Buzz
1. Câu 1 (trang 113 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Đọc các câu sau và trả lời các câu hỏi:
- Quả trứng hồng hào, lấp lánh và sang trọng được đặt trên một mâm bạc rộng lớn, như chân trời màu ngọc trai hòa cùng nước biển hồng.
- Một vài chú nhạn mùa thu lượn lờ trên mâm bạc, làm nổi bật lên vẻ lấp lánh của bạc.
a. Các từ in đậm trong các câu trên ám chỉ những sự vật nào?
b. Trong các câu trên, tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ nào? Hãy nêu hiệu quả của biện pháp tu từ đó.
Trả lời:
a. Các từ in đậm trong các câu trên nhằm miêu tả những hình ảnh rõ nét và nổi bật của thiên nhiên:
- Quả trứng hồng hào: Miêu tả mặt trời mọc với sắc thái ấm áp và rực rỡ.
- Mâm bạc: Biểu thị bầu trời, tạo nên hình ảnh một bầu trời trong trẻo và lấp lánh.
- Mâm bể: Mô tả mặt biển, tạo nên hình ảnh một đại dương rộng lớn và hùng vĩ.
- Chất bạc nén: Ẩn dụ cho bình minh, với ánh sáng từ từ lan tỏa trên cảnh vật.
b. Các biện pháp tu từ được sử dụng là:
- So sánh: Dùng phép so sánh để hình dung kích thước của mâm rộng như đường kính của bầu trời, tạo nên hình ảnh về sự bao la và rộng lớn của không gian.
- Ẩn dụ: Những từ ngữ ẩn dụ được vận dụng để gợi mở hình ảnh mặt trời, bầu trời và biển cả, từ đó làm nổi bật sự hấp dẫn và sống động của cảnh vật.
Việc áp dụng các từ ngữ đặc tả này giúp xây dựng một bức tranh thiên nhiên sinh động và cuốn hút. Chúng hỗ trợ người đọc cảm nhận chân thực về khoảnh khắc mặt trời mọc và cảnh vật xung quanh, mang lại một trải nghiệm đọc sâu sắc và lôi cuốn.
2. Câu 2 (trang 114 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Xác định và giải thích tác dụng của các biện pháp tu từ mà tác giả đã sử dụng trong các câu sau:
a. Mỗi hạt cát rơi vào má và gáy lúc này đau buốt như những viên đạn nhọn.
b. Dường như gió bão đã đợi chúng tôi vào hết trong trận địa cánh cung của bãi cát, rồi mới tăng cường sức gió.
Trả lời:
a. Phép so sánh được tác giả dùng khi ví mỗi hạt cát như viên đạn đã tạo nên hình ảnh mạnh mẽ và ấn tượng. So sánh này không chỉ nhấn mạnh sự khốc liệt của bão cát, mà còn giúp người đọc hình dung rõ ràng mức độ tàn phá của thiên nhiên. Những hạt cát nhỏ bé trở thành những vũ khí nguy hiểm, như tham gia vào một cuộc chiến cam go, tạo ra một cảnh tượng đầy đe dọa.
b. Biện pháp nhân hóa được áp dụng khi gió được miêu tả như một nhân vật có kế hoạch và triển khai trận địa một cách cẩn thận và mạnh mẽ. Hình ảnh này khiến thiên nhiên trở nên sinh động, có ý chí và tâm hồn như con người. Nhờ vậy, văn bản thêm phần sinh động và thu hút, đồng thời làm nổi bật sự dữ dội của cơn bão. Cách diễn đạt này giúp người đọc cảm nhận rõ hơn sức mạnh của thiên nhiên và ảnh hưởng của nó đến cuộc sống con người.
3. Câu 3 (trang 114 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trong tác phẩm Cô Tô, Nguyễn Tuân đã sử dụng nhiều hình ảnh so sánh đầy sức sống. Tìm các câu văn áp dụng biện pháp so sánh trong văn bản này và phân tích tác dụng của chúng.
Trả lời:
Trong tác phẩm Cô Tô của Nguyễn Tuân, tác giả khéo léo sử dụng hình ảnh so sánh để diễn tả vẻ đẹp của vùng đất sau cơn bão. Dưới đây là một số câu văn áp dụng biện pháp so sánh và tác dụng của chúng trong từng trường hợp:
- 'Sau cơn bão, chân trời và mặt biển trong trẻo như tấm kính vừa được lau sạch mây và bụi':
Tác dụng: Hình ảnh so sánh chân trời và mặt biển sạch như tấm kính được lau sạch bụi mây giúp người đọc dễ dàng hình dung sự trong trẻo của bầu trời và biển sau bão. Cảnh vật trở nên tươi mới và thoáng đãng, làm nổi bật sự thay đổi của thiên nhiên và mang lại cảm giác bình yên và sảng khoái.
