Câu 1
Câu 1 (trang 10, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập một):
Tìm hiểu về sự nghiệp văn học của Pu-skin và ghi chép lại những điều cần biết để hiểu bài thơ Tôi yêu em.
Cách giải:
Tham khảo các nguồn tài liệu, sách báo, Internet, chọn lọc và giới thiệu đôi điều về sự nghiệp văn học của Pu-skin cũng như bài thơ Tôi yêu em.
Chi tiết lời giải:
- Sự nghiệp văn học của Pu-skin:
+Chủ đề thường xuất hiện trong tác phẩm của ông là tình yêu. Theo ông, tình yêu chính là nguồn cảm hứng và không khí không thể thiếu, luôn nồng cháy và nhiệt huyết. Do đó, những tác phẩm của ông đa phần đề cập đến tình yêu, từ đó thể hiện sự đóng góp lớn lao của Pu-skin đối với văn học. Trong số đó, đóng góp vĩ đại nhất của ông vẫn là dòng Thơ trữ tình với hơn 800 bài thơ, trong đó có 13 bản trường ca bất hủ. Có thể thấy Pu-skin hoàn toàn xứng đáng là “Mặt trời của thi ca Nga”.
+ Trong những tác phẩm thơ, tác giả Pu-skin luôn thể hiện mong muốn tự do với tình yêu dành cho nhân dân Nga.
+ Cuộc sống của Pu-skin liên quan đến nhiều người phụ nữ, đắm chìm trong tình yêu. Điều đó đã ảnh hưởng đến phong cách sáng tác của ông suốt cuộc đời.
- Một số điều cần chú ý khi đọc hiểu bài thơ Tôi yêu em:
+ Bài thơ Tôi yêu em được viết vào năm 1829, dựa trên một câu chuyện tình thật: Pu-skin yêu nàng A.A.Ô-lê-nhi-a xinh đẹp và cầu hôn nhưng không được chấp nhận. Bối cảnh của bài thơ gắn liền với một mối tình cụ thể nhưng Tôi yêu em cũng truyền đạt ý nghĩa phổ quát về tình yêu của con người. Tôi yêu em là một trong những bài thơ tình nổi tiếng của Pu-skin, được xem như “viên ngọc quý trong kho văn học Nga”.
Câu 2
Câu 2 (trang 10, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập một):
Tại sao nhân vật trữ tình trong bài thơ muốn nói lời từ giã với cô gái?
Cách giải:
Đọc và hiểu nội dung bài thơ, tập trung vào các chi tiết quan trọng để đưa ra lý do khiến nhân vật trữ tình muốn chia tay với cô gái.
Chi tiết lời giải:
Thông qua câu thơ “Ngọn lửa tình chưa chắc đã phai tàn/ Nhưng không để em bận lòng thêm nữa” được thể hiện ý muốn của nhân vật trữ tình trong bài thơ là muốn cô gái có cuộc sống bình yên, không phải lo lắng thêm về mình.
→ Câu trả lời chính xác: C.
Câu 3
Câu 3 (trang 10, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập một):
Cụm từ nào được lặp lại nhiều lần trong bài thơ? Ý nghĩa của việc sử dụng biện pháp lặp cấu trúc đó là gì?
Cách giải:
Dựa trên việc đọc và hiểu bài thơ, xác định cụm từ được lặp lại và giải thích tác dụng của việc lặp cấu trúc đó.
Chi tiết lời giải:
- Cụm từ được lặp lại nhiều lần trong bài thơ: “Tôi yêu em” xuất hiện ba lần, tạo thành điệp khúc.
→ Tác dụng nghệ thuật của biện pháp lặp cấu trúc này là:
- Thiết lập âm điệu chủ đạo của bài thơ.
- Nổi bật cảm xúc quan trọng của bài thơ. Cảm xúc chủ đạo “Tôi yêu em” là trung tâm điều khiển cảm xúc và suy nghĩ của tác giả; vì “Tôi yêu em” mà “ngọn lửa tình chưa chắc đã tàn phai”, vì “Tôi yêu em” nên “không để em bận lòng thêm nữa”, vì “Tôi yêu em” mà “Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen”. Lại cũng vì “Tôi yêu em” mà cầu trời cho em được người khác yêu em như tôi đã từng yêu.
Câu 4
Câu 4 (trang 10, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập một):
Trong luồng cảm xúc của bài thơ, hai dòng cuối cùng có điểm gì đặc biệt và thể hiện điều gì về quan điểm về tình yêu của tác giả?
