Buzz
Câu 1
Bài tập 1 (trang 24, vở bài tập Ngữ Văn 8, tập hai):
a. Súng gần súng, đầu sát gần đầu
Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ trên:
Tác dụng:
b. Nhà không, mặc kệ gió lung lay Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ trên:
Tác dụng:
Phương pháp giải:
Gợi nhớ kiến thức về biện pháp tu từ để chỉ ra và phân tích tác dụng.
Lời giải chi tiết:
a. Biện pháp tu từ:
- Điệp từ: “súng”, “đầu” , “gần”
→ Tác dụng tạo âm thanh chắc khỏe và nhấn mạnh sự gắn kết, cùng chung lý tưởng nhiệm vụ
- Hoán dụ: súng, đầu.
→ Súng đại diện cho nhiệm vụ chiến đấu; đầu biểu tượng cho lý tưởng. Nhấn mạnh cơ sở hình thành tình đồng chí đến từ việc chung lý tưởng và nhiệm vụ chiến đấu.
b. Biện pháp tu từ:
- Hình ảnh hoán dụ: giếng nước gốc đa => chỉ quê hương làng xóm và những người thân thuộc sống tại quê hương.
- Nhân hóa: “nhớ”
→ Tác dụng: Gợi về quê hương và hậu phương của người lính, cũng là nỗi nhớ mà người lính dành cho quê hương. Tình đồng chí là sự cảm thông sâu xa từ những nỗi niềm thầm kín như vậy.
Bài tập 2 (trang 25, vở bài tập Ngữ Văn 8, tập hai):
Từ đồng nghĩa với từ đôi trong câu thơ Anh với tôi đôi người xa lạ là…
Có thể thay từ đôi trong câu thơ bằng từ đồng nghĩa đó được không? Lí do
Phương pháp giải:
Gợi nhớ lại kiến thức về từ đồng nghĩa để xét có thể thay từ đôi bằng từ đồng nghĩa hay không.
Lời giải chi tiết:
Từ đồng nghĩa với từ “đôi”: hai, cặp,...
→ Không thể thay từ đôi trong câu thơ bằng từ đồng nghĩa khác vì trong văn cảnh này, chỉ có từ “đôi” mới thể hiện rõ tình cảm keo sơn gắn bó giữa những người đồng chí, đồng đội.
Câu 3
Bài tập 3 (trang 25, vở bài tập Ngữ Văn 8, tập hai):
Quê hương tôi nước mắt đồng chua
Ngôi làng tôi nghèo đất canh lên đá sỏi.
(Chính Hữu, Đồng đội)
a. Tìm điểm chung về nghĩa của các cụm từ in đậm trong hai câu thơ trên.
b. Điểm chung về nghĩa của các cụm từ đó có giá trị gì đối với việc thể hiện cảm xúc trong bài thơ?
c. Cụm từ đất canh lên đá sỏi gợi liên tưởng đến thành ngữ nào? Giải nghĩa thành ngữ đó.
Phương pháp giải:
Gợi nhớ lại kiến thức về nghĩa của từ in đậm để xác định nghĩa và giá trị của điểm chung từ đó liên tưởng đến thành ngữ.
Lời giải chi tiết:
a. Điểm chung về nghĩa của 2 cụm từ in đậm nước mắt đồng chua và đất canh lên đá sỏi: cảnh ngộ xuất thân nghèo khó, đất đai nghèo nàn gây khó khăn cho hoạt động canh tác và sản xuất.
b. Điểm chung về nghĩa đó góp phần thể hiện cơ sở hình thành tình đồng chí là chung cảnh ngộ và xuất thân nghèo khó. Qua đó hình thành sự sẻ chia, đồng cảm giữa những người lính xa lạ khi gặp nhau tại chiến trường.
c. Cụm từ đất canh lên đá sỏi gợi liên tưởng đến thành ngữ Sống giữa đá khói, ý chỉ vùng đất trung du khô cằn, khó canh tác.
Câu 4
Bài tập 4 (trang 26, vở bài tập Ngữ Văn 8, tập hai):
Trong các từ lạ lẫm, bí ẩn, lắng đọng, từ nào là từ láy? Đề cập đến tác dụng của việc sử dụng từ láy đó trong bài thơ Đồng chi.
Phương pháp giải:
Gợi nhớ lại kiến thức về từ láy để nêu tác dụng trong bài thơ.
Lời giải chi tiết:
Trong các từ lạ lẫm, bí ẩn, lắng đọng, từ lắng đọng là từ láy.
→ Tác dụng của việc sử dụng từ láy lắng đọng: thể hiện sự trầm lặng và ý nghĩa sâu xa của một tâm hồn sống trong cô độc và cảm thấy bất an.
