Buzz
Bài tập 1
Bài tập 1 (trang 4, VTH Ngữ văn 6, tập 2)
Câu chuyện đầy kỳ diệu về sự xuất hiện của Thánh Gióng:
Cách giải:
Đọc cẩn thận phần đầu của đoạn văn.
Lời giải chi tiết:
Gióng ra đời một cách kỳ diệu:
- Ba mẹ Gióng đã già nhưng vẫn chưa có con.
- Bà mẹ thử đặt chân vào dấu chân lạ, từ đó bà đã mang thai.
- Sau 12 tháng thai nghén, bà mới sinh ra đứa bé.
- Dù bé đã 3 tuổi nhưng vẫn nằm ngửa yêu cầu ăn, không biết ngồi đứng, cũng không biết nói cười.
Bài tập 2
Gióng ra đời một cách kỳ diệu:
- Ba mẹ Gióng đã già nhưng vẫn chưa có con.
- Bà mẹ thử đặt chân vào dấu chân lạ, từ đó bà đã mang thai.
- Sau 12 tháng thai nghén, bà mới sinh ra đứa bé.
- Dù bé đã 3 tuổi nhưng vẫn nằm ngửa yêu cầu ăn, không biết ngồi đứng, cũng không biết nói cười.
Cách giải:
Hãy suy nghĩ và làm rõ ý nghĩa của từng chi tiết.
Lời giải chi tiết:
Ý nghĩa của các chi tiết:
a. Câu nói của bé Gióng với phù thủy: “Hãy nói với vua rằng hãy cho ta một con ngựa sắt, một thanh kiếm sắt, một bộ áo giáp sắt và một chiếc mũ sắt, ta sẽ đánh giặc!”: Sức mạnh đích thực của tình yêu quê hương. Đó là biểu hiện của trách nhiệm, ý thức về đất nước và quyết tâm, ý chí đánh bại kẻ thù.
b. “Hàng xóm vui lòng đóng góp gạo, nấu cơm cho Gióng ăn, may quần áo cho Gióng mặc”: Tình đoàn kết của toàn dân, quyết tâm đánh bại kẻ thù nhờ vào sự đoàn kết của toàn bộ cộng đồng dân tộc.
c. “Gióng lớn mạnh trở thành một anh hùng to lớn”: Thể hiện sức mạnh phi thường của dân tộc ta.
d. Ngựa sắt phun lửa, thanh kiếm sắt nhấp nhô như ánh sáng chớp và bụi cỏ bên đường đã hỗ trợ Gióng trong cuộc chiến: Đánh bại kẻ thù là một cuộc chiến dài lâu và gay go, không thể thực hiện bằng tay không, chúng ta cần vũ khí chiến đấu và sự đoàn kết của toàn dân.
e. Gióng đánh bại kẻ thù, cởi bỏ áo giáp, bỏ lại chiếc mũ và bay lên trời: Nhân dân ta sẵn lòng hi sinh, hy sinh vì đất nước, vì lẽ nghĩa mà không mong đợi đền ơn, được trả công.
Bài tập 3
Bài tập 3 (trang 5, VTH Ngữ văn 6, tập 2)
Ý nghĩa của sự kiện chính được kể trong truyện Thánh Gióng với cuộc sống của cộng đồng người Việt xưa:
Cách giải:
Dựa trên nội dung văn bản, hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
- Sự kiện chính là Thánh Gióng đánh tan giặc Ân xâm lược.
- Ý nghĩa của hình ảnh Thánh Gióng:
+ Gióng đã thực hiện những chiến công vĩ đại, đánh bại từng tên giặc này đến tên giặc khác. Sau khi tiêu diệt đám giặc xâm lược, Gióng bay lên chân núi Sóc và để lại áo giáp, một mình trên lưng một con ngựa bay lên trời.
+ Hình ảnh của Thánh Gióng thể hiện tinh thần chiến đấu quyết liệt, quyết thắng, sức mạnh vượt trội của dân tộc thông qua việc tạo ra một hình tượng anh hùng gắn liền với những chi tiết huyền diệu đặc biệt.
Bài tập 4
Bài tập 4 (trang 5, VTH Ngữ văn 6, tập 2)
Những nguyên nhân cơ bản làm cho Thánh Gióng trở thành một trong những truyền thuyết đặc sắc nhất về chủ đề chống giặc, bảo vệ tổ quốc trong kho tàng truyền thuyết của dân tộc Việt:
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản về Thánh Gióng trong SGK trang 6-8
Lời giải chi tiết:
Các lí do khiến Thánh Gióng luôn được xem là một trong những tác phẩm độc đáo nhất về chủ đề đối đầu với kẻ thù ngoại xâm, bảo vệ tổ quốc trong dòng văn học truyền thống của người Việt:
- Trong dòng văn học truyền thuyết của người Việt, có nhiều tác phẩm phản ánh nhiều chủ đề khác nhau. Trong số những tác phẩm thuộc chủ đề chống giặc, bảo vệ đất nước, Thánh Gióng kể về cuộc chiến chống giặc từ thời kỳ nước Văn Lang mới được lập ra. Do tính chất của cuộc chiến đó, truyện Thánh Gióng có giá trị đặc biệt.
