Giải đáp câu hỏi 1, 2, 3, 4, 5 Các thành phần biệt lập (tiếp theo) trang 15 VBT Ngữ văn 9 tập 2.
Câu 1
Câu 1 (trang 18 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Tìm thành phần gọi - đáp trong đoạn trích sau đây và cho biết từ nào được dùng để gọi, từ nào được dùng để đáp. Quan hệ giữa người gọi và người đáp là quan hệ gì (trên - dưới hay ngang hàng, thân hay sơ)?
Phương pháp giải:
Thành phần gọi - đáp cũng như từ dùng để gọi, để đáp thường đứng đầu câu. Xác định kiểu quan hệ giữa người gọi (bà cụ hàng xóm) với người đáp (chị Dậu).
Lời giải chi tiết:
Các thành phần gọi đáp: này (để gọi), vâng (để đáp). Quan hệ giữa người gọi và người đáp là quan hệ trên - dưới và là quan hệ thân mật.
Câu 2
Câu 2 (trang 19 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Tìm thành phần gọi - đáp trong câu ca dao sau và cho biết lời gọi - đáp đó hướng đến ai.
Phương pháp giải:
Thành phần gọi đáp ở đây cũng đứng đầu câu. Nó có hướng đến một người cụ thể nào không?
Lời giải chi tiết:
- Thành phần gọi đáp trong câu ca dao là: này (để gọi), vâng (để đáp).
- Lời gọi đáp đó hướng đến quan hệ trên dưới, là quan hệ thân mật.
Câu 3
Câu 3 (trang 19 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Tìm các phần phụ chú trong các đoạn trích sau và cho biết chúng bổ sung thông tin gì.
Phương pháp giải:
Các phần phụ chú được đánh dấu trong câu bằng các dấu câu. Về mục đích, phụ chú giải thích hoặc thể hiện tâm trạng, quan điểm của người nói.
Lời giải chi tiết:
Câu 4
Câu 4 (trang 19 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Phân tích các phần phụ chú trong bài tập 3 liên quan đến những từ ngữ nào trước đó.
Phương pháp giải:
Xem lại gợi ý ở bài tập 3.
Lời giải chi tiết:
a) Anh (bổ sung thông tin cho chúng tôi, mọi người).
b) Các thầy, cô giáo, các bậc cha mẹ, đặc biệt là những người mẹ giải thích thêm cho những người nắm giữ chìa khóa của cánh cửa nay bao gồm những ai và ai có vai trò quan trọng nhất).
c) Những người chủ thực sự của đất nước trong thế kỉ tới (giải thích cho lớp trẻ hôm nay là ai trong tương lai).
d) Có ai ngờ (thể hiện thái độ, ngạc nhiên của nhân vật “tôi') và thương thương quá đi thôi (thể hiện tình cảm mến thương của nhân vật “tôi').
Câu 5
Câu 5 (trang 19 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Viết một đoạn văn ngắn nêu ý kiến về việc thanh niên chuẩn bị sẵn sàng bước vào thế kỷ mới, trong đó có câu chứa thành phần phụ chú.
Phương pháp giải:
Sử dụng các gợi ý từ bài Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới của Vũ Khoan. Trong đoạn văn, cần có ít nhất một câu chứa thành phần phụ chú.
Lời giải chi tiết:
Đất nước chúng ta đang tiến vào một thế kỷ mới, một giai đoạn của sự phát triển và hội nhập với thế giới. Do đó, việc chuẩn bị sẵn sàng cho thế kỷ mới là một nhiệm vụ quan trọng, đặc biệt là đối với thanh niên - những người sẽ là nguồn lực chủ động trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước. Trong bối cảnh này, một câu thành phần phụ chú có thể là: thanh niên là lực lượng trẻ tuổi, có nhiều năng lượng và ý chí cống hiến cho sự nghiệp phát triển của đất nước.