Buzz
Bài tập
Bài tập:
“Một tác phẩm truyện được đánh giá hay không phụ thuộc vào cách câu chuyện được kể hơn là nội dung của chính câu chuyện đó”.
Hãy chia sẻ quan điểm của bạn về nhận định trên thông qua việc phân tích một tác phẩm cụ thể (quan điểm được trình bày dưới dạng bài viết hoàn chỉnh).
Cách tiếp cận - Xem chi tiết
Sử dụng kiến thức đã học để đưa ra quan điểm cá nhân và phân tích một tác phẩm cụ thể để minh họa cho quan điểm đó.
Hướng dẫn chi tiết
I. Mở đầu
- Trình bày quan điểm và giới thiệu về tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao.
- Một số điểm đặc biệt về tác giả Nam Cao: Ông được coi là một trong những biểu tượng hàng đầu của văn học hiện thực trong giai đoạn cuối của phong trào này
- Giới thiệu tác phẩm Chí Phèo: Một trong những tác phẩm xuất sắc của Nam Cao về đề tài nông thôn, nông dân và là một tác phẩm vĩ đại trong văn xuôi trước thời kỳ cách mạng
II. Phần chính
1. Làng Vũ Đại - không gian nghệ thuật của truyện ngắn
- Đây chính là không gian nghệ thuật của truyện vì tất cả câu chuyện về Chí Phèo đều diễn ra ở đây
- Sự xung đột giai cấp gay gắt, âm thầm nhưng quyết liệt, không khí u ám, đầy chất ngọt ngào.
- Cuộc sống của người nông dân chịu đựng sự khổ cực đặt vào bước đường cùng, không có lối thoát, bị bóp méo.
→ Không gian nghệ thuật là nền tảng để khai thác sâu hình tượng nhân vật, đồng thời thể hiện được giá trị hiện thực, nhân đạo của tác phẩm
2. Nhân vật Bá Kiến
- Tiếng cười của Tào Tháo, mềm mại nhưng cũng rắn rỏi, sử dụng trí óc để đối phó với tình huống… → Kỳ quặc, tài năng, và gian trá
- Tính cách tự cao tự đại, dâm đãng, ghen tuông và tàn ác
→ Một ví dụ điển hình cho loại địa chủ tàn bạo ở nông thôn Việt Nam trước khi diễn ra cách mạng
3. Hình tượng nhân vật Chí Phèo
a. Sự xuất hiện của nhân vật
- Hắn vừa đi vừa chửi...: sự hiện diện tự nhiên của nhân vật
- Qua lời nguyền rủa, nhận dạng nhân vật hiện lên: Kẻ lang thang sau khi say rượu thường tỏ ra hung hãn, nhưng sau đó, Chí Phèo lại khao khát được xem là một người bình thường
b. Tiểu sử, cuộc đời Chí Phèo trước khi vào tù
- Hoàn cảnh từ khi sinh ra: không có cha, không có mẹ, không có nhà, không có cửa
- Tuy vậy, Chí vẫn giữ những phẩm chất tốt đẹp:
+ Là một người đạo đức, làm ăn chân chính, với ước mơ giản dị và tự trọng
c. Sự thay đổi của Chí Phèo sau khi ra khỏi tù
- Sự kiện Chí Phèo bị bắt vào tù:
+ Bởi vì Bá Kiến ghen tỵ với vợ của Chí Phèo.
+ Hệ thống tù nhân của thực dân đã biến Chí trở thành một kẻ lang thang, có tính cách lệch lạc và kỳ quặc.
- Hậu quả của những ngày ở tù:
+ Về hình dạng: biến thành hình dạng quỷ ác → Chí Phèo đã mất đi bản người.
+ Về tính cách: mê mải trong cơn say, hành động bạo lực, lời lẽ thô tục, phá phách và trở thành công cụ của Bá Kiến → Chí Phèo đã mất đi phẩm chất con người.
- Quá trình biến đổi của Chí Phèo: Đến nhà Bá Kiến để trả thù ⇒ Chí bị mê hoặc, trở thành công cụ của Bá Kiến
→ Chí đã bị mất cả bản người lẫn phẩm chất con người.
d. Cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở
- Tình yêu thương của Thi Nở đã đánh thức bản chất lương thiện của Chí Phèo.
+ Về nhận thức: Có khả năng nhận biết mọi âm thanh trong cuộc sống.
+ Nhận ra bi kịch trong cuộc đời và sợ cô đơn, cô độc
+ Về ý thức: Chí Phèo mong muốn lương thiện và muốn hòa hợp với mọi người.
- Hình ảnh bát cháo hằng là biểu tượng độc đáo, chân thật và ý nghĩa: lần đầu tiên và cũng là lần cuối cùng Chí được ăn trong tình yêu thương và hạnh phúc.
→ Chí Phèo đã hoàn toàn tỉnh táo
e. Bi kịch bị cự tuyệt
- Nguyên nhân: do bà cô Thi Nở không cho Thi lấy Chí Phèo → định kiến của xã hội.
- Tâm trạng của Chí Phèo trong quá trình này:
+ Ban đầu: Chí ngạc nhiên trước thái độ của Thi Nở
+ Sau khi hiểu ra mọi điều: mang dao đến nhà Bá Kiến đâm chết Bá Kiến và tự sát.
→ Cái chết của Chí Phèo là cái chết của một con người trong bi kịch đau đớn trên bước ngưỡng trở về cuộc sống làm người.
4. Đặc sắc nghệ thuật
- Xây dựng nhân vật đặc trưng trong bối cảnh đặc biệt.
- Nghệ thuật mô tả tâm lý nhân vật sắc sảo.
- Sử dụng ngôn ngữ đơn giản, diễn đạt độc đáo.
- Cấu trúc truyện mới lạ, tự do nhưng vẫn rất chặt chẽ, logic.
- Cốt truyện và các tình tiết hấp dẫn, đa dạng tạo nên sự kịch tính.
III. Kết luận
+ Xác nhận lại những đặc điểm đáng chú ý nhất về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Chí Phèo
+ Qua tác phẩm này, Nam Cao đã mạnh mẽ chỉ trích xã hội thực dân nửa phong kiến và đồng thời tôn trọng, phát hiện và khẳng định bản chất tốt đẹp của con người, ngay cả khi trong tưởng tượng hóa biến thành quỷ dữ.
+ Xác nhận lại quan điểm rằng “Sự xuất sắc của một tác phẩm truyện không chỉ nằm ở câu chuyện được kể mà chủ yếu là ở cách tác giả tường thuật câu chuyện đó”.
