Hướng dẫn giải bài tập Địa lý lớp 5 bài 14 về Giao thông vận tải

1. Tổng quan về Giao thông vận tải

Trước tiên, hãy tìm hiểu các loại hình giao thông vận tải hiện có:

- Việt Nam có nhiều loại đường và phương tiện giao thông, nhưng chất lượng chưa đồng đều. Hệ thống giao thông vận tải còn gặp nhiều vấn đề, chủ yếu do chất lượng xây dựng không tốt và địa hình đồi núi gập ghềnh, khiến đường xá dễ bị xuống cấp hơn so với các khu vực bằng phẳng.

- Hiện nay, Việt Nam đang mở rộng và hiện đại hóa nhiều tuyến đường để nâng cao chất lượng vận chuyển. Việc cải thiện hệ thống giao thông là rất quan trọng vì đường xá xuống cấp không chỉ giảm hiệu quả vận tải mà còn làm tăng nguy cơ tai nạn giao thông do các ổ gà và nứt vỡ. Do đó, nâng cấp hệ thống giao thông là cần thiết cho sự phát triển kinh tế quốc gia.

Phân loại các hình thức giao thông

- Mạng lưới giao thông ở Việt Nam phủ khắp cả nước. Để đáp ứng nhu cầu vận tải, hệ thống giao thông cần được mở rộng đến cả những vùng xa xôi và miền núi, giúp phát triển kinh tế, văn hóa và giảm khoảng cách giàu nghèo. Do đó, việc phân bố các hình thức giao thông rộng khắp là rất quan trọng.

- Các tuyến giao thông chính ở Việt Nam kéo dài từ Bắc vào Nam, phù hợp với hình dạng chữ S của đất nước. Những tuyến đường này kết nối nền kinh tế và giao thương giữa hai miền, thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội. Việc xây dựng các tuyến giao thông Bắc - Nam là rất cần thiết và quan trọng.

- Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh là hai trung tâm giao thông quan trọng của Việt Nam. Cả hai thành phố đều có nền kinh tế phát triển mạnh mẽ, đông dân và thu hút nhiều đầu tư cũng như khách du lịch quốc tế. Với sân bay quốc tế và hệ thống cơ sở hạ tầng được cải thiện, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đóng vai trò là những nút giao thông chính của cả nước.

2. Giải bài tập Địa lý lớp 5 trang 27 câu hỏi số 1

Những phương tiện giao thông vận tải nào có ở Việt Nam?

Trả lời:

Các phương tiện giao thông vận tải tại Việt Nam bao gồm: đường bộ, đường sắt, hàng không, đường thủy nội địa, đường biển và đường ống.

Đường bộ

+ Ưu điểm: Đặc biệt thuận tiện, dễ dàng thích ứng với nhiều loại địa hình, hiệu quả kinh tế cao trên các khoảng cách ngắn và trung bình. Một điểm mạnh nổi bật khác là khả năng kết hợp linh hoạt với các phương tiện vận tải khác.

+ Nhược điểm: Gây ô nhiễm môi trường, gây tắc nghẽn giao thông, tăng nguy cơ tai nạn và tiêu tốn nhiều nhiên liệu.

- Đường sắt:

+ Ưu điểm của đường sắt là khả năng vận chuyển hàng hóa nặng, đi xa với tốc độ nhanh và ổn định, chi phí thấp.

+ Nhược điểm của đường sắt là khả năng cơ động hạn chế, không dễ dàng vượt dốc, và yêu cầu đầu tư lớn.

- Đường ống:

+ Ưu điểm: Phù hợp để vận chuyển dầu khí và các chất lỏng, ổn định, tiết kiệm và có chi phí thấp.

+ Nhược điểm: Khó khăn trong việc bảo trì, và chi phí xây dựng tương đối cao.

- Đường sông và hồ:

+ Ưu điểm: Thích hợp cho việc vận chuyển hàng hóa nặng và cồng kềnh, chi phí thấp.

+ Nhược điểm: Chịu ảnh hưởng lớn từ điều kiện thời tiết, tốc độ vận chuyển tương đối chậm.

- Đường biển:

+ Ưu điểm: Xử lý phần lớn khối lượng hàng hóa quốc tế, lưu lượng vận chuyển lớn và chi phí thấp.