- 'Tròn trịa như một quả trứng thiên nhiên đầy đặn':
Tác dụng: Hình ảnh so sánh mặt trời tròn trịa như quả trứng đầy đặn tạo cảm giác về một mặt trời rực rỡ, tràn đầy sức sống. So sánh này mang lại cảm giác ấm áp và yên bình, đồng thời làm nổi bật vẻ đẹp của mặt trời trên biển.
- 'Như một mâm lễ phẩm từ bình minh dâng lên để chúc phúc cho tất cả ngư dân trên biển Đông':
Tác dụng: So sánh mặt trời như một mâm lễ phẩm từ bình minh mang đến hình ảnh về một món quà thiên nhiên dành cho con người. So sánh này làm nổi bật vẻ đẹp và sự kỳ diệu của cảnh bình minh trên biển, đồng thời bày tỏ lòng kính trọng đối với ngư dân trên biển Đông.
Tác dụng của các biện pháp tu từ so sánh trong văn bản này là làm cho cảnh Cô Tô trở nên sống động và gợi cảm, đồng thời làm nổi bật sức mạnh và vẻ đẹp của vùng đất sau cơn bão. Những hình ảnh so sánh này làm tác phẩm thêm phần cảm xúc và thu hút sự chú ý của người đọc.
4. Câu 4 (trang 114 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Viết một đoạn văn (khoảng 5-7 câu) miêu tả một cảnh đẹp thiên nhiên, trong đó áp dụng biện pháp so sánh hoặc ẩn dụ.
Trả lời:
1. Cảnh thiên nhiên khiến tôi ấn tượng nhất là dòng sông quê hương. Dòng sông nhỏ nhẹ nhàng chảy dọc theo chân đê, mang vẻ đẹp bình yên và thơ mộng. Dòng sông đã chứng kiến và nuôi dưỡng tâm hồn của nhiều thế hệ, vẫn tiếp tục là nguồn sống quý báu cho cư dân nơi đây.
Những mùa phù sa đỏ rực làm cho dòng sông trở nên mạnh mẽ và lấp lánh như đang nổi giận, với mặt nước đỏ rực rỡ. Nhưng khi trời lặng gió, dòng sông lại trở nên yên bình và hiền hòa, từng gợn sóng lăn tăn vỗ về bờ. Những con thuyền nhỏ từ từ trôi theo dòng nước, tạo nên một khung cảnh thơ mộng và thanh bình.
Khi nước trong, em có thể nhìn thấy đáy sông, như thể đang ngắm nhìn vào sự vô tận của dòng sông quê hương. Dòng sông mở ra một thế giới huyền bí, nơi ký ức tuổi thơ em gắn bó. Dòng sông quê hương như người mẹ hiền, ôm ấp và giữ gìn những kỷ niệm đẹp trong lòng mỗi đứa trẻ nông thôn.
Hình ảnh dòng sông quê hương đã khắc sâu vào tâm trí em, trở thành một phần không thể thiếu của tuổi thơ đầy kỷ niệm. Dòng sông là nguồn cảm hứng cho tình yêu quê hương, và là biểu tượng của cuộc sống giản dị và ấm áp ở làng quê.
2. Buổi sáng ở hồ quê nhà vẽ nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, lôi cuốn lòng người. Mặt hồ phẳng lặng như một tấm gương khổng lồ, phản chiếu ánh nắng vàng óng ánh như dòng mật ong tươi ngọt. Những đám mây trắng bồng bềnh trôi nhẹ nhàng trên nền trời xanh, giống như những miếng bông mềm mại phơi dưới ánh mặt trời.
Trên mặt hồ, những cánh sen hồng rực rỡ như những chiếc ô xinh xắn trải đều trên mặt nước trong veo. Đàn cá nhỏ lượn lờ dưới làn nước trong suốt, tạo nên những vệt lấp lánh như sợi chỉ bạc đan xen, làm cho khung cảnh thêm phần sinh động.
Tiếng chim hót líu lo trên những cành cây rậm rạp hòa quyện với âm điệu của làn gió nhẹ nhàng, tạo thành một bản giao hưởng thiên nhiên du dương và êm ái. Mùi thơm của đất và cây cỏ mới mẻ lan tỏa trong không khí, đánh thức mọi giác quan. Tất cả mang lại một cảm giác bình yên và thanh thản, như hồ nước đang kể một câu chuyện cổ tích ngọt ngào của miền quê yêu dấu.
- Tổng hợp đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 6 theo cấu trúc mới
- Đóng vai nhân vật kể lại một truyện cổ tích ngắn gọn nhất lớp 6
