Câu 1
Câu 1 (trang 132 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Từ phần chú thích và đoạn trích này, em có thể hiểu rằng mâu thuẫn cơ bản mà vở kịch Tôi và chúng ta thể hiện là gì? Ý nghĩa của nó đối với sự phát triển của xã hội thời kì đó là gì?
Lời giải chi tiết:
- Mâu thuẫn cơ bản trong vở kịch: sự đối lập giữa hai phái, một bên theo tư tưởng cũ kỹ, còn một bên mong muốn sự tiến bộ, sự thay đổi.
- Ý nghĩa của nó đối với thực tiễn: cần có sự dũng cảm để thay đổi, cần phải cải thiện cách tổ chức và hoạt động.
Câu 2
Câu 2 (trang 132 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Để thể hiện sự phát triển của xung đột kịch, tác giả cần tạo ra tình huống. Trong cảnh này, tình huống được tạo ra là gì? Mâu thuẫn cơ bản của tác phẩm đã được thể hiện như thế nào ở đây?
Lời giải chi tiết:
- Tình huống: Tình trạng ngưng trệ sản xuất của Xí nghiệp Thắng Lợi đang đặt ra yêu cầu phải có những quyết định táo bạo và kịp thời để giải quyết. Quyết định của Giám đốc Hoàng Việt sau hơn một năm làm việc và nghiên cứu là công bố kế hoạch sản xuất và phương án kinh doanh mới cho xí nghiệp. Hành động này đồng nghĩa với việc anh ta và kĩ sư Lê Sơn đã công khai tuyên chiến với cơ cấu quản lý cũ kỹ, cách tổ chức lạc hậu. Điều này đã khiến nhiều người bất ngờ, trong đó có Quản đốc phân xưởng Trương là người phản ứng gay gắt nhất. Xung đột ngày càng trở nên căng thẳng.
- Mâu thuẫn được bộc lộ:
+ Phía Trưởng phòng Tổ chức Lao động và Trưởng phòng Tài vụ liên quan đến vấn đề biên chế, quỹ lương.
+ Phía Quản đốc Trương quan tâm đến hiệu quả của cơ cấu quản lý khi Giám đốc Hoàng Việt khẳng định không cần đến vị trí này.
+ Phía Phó giám đốc Nguyễn Chính đề xuất theo cấp trên, theo nguyên tắc, theo Nghị quyết của Đảng ủy xí nghiệp.
=> Tất cả những xung đột này cho thấy việc mở rộng quy mô sản xuất đòi hỏi có những sự thay đổi mạnh mẽ và liên tục.
Cảnh 3 này là một cuộc đấu tranh mạnh mẽ giữa hai tuyến nhân vật đại diện cho sự đổi mới và sự bảo thủ.
Câu 3
Câu 3 (trang 133 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Từ đoạn trích, em hiểu như thế nào về tính cách của Giám đốc Hoàng Việt, kĩ sư Lê Sơn, Phó giám đốc Nguyễn Chính, Quản đốc phân xưởng Trương?
Lời giải chi tiết:
Qua hành động và lời nói, chúng ta có thể tưởng tượng được tính cách của từng nhân vật:
- Giám đốc Hoàng Việt: Là người lãnh đạo dám nghĩ dám làm, có tinh thần dám chịu trách nhiệm, linh hoạt và dám đổi mới không chỉ vì lợi ích chung của nhà máy mà còn vì quyền lợi của công nhân.
- Lê Sơn: Là kỹ sư có kiến thức chuyên môn sâu, năng lực cao, đã nhiều năm gắn bó với công việc, sẵn lòng chấp nhận những khó khăn và vất vả để cùng Giám đốc Hoàng Việt thực hiện các biện pháp cải tiến toàn diện cho nhà máy.
- Phó giám đốc Nguyễn Chính: Không chỉ bảo thủ mà còn có nhiều chiêu trò thông minh. Anh ta luôn tuân thủ theo cấp trên, không muốn đổi mới các nguyên tắc cũ kỹ, lạc hậu.
- Quản đốc Trương: Cách suy nghĩ và làm việc rất cứng nhắc, thích thể hiện quyền lực, thường có tư cách cao cả khi đối diện với các công nhân.
Câu 4
Câu 4 (trang 134 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Xin nhận xét của em về sự phát triển và kết thúc của xung đột kịch.
Lời giải chi tiết:
- Đây là một cuộc đấu tranh không tránh khỏi và khốc liệt.
- Dù trong giai đoạn ban đầu, sự mới mẻ và dũng cảm gặp phải nhiều trở ngại nhưng cuối cùng cũng sẽ chiến thắng.
- Cách suy nghĩ và cách làm của Hoàng Việt, của Lê Sơn phản ánh sự phù hợp với yêu cầu thực tế của cuộc sống, với sự phát triển của xã hội nên đã được đa số công nhân trong xí nghiệp ủng hộ.
Luyện tập
Câu hỏi (trang 134 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Tóm tắt sự phát triển của xung đột kịch trong đoạn trích trên.
Lời giải chi tiết:
Xung đột kịch trong đoạn trích đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển. Ban đầu, Giám đốc Hoàng Việt giới thiệu kế hoạch mới của mình thông qua việc đặt câu hỏi cho Lê Sơn, Nguyễn Chính để chứng minh tính hợp lý và khả thi của kế hoạch. Tuy nhiên, ngay sau đó, kế hoạch gặp phải sự phản đối liên tục từ các thành viên khác trong xí nghiệp như phó giám đốc, bà trưởng phòng tài vụ và quản đốc. Tuy nhiên, với sự quyết đoán và tinh thần dám nghĩ dám làm, dựa trên việc phục vụ lợi ích của công nhân trong xí nghiệp, Hoàng Việt và Lê Sơn đã tiếp tục thực hiện kế hoạch đổi mới phương thức kinh doanh của xí nghiệp và nhận được sự ủng hộ từ phía công nhân.