+ Nhược điểm: Gây ô nhiễm môi trường biển và chi phí xây dựng cảng khá cao.

- Đường hàng không

+ Ưu điểm: Tốc độ cao, không bị ảnh hưởng bởi địa hình.

+ Nhược điểm: Khối lượng vận chuyển hạn chế, yêu cầu vốn đầu tư lớn, cước phí cao và gây ô nhiễm môi trường.

3. Giải bài tập Địa lý lớp 5 trang 27 câu hỏi số 2

a) Điền số phù hợp vào cột trống trong bảng sau:

b) Xếp các loại hình vận tải theo thứ tự khối lượng hàng hóa vận chuyển từ lớn đến nhỏ.

- Đầu tiên: đường .....

- Tiếp theo: đường .....

- Sau đó: đường .....

- Cuối cùng: đường .....

Phản hồi

a)

b) Sắp xếp các loại hình vận tải theo khối lượng hàng hóa vận chuyển từ cao đến thấp.

- Đầu tiên: vận tải ô tô

- Tiếp theo: vận tải đường sông

- Cuối cùng: vận tải đường biển

- Thứ tư: hệ thống đường sắt

4. Bài tập Địa lý lớp 5 trang 27 câu 3

Đánh dấu × vào ô ☐ trước những đáp án bạn cho là chính xác

a) Việt Nam có:

☐ Đa dạng các loại hình giao thông với chất lượng cao.

☐ Nhiều loại đường giao thông nhưng chất lượng chưa đạt yêu cầu cao.

☐ Một số tuyến đường giao thông có tiêu chuẩn chất lượng tốt.

b) Tuyến đường ô tô dài nhất ở Việt Nam là:

☐ Đường quốc lộ 5.

☐ Đường quốc lộ 1A.

☐ Tuyến đường Hồ Chí Minh.

c) Tuyến đường sắt Bắc – Nam là tuyến dài nhất trong cả nước.

☐ Chính xác.

☐ Không chính xác

d) Tuyến đường sắt Bắc – Nam là tuyến đường sắt dài nhất của nước ta.

☐ Hướng Bắc – Nam

☐ Hướng Đông - Tây

☐ Hướng Tây Bắc – Đông Nam

Trả lời như sau:

a) Quốc gia của chúng ta có:

☒ Có nhiều loại đường giao thông nhưng chất lượng còn hạn chế.

b) Tuyến đường ô tô dài nhất trong nước là:

☒ Quốc lộ 1A.

c) Tuyến đường sắt Bắc – Nam là tuyến đường sắt dài nhất ở nước ta:

☒ Chính xác.

d) Nhiều tuyến giao thông chính của nước ta chạy theo hướng:

☒ Hướng Bắc – Nam

5. Vở bài tập Địa lý lớp 5 trang 27 câu 4

Dựa vào hình 2, trang 97 sách giáo khoa, em hãy:

a) Đánh giá sự phân bố của các tuyến đường sắt và ô tô trong nước.

b) Liệt kê các thành phố có cảng biển lớn.

c) Liệt kê các thành phố có sân bay quốc tế.

Trả lời như sau:

a) Đánh giá: Các tuyến đường sắt và ô tô chính của nước ta chủ yếu chạy theo hướng Bắc – Nam.

b) Các thành phố có cảng biển lớn gồm: Hải Phòng, Đà Nẵng và TP. Hồ Chí Minh.

c) Các thành phố có sân bay quốc tế bao gồm: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.

6. Vở bài tập Địa lý lớp 5 trang 28 câu 5

Tại sao nhiều tuyến giao thông của nước ta chủ yếu theo hướng Bắc – Nam?

Trả lời:

Nhiều tuyến giao thông ở nước ta chạy theo hướng Bắc – Nam vì lãnh thổ của đất nước kéo dài theo hướng này. Tuyến giao thông Bắc – Nam là tuyến quan trọng nhất, đóng vai trò kết nối các khu vực kinh tế và là xương sống của quốc gia.

Giao thông vận tải là một ngành thiết yếu trong phát triển nền kinh tế quốc gia. Tuyến giao thông theo hướng Bắc – Nam giúp vận chuyển hàng hóa và hành khách, nối liền hai miền Bắc – Nam của đất nước.

Tham khảo: Tình trạng hiện tại của hệ thống hạ tầng và vận tải đường bộ ở Việt Nam là gì?