Hướng dẫn giải bài tập tiếng Việt trang 45 sách bài tập Ngữ văn lớp 7 - Cánh diều

Câu 1

Câu 1 (trang 45, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Trong những từ in đậm ở các câu dưới đây, từ nào được sử dụng với ý nghĩa chuyên môn? Tại sao?

a₁) Nước là chất lỏng không màu, không mùi, có trong sông, hồ, biển

a₂) Nước là hợp chất của các nguyên tố hydro và oxi, có công thức là H₂O

b₁) Muối là tinh thể trắng, vị mặn, thường tách từ nước biển, dùng để ăn

b₂) Muối là hợp chất mà phân tử gồm một hoặc nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hoặc nhiều gốc axit

Phương pháp giải:

Xem lại khái niệm chuyên môn, dựa vào ý nghĩa để xác định

Lời giải chi tiết:

Từ được sử dụng với ý nghĩa chuyên môn là: a₂, b₂ vì nó biểu thị một khái niệm khoa học (thuộc lĩnh vực hóa học), còn câu a₁, b₁ chỉ biểu thị một khái niệm thông thường

Câu 3

Câu 3 (trang 46, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

(Bài tập 2, SGK) Tìm và sắp xếp các thuật ngữ trong những câu dưới đây vào lĩnh vực khoa học phù hợp: toán học, vật lí học, hóa học, sinh học, ngôn ngữ học.

a) Oxit là hợp chất của hai nguyên tố, trong đó có một nguyên tố là oxi. Oxit gồm hai loại chính: oxit axit và oxit bazơ

b) Trùng roi là một cơ thể đơn bào có thể tự dưỡng như thực vật nhưng cũng có thể diễn dưỡng như động vật

c) Ta gọi tam giác có ba góc nhọn là tam giác nhọn, tam giác có một góc tù là tam giác tù

d) Cường độ dòng điện và hiệu điện thế có đặc điểm gì trong đoạn mạch nối tiếp và đoạn mạch song song?

Phương pháp giải:

Xem xét nghĩa của các từ trong những câu đã cho để xác định các từ là thuật ngữ, sau đó đối chiếu các thuật ngữ tìm được với các lĩnh vực khoa học

Lời giải chi tiết:

a. Các thuật ngữ: oxit, hợp chất, nguyên tố, oxi, oxit axit, oxit bazơ thuộc lĩnh vực hóa học

b. Các thuật ngữ: trùng roi, đơn bào, thực vật, động vật thuộc lĩnh vực sinh học

c. Các thuật ngữ: tam giác nhọn, tam giác tù thuộc lĩnh vực toán học

d. Các thuật ngữ: cường độ dòng điện, hiệu điện thế, đoạn mạch nối tiếp, đoạn mạch song song thuộc lĩnh vực vật lí

Câu 4

Câu 4 (trang 46, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Tìm biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn dưới đây. Chỉ ra tác dụng của biện pháp tu từ đó đối với việc miêu tả sự vật.

    Ghe xuồng ở Nam Bộ vừa là một loại phương tiện giao thông vô cùng hữu hiệu, gắn bó mật thiết với cư dân vùng sông nước, lại vừa ẩn chứa bên trong những giá trị văn hóa vô cùng độc đáo. Mai sau, ở vùng châu thổ này, phương tiện khoa học kỹ thuật có phát triển đến mấy đi nữa, đời sống người dân có khảm khá hơn, nhưng chắc rằng vai trò của “người bạn đường” này là không thể thay thế được.

(Ghe xuồng Nam Bộ)

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn văn và xác định biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn, đồng thời chỉ ra tác dụng

Lời giải chi tiết:

Biện pháp tu từ được sử dụng trong văn bản là nhân hoá. Ghe xuồng được tác giả gọi là “người bạn đồng hành” giúp người đọc có cảm giác gần gũi, thân thuộc hơn