Đọc lại đoạn trích Chí khí anh hùng trong SGK Ngữ văn 11, tập hai (tr. 29) và trả lời các câu hỏi:
Câu 1:
Câu 1 (trang 6, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập hai):
Đoạn trích thuộc phần nào của Truyện Kiều?
A. Gặp gỡ, đính ước
B. Chia ly
C. Đoàn tụ
Hướng dẫn giải: Đọc kỹ đoạn trích và kiểm tra nguồn gốc để xác định thuộc phần nào của Truyện Kiều.
Đáp án: B. Chia ly.
Câu 2:
Câu 2 (trang 7, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập hai):
Nhận định về nghệ thuật miêu tả nhân vật Từ Hải trong đoạn trích đúng hay sai: “Tính cách nhân vật Từ Hải được khám phá và khắc họa chủ yếu qua diễn biến nội tâm”?
A. Đúng
B. Sai
Hướng dẫn giải: Đọc kỹ đoạn trích để xác định xem nhận định về cách miêu tả tâm lý của Từ Hải là đúng hay sai.
Câu 3:
Câu 3 (trang 7, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập hai):
Bốn câu thơ đầu (2213 – 2216) gợi lên bối cảnh thời gian, không gian như thế nào? Bối cảnh đó có tác dụng gì trong việc thể hiện chí khí anh hùng của nhân vật Từ Hải?
Gợi ý giải:
Đọc kỹ bốn câu thơ đầu và xác định bối cảnh thời gian, không gian. Sau đó, đánh giá tác dụng của bối cảnh đó đối với việc thể hiện chí khí anh hùng.
Gợi ý chi tiết:
Bốn câu thơ đầu miêu tả thời gian đời thường: “Nửa năm hương lửa đương nồng” – Từ Hải và Thuý Kiều sống trong hạnh phúc, ấm êm và không gian vũ trụ rộng lớn, bao la: “Trông vời trời bể mênh mang”. Bối cảnh này tạo nền cho sự nổi bật của tầm vóc, bản lĩnh và chí khí phi thường của Từ Hải. Anh hùng với khát vọng lớn lao: “Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương”, quyết tâm ra đi không vướng bận tình riêng: “Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong”.
Câu 4:
Câu 4 (trang 7, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập hai):
Lời nói của Thuý Kiều có tác dụng thể hiện tính cách của Từ Hải không? Vì sao?
Gợi ý giải:
Đọc kỹ đoạn trích để nhận xét về tính cách của Từ Hải thông qua lời nói của Thuý Kiều.
Gợi ý chi tiết:
Lời nói của Thuý Kiều xuất hiện sau quyết định lên đường của Từ Hải, thể hiện sự đồng tình với quyết định của anh. Những lời nói đó cho thấy sự tôn trọng và thấu hiểu của Kiều đối với chí khí anh hùng của Từ Hải.
Câu 5:
Câu 5 (trang 7, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập hai):
Lời nói lúc chia tay Thuý Kiều thể hiện đặc điểm tính cách nào của Từ Hải?
Gợi ý giải:
Đọc kỹ đoạn trích để xác định đặc điểm tính cách của Từ Hải qua lời nói lúc chia tay của Thuý Kiều.
Gợi ý chi tiết:
- Lời chia tay của Từ Hải với Thuý Kiều thể hiện nhiều đặc điểm tính cách:
- Người chồng yêu thương và trân trọng Thuý Kiều, bày tỏ mong muốn đưa nàng về sống an nhàn.
- Người anh hùng ôm chí lớn, khẳng định bản lĩnh phi thường và lòng tin vào thành công.
Câu 6:
Câu 6 (trang 7, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập hai):
Cảm nhận về hình ảnh Từ Hải trong hai câu thơ cuối.
Gợi ý giải:
Đọc kỹ hai câu thơ cuối để nêu cảm nhận về hình ảnh Từ Hải.
Gợi ý chi tiết:
Trong hai câu thơ cuối, Từ Hải được miêu tả là người quyết tâm ra đi vì việc lớn, thể hiện sự quyết liệt và ý chí mạnh mẽ. Hình ảnh “Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi” gợi lên cảm giác tự do và phiêu lưu, cho thấy tinh thần phiêu lưu, ý chí mạnh mẽ và lòng gan dạ.
Câu 7:
Câu 7 (trang 7, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập hai):
Chỉ ra năm từ Hán Việt trong đoạn trích. Nêu giá trị biểu hiện của các từ Hán Việt đó.
Gợi ý giải:
Nhận xét kiến thức về từ Hán Việt và nêu giá trị biểu hiện.
Gợi ý chi tiết:
Đoạn trích có nhiều từ Hán Việt: trượng phu, tòng, tâm phúc, tương tri, nữ nhi, phi thường,... Từ “trượng phu” trong câu thơ 2214 nhấn mạnh chí khí anh hùng và lòng trân trọng của tác giả với Từ Hải.