Nhịn ăn, nghĩa là kiêng ăn trong khoảng thời gian cố định, là phương pháp được áp dụng từ hàng ngàn năm trở lại đây với mục tiêu cải thiện sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần. Nhịn ăn hoàn toàn có nghĩa là từ chối cả thức ăn và nước uống, trong khi các kiểu nhịn ăn khác cho phép tiêu thụ nước, nước ép trái cây hoặc các chất lỏng khác. Hãy đọc tiếp để lựa chọn kiểu nhịn ăn phù hợp với lối sống của bạn.
Các Bước
Chuẩn Bị Nhịn Ăn

Xác Định Kiểu Nhịn Ăn. Mọi người nhịn ăn với nhiều lý do: có người nhằm thanh lọc tâm hồn, có người chuẩn bị cho phẫu thuật, cũng như những người giảm cân hoặc vì những mục đích khác. Cách chuẩn bị và thực hiện quá trình này phụ thuộc nhiều vào mục đích cụ thể của việc nhịn ăn, do đó bạn cần tìm hiểu thông tin về kiểu nhịn ăn bạn quan tâm.
- Nhịn ăn vì mục đích y tế thường được đề xuất trước khi phẫu thuật hoặc thủ thuật khác yêu cầu phải ngừng ăn trước. Thời gian nhịn ăn vì mục đích này thường kéo dài từ 12-24 giờ trước khi thực hiện thủ thuật, bao gồm cả việc nhịn cả thức ăn và nước uống hoặc chỉ nhịn thức ăn.
- Nhịn ăn để loại bỏ độc tố thường được áp dụng sau những dịp lễ, khi mọi người tiêu thụ nhiều rượu và thức ăn nặng. Nhịn ăn để loại bỏ độc tố thường cho phép tiêu thụ nước ép trái cây và các loại chất lỏng khác, nhưng không bao gồm thức ăn.
- Nhịn ăn theo chu kỳ để hỗ trợ sức khỏe hoặc giảm mỡ. Một số người tin rằng việc nhịn ăn trong khoảng 12-36 giờ có thể giúp giảm cân hiệu quả.
- Nhịn ăn vì mục đích tâm linh hoặc tôn giáo được thực hiện để dành thời gian tâm huyết cho những ý niệm tâm linh trong khi cơ thể kiêng ăn. Các quy định cụ thể của việc nhịn ăn theo mục đích tôn giáo thường được chỉ định trong kinh sách, và nghi lễ nhịn ăn được thực hiện để tôn vinh những truyền thống cổ xưa. Ví dụ, trong tháng Ramadan của người Hồi giáo, mọi người phải nhịn ăn từ bình minh đến lúc hoàng hôn. Các giáo sĩ Do Thái cũng thực hiện nhịn ăn vào một số ngày cụ thể trong năm, đặc biệt là trong lễ Yom Kippur, khi họ nhịn ăn trong 25 giờ.

