Câu 1 (trang 35 VBT Ngữ Văn 9, tập 1): Hãy tìm hai mô hình tạo ra từ mới theo kiểu x + tặc.
Phương pháp giải:
Mô hình x + gia và x + hóa có thể cho nhiều ví dụ như đại gia, thương gia, lão hóa, cơ giới hóa,...
Câu 2 (trang 35 VBT Ngữ Văn 9, tập 1): Tìm năm từ mới được sử dụng gần đây và giải thích nghĩa của chúng.
Lời giải:
- Công nghệ cao: công nghệ hiện đại dựa trên khoa học kỹ thuật.
- Công viên nước: công viên với các trò chơi dưới nước.
- Đa dạng sinh học: phong phú về gen và loài trong tự nhiên.
- Đường cao tốc: đường dành cho xe cơ giới chạy nhanh.
- Thương hiệu: nhãn hiệu thương mại của hàng hóa.
Câu 3 (trang 36 VBT Ngữ Văn 9, tập 1): Chỉ ra từ mượn tiếng Hán và từ mượn Ấn Âu trong các từ sau: mãng xà, xà phòng, biên phòng, ô tô, tham ô, tô thuế, ra-đi-ô, ô xi, cà phê, phê phán, ca nô, ca sĩ, nô lệ.
Lời giải:
- Từ mượn tiếng Hán: mãng xà, biên phòng, tham ô, tô thuế, phê phán, ca sĩ, nô lệ.
- Từ mượn Ấn Âu: xà phòng, ô tô, ra-đi-ô, cà phê, ca nô.
Câu 4 (trang 36 VBT Ngữ Văn 9, tập 1): Trình bày ngắn gọn các cách phát triển từ vựng và thảo luận liệu từ vựng của một ngôn ngữ có thể thay đổi hay không.
Phương pháp giải:
- Cách phát triển từ vựng gồm: tăng nghĩa của từ và tăng số lượng từ bằng cách tạo từ mới hoặc mượn từ ngoại ngữ.
- Việc mở rộng vốn từ là cần thiết để đáp ứng nhu cầu giao tiếp và phát triển của xã hội.
Lời giải chi tiết:
- Phát triển từ vựng:
+ Mở rộng nghĩa từ và tăng số lượng từ.
+ Số lượng từ ngữ tăng lên bằng cách tạo từ mới và mượn từ ngoại ngữ.
- Ngôn ngữ phải thay đổi để theo kịp sự tiến bộ của xã hội và nhận thức của con người. Nếu từ vựng không thay đổi, ngôn ngữ sẽ không thể phục vụ nhu cầu giao tiếp của người dùng.