- Hơn nữa, truyện Thánh Gióng còn là một tượng đài tiêu biểu về người anh hùng bảo vệ tổ quốc khỏi sự xâm lược. Trong nhân vật Thánh Gióng thể hiện sức mạnh của cả cộng đồng, của tự nhiên làng mạc quê hương và của tất cả những điều được dân tộc Việt sáng tạo ra để tồn tại và phát triển.
- Với hình thức biểu tượng sống động, truyện Thánh Gióng đã phản ánh ý chí, bản lĩnh và sức mạnh của cả một dân tộc luôn vượt qua mọi thách thức đặc biệt.
Bài tập 5
Bài tập 5 (trang 5, VTH Ngữ văn 6, tập 2)
Ý nghĩa sâu xa của những câu chuyện ngụ ngôn trong truyện thể hiện rằng sự kiện đã thực sự diễn ra trong lịch sử xa xưa của dân tộc và ý nghĩa của chúng:
- Câu chuyện:
- Ý nghĩa của những câu chuyện này:
Phương pháp giải:
Đọc lại tác phẩm và tìm những câu chuyện ẩn ý như vậy.
Lời giải chi tiết:
Câu chuyện trong truyện Thánh Gióng ám chỉ rằng sự kiện đã thực sự xảy ra trong quá khứ:
- 'Sau khi chiến thắng, để tưởng nhớ anh hùng, vua Hùng sai phong làm Phù Đổng Thiên Vương cho thờ Gióng ở làng quê, Ngày nay ta vẫn thấy dấu vết của những dãy ao tròn nối nhau kéo dài từ Kim Anh, Đa Phúc cho đến Sóc Sơn, có người nói đó là dấu vết chân ngựa của Thánh Gióng”
- “Khu rừng bị ngựa sắt phun lửa thiêu cháy nay vẫn còn được gọi là làng Cháy. Những cây tre Gióng nhổ đánh giặc bị lửa thiêu nay màu xanh biến thành màu vàng và có những vết cháy lốm đốm, ngày nay vẫn còn, gọi là tre ngà (hoặc đằng ngà)'.
Nhận xét về ý nghĩa của những câu chuyện:
- Gióng là một vị thánh nên sau khi chiến thắng và cứu dân phải trở về thiên đàng mới xứng.
- Vua phong là “Phù Đổng Thiên Vương” muốn nói Gióng là người của trời.
- Đến nay, ở huyện Sóc Sơn vẫn có đền thờ Thánh Gióng. Điều này cho thấy lòng biết ơn của dân tộc chúng ta.
Bài tập 6
Bài tập 6 (trang 5, VTH Ngữ văn 6, tập 2)
Một số điểm khác biệt trong các phiên bản kể về truyện Thánh Gióng mà em phát hiện so với bản kể trong sách giáo khoa Ngữ văn 6, tập hai (tr.6 – 8) và đánh giá của em về sự khác biệt đó:
Phương pháp giải:
Đọc lại tác phẩm và tham khảo thêm các phiên bản kể khác để so sánh.
Lời giải chi tiết:
- Trong sách giáo khoa có ghi rằng Gióng có cả cha lẫn mẹ nhưng trong một số phiên bản em tìm được thì viết rằng mẹ Gióng đã già mà vẫn chưa có chồng, sau khi chạm bàn chân vào dấu chân lạ bà đã mang thai, sau đó bà bỏ lên núi và sinh ra Gióng.
- Nhận xét: Sự khác biệt này cho thấy truyện Thánh Gióng có nhiều biến thể khác nhau.
Bài tập 7
Bài tập 7 (trang 6, VTH Ngữ văn 6, tập 2)
Viết một đoạn văn (khoảng 5-7 câu) ghi lại ấn tượng sâu sắc của em về một hình ảnh hoặc hành động đặc biệt của Thánh Gióng.
Phương pháp giải:
Viết một đoạn văn đáp ứng yêu cầu và chọn một hình ảnh hoặc hành động của Gióng khiến em ấn tượng.
Lời giải chi tiết:
Trong em, hình ảnh Thánh Gióng để lại ấn tượng sâu sắc nhất khi Gióng vươn vai thành tráng sĩ với chiều cao lấn át trượng, oai phong đầy nghênh ngang. Thánh Gióng là biểu tượng của toàn dân, mang trong mình sức mạnh và tinh thần đoàn kết của dân tộc Việt. Hình ảnh Gióng vươn vai như một lời khẳng định về vẻ đẹp và sức mạnh của mỗi người dân Việt Nam. Đồng thời, chi tiết này còn cho thấy sự lớn lao trong người anh hùng, với trách nhiệm và sứ mệnh bảo vệ quê hương. Người anh hùng không chỉ có ý chí mạnh mẽ mà còn mang trong mình sức mạnh, ý chí của toàn dân Việt Nam!