Cách giải:
Sau khi phân tích và hiểu sâu nội dung của bài thơ, tập trung vào luồng cảm xúc; đặc biệt là hai dòng cuối cùng để thể hiện quan điểm về tình yêu của tác giả.
Chi tiết lời giải:
- Trong luồng cảm xúc của bài thơ, hai dòng thơ cuối cùng không chỉ kết nối mạch cảm xúc đã được xây dựng từ các dòng trước mà còn mang lại sự bất ngờ. Dòng thứ năm tổng kết một cách tự nhiên tình cảm “Tôi yêu em” một cách chân thành, sâu sắc. Người đọc mong chờ tình cảm “tôi yêu em” sẽ được thể hiện mạnh mẽ hơn ở dòng cuối cùng. Nhưng ngược lại, điều đặc biệt là sự từ bỏ tình yêu với lời chúc, lời mong ước rằng người yêu sẽ hạnh phúc bên một tình yêu mới “Chúc em tìm được người yêu như tôi đã yêu em”.
- Hai dòng cuối cùng thể hiện quan điểm về tình yêu của tác giả: Tình yêu thực sự là một tình yêu chân thành, tự nguyện và không cố chấp, luôn mang lại hạnh phúc và những điều tốt lành cho người được yêu ngay cả khi mối tình đó không thành.
Câu 5
Câu 5 (trang 10, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập một):
Đưa ra cảm nhận cá nhân về nhân vật “tôi” trong bài thơ.
Cách giải:
Từ những cảm nhận của bản thân về nhân vật “tôi” sau khi tìm hiểu bài thơ, đưa ra nhận xét, đánh giá riêng. Những cảm nhận này phải dựa trên nội dung của bài thơ, phù hợp với thông điệp mà bài thơ muốn truyền đạt.
Chi tiết lời giải:
Sau khi đọc và suy ngẫm bài thơ “Tôi yêu em” của tác giả Pu-skin, nhân vật “tôi” đã để lại trong lòng ta nhiều suy nghĩ sâu sắc. Nhân vật “tôi” là một chàng trai đầy tình cảm với người con gái, qua cách tác giả thể hiện, ta thấy được tình yêu nồng nàn, sâu sắc nhưng cũng rất cao quý. Dù yêu thương mãnh liệt, nhưng không mù quáng; nhân vật “tôi” luôn giữ được lòng tự trọng và tinh thần cao quý. Anh luôn suy nghĩ về hạnh phúc của người mình yêu, đặt niềm vui của cô ấy lên trên tất cả, vượt qua sự ích kỷ và ghen tuông của bản thân để chân thành mong muốn, chúc phúc cho người yêu. Pu-skin là một người đàn ông si tình nhưng cũng rất sáng suốt.
Câu 6
Câu 6 (trang 10, sách bài tập Ngữ Văn 11, tập một):
Từ bài thơ Tôi yêu em, hãy viết một đoạn văn (khoảng 8-10 dòng) nêu suy nghĩ của em về cách ứng xử trong tình yêu.
Cách giải:
Sau khi đọc bài thơ Tôi yêu em và từ hình tượng nhân vật “tôi”, em hãy viết ra suy nghĩ của mình về cách ứng xử trong tình yêu bằng một đoạn văn.
Chi tiết lời giải:
Bài làm
Bài thơ Tôi yêu em của Pu-skin là một tác phẩm về tình yêu rất xuất sắc, đậm chất và sâu sắc, để lại nhiều ấn tượng trong lòng người đọc. Tác phẩm đã cho chúng ta thấy một tình yêu chân thành, sâu sắc và chân thực của chàng trai dành cho cô gái, thậm chí khi tình yêu không được đáp lại, chàng trai vẫn luôn mong muốn cho người mình yêu hạnh phúc bên một tình yêu mới. Điều này cũng là một cách ứng xử cao đẹp trong tình yêu. Trong tình yêu, đôi khi chúng ta phải chấp nhận việc người mình yêu không yêu mình; đó là điều hoàn toàn bình thường. Thay vì ép buộc, cố chấp, chúng ta cần phải bao dung, chúc phúc cho họ được hạnh phúc với người họ yêu thực sự. Đó là một cách ứng xử lịch thiệp và đẳng cấp. Sự buông bỏ đôi khi làm cho họ hạnh phúc hơn, không bị gò bó; chúng ta cũng cần phải chấp nhận và mong cho họ tìm được hạnh phúc với người thực sự yêu mình. Hạnh phúc không chỉ là ở việc ở bên nhau mà còn là ở việc nhìn thấy người mình yêu được sống hạnh phúc và luôn mỉm cười.