Hướng dẫn giải bài tập về các thành phần biệt lập trong VBT ngữ văn lớp 9

Giải câu 1, 2, 3, 4 trang 11 bài tập về các thành phần biệt lập trong VBT ngữ văn 9 tập 2.

Tìm các thành phần tình thái, cảm thán trong câu hỏi sau:

Tìm các thành phần tình thái, cảm thán trong câu hỏi số 1.

Tìm các thành phần tình thái, cảm thán trong những câu dưới đây:

a) Nhưng có một điều khác mà ông sợ, có lẽ kinh khủng hơn cả những tiếng đó nhiều.

(Kim Lân, Làng)

b) Ôi trời ơi, gặp một người như anh ta là một cơ hội hiếm có cho sáng tạo, nhưng hoàn thành công việc sáng tạo vẫn là một chặng đường dài.

(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)

c) Trong những phút cuối cùng, không còn đủ sức để nhớ lại điều gì, dường như chỉ có tình cha con là không thể mất đi, anh ta đưa tay vào túi, lấy cây lược ra, đưa cho tôi và nhìn tôi một lúc lâu.

(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)

d) Ông lão đột ngột dừng lại, cảm thấy như lời mình có vẻ không chính xác lắm. Liệu những người ở làng có thể làm điều đó không.

(Kim Lân, Làng)

Phương pháp giải:

Đọc và ghi nhớ, tìm các thành phần theo yêu cầu của đề bài. Gợi ý: trong 4 câu và cặp câu, có 3 từ tình thái, 1 từ cảm thán.

Hướng dẫn giải chi tiết:

a) Có lẽ (thành phần tình thái)

b) Ôi trời ơi (thành phần cảm thán)

c) Dường như (thành phần tình thái)

d) Nghi ngờ, liệu có lẽ (thành phần tình thái)

Câu 2

Sắp xếp các từ ngữ sau theo thứ tự tăng dần độ tin cậy (hoặc độ chắc chắn):

chắc là, dường như, chắc chắn, có lẽ, chắc hẳn, hình như, có vẻ như.

(Lưu ý: Các từ ngữ thể hiện cùng một mức độ tin cậy được xếp cùng hàng nhau.)

Phương pháp giải:

Về mức độ chắc chắn, từ 'dường như' có độ tin cậy thấp nhất, còn từ 'chắc chắn' có độ tin cậy cao nhất.

Lời giải chi tiết:

Thứ tự tăng dần độ tin cậy của các từ: dường như, hình như, có lẽ, chắc là, chắc hẳn, chắc chắn.

Câu 3

Câu 3 (trang 11 VBT Ngữ văn 9, tập 2)

Hãy cho biết, trong số các từ có thể thay thế cho nhau trong câu sau đây, với người nói phải chịu trách nhiệm cao nhất về độ tin cậy của sự việc do mình nói ra, từ nào trách nhiệm đó thấp nhất. Tại sao tác giả Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng) lại chọn từ chắc?

Phương pháp giải:

Bài tập này nhắc nhở về cách sử dụng từ tình thái có sự khác biệt nhỏ về ý nghĩa. Người nói chọn từ nào ít phụ thuộc vào quan sát thực tế.

Lời giải chi tiết:

Trong ba từ chắc/hình như/chắc chắn thì chắc chắn có độ tin cậy cao nhất, hình như có độ tin cậy thấp nhất. Tác giả chọn chắc (có độ tin cậy cao hơn hình như nhưng thấp hơn chắc chắn) để thể hiện nhân vật tôi (người kể chuyện chỉ dự đoán theo lôgíc, chưa biết chuyện gì sẽ thực sự xảy ra).

Câu 4

Câu 4 (trang 12 VBT Ngữ văn 9, tập 2)

Viết một đoạn văn ngắn nói về cảm xúc của em khi được thưởng thức một tác phẩm văn nghệ (truyện, thơ, phim, ảnh, tượng,...), trong đoạn văn đó có câu chứa thành phần tình thái hoặc cảm thán.

Phương pháp giải:

Nói về cảm xúc, suy nghĩ của mình khi đọc xong một bài thơ, một cuốn truyện, khi nghe một ca khúc hay xem một bộ phim,... như thế nào. Trong đoạn văn, có câu chứa thành phần tình thái hoặc cảm thán.

Lời giải chi tiết:

      Mỗi lần đọc lại Chiếc lược ngà của nhà văn Nguyễn Quang Sáng, trong trái tim tôi dường như đang bị thứ gì đó bóp nghẹn lại. Tình cảm gia đình vốn là thứ tình cảm thiêng liêng nhất trên đời thế nhưng những trang truyện viết về tình cảm cha con thời chiến ấy lại quá nhiều mất mát, đau thương. Tiếng kêu “Baaaaaa” xé lòng của bé Thu cuối trang truyện cứ vẩn vơ mãi trong tâm trí của tôi – tiếng kêu đầu tiên phát ra từ đứa trẻ thiếu thốn tình cha và cũng là tiếng gọi cuối cùng của cuộc đời cô bé. Xót xa biết nhường nào! Ôi, đất nước tôi! Một đất nước bé nhỏ nhưng cứ mãi oằn mình dưới gót giày ngoại xâm. Kết thúc trang truyện tôi chỉ mong sao đất nước nhỏ bé của chúng tôi mãi được hòa bình, để chúng tôi có thể sống mãi trong nụ cười hiền của cha và cái ôm ấm áp của mẹ.