Nếu trên Windows bạn cần giải nén file RAR, ZIP, ISO bằng các phần mềm như WinRAR, 7 Zip, thì trên Linux bạn giải nén các file có định dạng Tar. Lệnh GNU tar trên các bản phân phối Linux giúp giải nén file .tar, sau đó nén bằng gzip hoặc bzip2 chỉ với một lệnh duy nhất. Tham khảo cách giải nén file Tar trên Linux trong hướng dẫn dưới đây của Mytour.
Nén toàn bộ thư mục hoặc một file duy nhất
Sử dụng lệnh sau để nén toàn bộ thư mục hoặc một file trên Linux. Lệnh này cũng nén tất cả các thư mục con bên trong thư mục bạn chỉ định, nói cách khác, lệnh này hoạt động đệ quy:
tar -czvf ten-cua-archvie.tar.gz /duong-dan-den-thu-muc-hoac-file
Dưới đây là ý nghĩa của từng phần trong lệnh:
-c: Tạo một kho lưu trữ.
-z: Nén file lưu trữ bằng gzip.
-v: Hiển thị quá trình trong Terminal trong quá trình tạo kho lưu trữ, còn được gọi là chế độ “verbose”. v luôn là tùy chọn trong các lệnh này, nhưng thực sự hữu ích.
-f: Cho phép bạn chỉ định tên file của kho lưu trữ.
Giả sử bạn có thư mục có tên là stuff trong thư mục hiện tại và bạn muốn lưu thư mục này vào file có tên archive.tar.gz. Để làm điều này, chỉ cần chạy lệnh sau:
tar -czvf archive.tar.gz stuff
Hoặc giả sử có một thư mục nào đó trong /usr/local/something trên hệ thống và bạn muốn nén thư mục đó vào file có tên archive.tar.gz, thì bạn có thể sử dụng lệnh sau:
tar -czvf archive.tar.gz /usr/local/something
Nén nhiều thư mục hoặc file cùng một lúc
Thường thì lệnh tar được sử dụng để nén một thư mục duy nhất, tuy nhiên bạn cũng có thể sử dụng lệnh này để nén nhiều thư mục, file cá nhân hoặc cả hai. Chỉ cần cung cấp danh sách các file hoặc thư mục thay vì một file hoặc thư mục.
Ví dụ, giả sử bạn muốn nén thư mục /home/ubuntu/Downloads, /usr/local/stuff, và file /home/ubuntu/Documents/notes.txt. Đơn giản chỉ cần chạy lệnh sau:
tar -czvf archive.tar.gz /home/ubuntu/Downloads /usr/local/stuff /home/ubuntu/Documents/notes.txt
Chỉ cần liệt kê danh sách các thư mục hoặc file mà bạn muốn sao lưu.
Loại bỏ các thư mục hoặc file cụ thể
Nếu bạn muốn nén toàn bộ thư mục nhưng không muốn bao gồm một số file và thư mục cụ thể bên trong, bạn có thể sử dụng tùy chọn --exclude để loại bỏ chúng.
Ví dụ, nếu bạn muốn nén thư mục /home/ubuntu nhưng muốn loại bỏ các thư mục /home/ubuntu/Downloads và /home/ubuntu/.cache, bạn có thể chạy lệnh sau:
tar -czvf archive.tar.gz /home/ubuntu --exclude=/home/ubuntu/Downloads --exclude=/home/ubuntu/.cache
Tùy chọn --exclude rất hữu ích. Bạn có thể sử dụng nó để loại bỏ các thư mục và file cụ thể. Ví dụ, để nén toàn bộ thư mục và loại bỏ tất cả các file .mp4, bạn có thể sử dụng lệnh sau:
tar -cjvf archive.tar.bz2 /home/ubuntu --exclude=*.mp4
Sử dụng Bzip2 thay thế
Mặc dù nén bằng gzip được sử dụng phổ biến để tạo các file .tar.gz hoặc .tgz, lệnh tar cũng hỗ trợ nén bằng Bzip2. Điều này cho phép bạn tạo các file nén bzip2, thường gọi là các file .tar.bz2, .tar.bz, hoặc .tbz. Để thực hiện điều này, bạn chỉ cần thay thế -z bằng -j trong các lệnh trên cho bzip2.
Gzip nén nhanh hơn nhưng nén ít hơn, làm cho các file nén có kích thước lớn hơn. Bzip2 nén chậm hơn nhưng nén sâu hơn, tạo ra các file nén có kích thước nhỏ hơn. Mặc dù gzip phổ biến hơn và một số hệ thống hỗ trợ nén gzip theo mặc định, nhưng không hỗ trợ nén bzip2. Tuy nhiên, cả gzip và bzip2 đều hoạt động tương tự nhau.
Ví dụ, thay vì dùng lệnh trước để nén thư mục stuff, bạn thực hiện lệnh dưới đây:
tar -cjvf archive.tar.bz2 stuff
Giải nén file
Sau khi có file nén, bạn có thể sử dụng lệnh tar để giải nén. Dưới đây là lệnh giải nén nội dung file archive.tar.gz vào thư mục hiện tại:
tar -xzvf archive.tar.gz
Tương tự lệnh nén file, bạn có thể sử dụng lệnh dưới đây để giải nén file lưu trữ, thay thế -x bằng -c.
Nếu muốn giải nén vào một thư mục cụ thể, bạn chỉ cần thêm -c vào lệnh. Ví dụ, giải nén file archive.tar.gz vào thư mục /tmp như sau:
tar -xzvf archive.tar.gz -C /tmp
Nếu file được nén bằng bzip2, thay thế “z” bằng “j” trong các lệnh trên.
Cách khác để giải nén file Tar trên Linux
Thực hiện các bước dưới đây để giải nén file Tar trên Linux:
Bước 1: Mở Terminal và truy cập nhanh bằng một số cách để mở cửa sổ Terminal.
Bước 2: Nhập tar vào cửa sổ Terminal.
Bước 3: Gõ một dấu cách.
Bước 4: Nhập -x vào đó.
Bước 5: Nếu file tar được nén bằng gzip (có phần mở rộng là .tar.gz hoặc .tgz), nhập z vào đó.
Bước 6:Nhập f.
Bước 7: Gõ một dấu cách.
Bước 8: Nhập tên file mà bạn muốn giải nén.
Bước 9: Nhấn Enter.
Mặc dù lệnh tar có nhiều tùy chọn khác nhau, Mytour chỉ giới thiệu một số tính năng cơ bản để nén và giải nén các file Tar. Để biết thông tin chi tiết, chạy lệnh info tar và nhấn q để thoát khi hoàn tất.
Bài viết trên Mytour hướng dẫn cách giải nén file Tar trên Linux. Trên môi trường Desktop Linux, bạn cũng có thể sử dụng các tiện ích nén file hoặc trình quản lý file để tạo hoặc giải nén các file .tar. Trên Windows, bạn có thể sử dụng 7-Zip hoặc WinRAR để nén và giải nén các file miễn phí.