bị:
- - Bông băng
- Dung dịch betadine 10%
- Găng tay y tế
Các bước vệ sinh vết mổ:
- - Trước khi vệ sinh vết mổ, mẹ cần rửa tay sạch sẽ bằng xà bông. Mở bông gạc, rót betadine vào bông. Đeo găng tay sạch và sát trùng vết mổ.
- Sát khuẩn trực tiếp lên vết mổ, kéo dần dần từ mép này sang mép khác mà không di lại.
- Tiếp tục sát khuẩn vết mổ. Nếu cần, rót thêm betadine để đảm bảo vết mổ sạch.
- Lặp lại quy trình cho đến khi vết mổ sạch.
- Vệ sinh vết mổ từ 7 - 10 ngày, sau đó chỉ cần thấm khô bằng khăn sạch sau khi tắm.
- Nếu được chỉ định, mẹ có thể sử dụng kem chống sẹo của bác sĩ sau khi vết mổ đã khô.
Về vệ sinh vết mổ tại nhà
Hãy vệ sinh vết mổ đúng cách. Nguồn ảnh: freepik
Trong quá trình chăm sóc vết mổ, mẹ cần chú ý:
- - Nếu vết mổ sưng nề, tấy đỏ, chảy dịch, máu, mủ hoặc có hiện tượng sốt, mẹ cần phải tái khám hoặc liên hệ trực tiếp với bác sĩ điều trị.
Vệ sinh vết mổ tại nhà là vô cùng quan trọng. Nếu không vệ sinh đúng cách, có thể gây ra nhiễm trùng và ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ. Hơn nữa, vết mổ nhiễm trùng có thể khiến mẹ phải quay lại bệnh viện để điều trị, tốn kém về tiền bạc và thời gian. Đồng thời, cơ thể mẹ cũng có thể gặp khó khăn trong việc tiết sữa và không còn nhiều thời gian chăm sóc em bé.
Chế độ ăn uống sau sinh mổ
Sau sinh mổ, cơ thể mẹ sẽ yếu đi nên cần chế độ chăm sóc đặc biệt và quan trọng là chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cùng với việc vận động hợp lý.
Sản phụ sau sinh mổ cần kiêng ăn những gì?
Sau khi sinh mổ, ruột của sản phụ bị kích ứng, dẫn đến khả năng tiêu hóa kém. Việc ăn nhiều loại thức ăn khó tiêu có thể gây ra tình trạng đầy bụng và táo bón, gây khó khăn trong việc phục hồi sức khỏe.
Vì vậy, sản phụ sau sinh mổ cần hạn chế những loại thực phẩm sau đây:
- Các loại đồ ăn phù hợp sau sinh mổ
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ
Chăm sóc mẹ sau sinh mổ cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng phù hợp. Dưới đây là thực đơn tham khảo cho mẹ sau sinh mổ:
- - Khoảng 6 giờ đầu sau sinh mổ, nên uống nước lọc. Sau khi có thể xì hơi hoặc đi đại tiện, mới ăn cháo loãng và dần tăng độ đặc của cháo.
- Sau 3 - 4 ngày sinh mổ, có thể bắt đầu ăn cơm nhưng không nên ăn quá nhiều.
- Uống nhiều nước và ăn nhiều rau xanh, hoa quả để tránh táo bón.
- Chế độ dinh dưỡng cần đa dạng thực phẩm và đủ 4 nhóm chính: chất đạm, tinh bột và đường, chất béo, vitamin và khoáng chất.
- Thay đổi đa dạng các món ăn hàng ngày và chia nhỏ thành 5 - 6 bữa ăn mỗi ngày. Thêm các món lợi sữa như giò hầm đu đủ, gà ác tiềm thuốc bắc,...
Đảm bảo ăn uống đủ chất sau khi sinh mổ
Một số món ăn tốt cho sức khỏe của mẹ sau sinh mổ bao gồm:
- - Đường đỏ: giúp ôn huyết, giảm đau và tăng sản xuất sữa.
- Cá chép: giàu protein giúp kích thích co bóp tử cung và giảm thời gian hồi phục.
- Các loại thực phẩm nhuận tràng như khoai lang, chuối, đu đủ, ...
- Hoa quả giàu vitamin và khoáng chất, giúp tránh táo bón và tăng cường tiêu hóa. Nên ăn những loại hoa quả vị ngọt như chuối, quýt, bưởi ngọt, ...
Sử dụng kháng sinh sau sinh mổ có thể làm giảm sản xuất sữa của mẹ. Do đó, chế độ dinh dưỡng sau sinh mổ rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe của mẹ và chất lượng sữa cho bé.
Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách chăm sóc mẹ sau sinh mổ và có chế độ dinh dưỡng phù hợp.
Nguyễn Thị Thảo tóm tắt từ nguồn video trên Youtube