Chuẩn bị tâm hồn và cơ thể cho hành trình nhịn ăn. Mỗi người có những phản ứng khác nhau khi bắt đầu nhịn ăn. Nếu bạn chưa từng thử thách mình với nhịn ăn trước đây, việc dự đoán cơ thể sẽ phản ứng như thế nào là một thách thức. Hãy dành vài tuần để chuẩn bị tâm hồn và cơ thể trước khi bắt đầu nhịn ăn chính thức. Cơ hội thành công sẽ cao hơn nếu bạn đã biết trước những thách thức mà bạn sẽ đối mặt.
- Trao đổi với bác sĩ nếu bạn cảm thấy lo ngại về ảnh hưởng của việc nhịn ăn đối với sức khỏe. Nhịn ăn, đặc biệt là nhịn ăn hoàn toàn, có thể gây hậu quả đáng kể nếu bạn đang mắc một số bệnh nền. Hãy thăm bác sĩ để đảm bảo rằng cơ thể bạn đủ mạnh mẽ để chịu đựng việc hạn chế thức ăn và nước uống.
- Nếu đây là lần đầu tiên bạn thử nhịn ăn, hãy dần dần giảm lượng thức ăn trước đó để cơ thể có thời gian làm quen với cảm giác thiếu hụt. Ví dụ, có thể bắt đầu với việc kiêng dần các thực phẩm có đường và bột trắng trong một hoặc hai tuần trước khi bắt đầu nhịn ăn chính thức, giúp cơ thể tránh khỏi những cảm giác thèm thuồng ngoài cơn đói.
- Chuẩn bị cơ thể trong tình trạng tốt nhất. Cung cấp đủ nước cho cơ thể sẽ giúp đối mặt với thiếu hụt tốt hơn, vì vậy hãy uống đủ nước. Ăn các bữa ăn giàu dinh dưỡng trong vòng một tuần trước khi bắt đầu nhịn ăn. Gần ngày bắt đầu nhịn ăn, đảm bảo không có chất cồn hoặc chất kích thích trong cơ thể.

Sắp xếp nhà bếp cho chuỗi ngày nhịn ăn. Nếu những thức ăn hấp dẫn vẫn nằm quanh nhà, việc nhịn ăn sẽ trở nên khó khăn hơn. Bạn cần dọn sạch nhà bếp theo các bước sau:
- Vứt hoặc cất đi những thực phẩm và đồ uống không phù hợp với quy tắc nhịn ăn. Đừng để kẹo hoặc chai rượu vang nằm trên kệ bếp; hãy vứt hoặc cất chúng nơi không nhắc nhở về sự tồn tại của chúng.
- Làm sạch tủ lạnh. Đảm bảo loại bỏ mọi thứ có thể kích thích bạn trong quá trình nhịn ăn, đặc biệt là thực phẩm chế biến sẵn mà bạn có thể dễ dàng ăn.
- Trong trường hợp nhịn ăn bằng cách sử dụng nước ép hoặc chất lỏng, hãy chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu cần thiết để pha chế nước uống trong tủ lạnh.
- Đối với việc nhịn ăn hoàn toàn, hãy tránh bếp. Đảm bảo mọi thứ được dọn dẹp và cất giữ, để bạn không có lý do nào phải bước vào bếp hoặc xử lý thực phẩm.
Bắt đầu quá trình nhịn ăn

Khởi đầu từ từ. Thích hợp nhất là bắt đầu với một khoảng thời gian ngắn và quan sát cảm giác của bạn trước khi thử nhịn ăn trong 24 giờ lần đầu tiên. Hãy thử nhịn ăn trong khoảng 8 giờ vào cuối tuần, khi bạn không có nhiều công việc. Hãy bỏ bữa sáng và trưa (hoặc chỉ uống nước thịt vào bữa trưa), và uống nhiều nước trong suốt ngày. Kết thúc ngày bằng một bữa tối nhẹ và lành mạnh.
- Trong quá trình nhịn ăn, hãy chú ý đến cảm giác của bạn hàng giờ một. Việc nhịn ăn có khiến bạn trở nên yếu đuối hoặc mệt mỏi, hay bạn thích cảm giác nhẹ nhõm khi cơ thể không phải tiêu hóa thức ăn?
- Hầu hết mọi người đều phải làm việc trong ban ngày, nhưng bạn có thể xem xét việc nghỉ ngơi bất cứ lúc nào. Một giấc ngủ ngắn sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và tăng cường quá trình trao đổi chất.
- Đánh giá cảm giác của bạn vào ngày hôm sau, vì những lợi ích của việc nhịn ăn thường chỉ rõ sau khi hoàn thành. Bạn cảm thấy năng lượng tăng lên chứ? Bạn có cảm thấy khỏe mạnh và sẵn sàng thử nghiệm lại việc nhịn ăn không, hay ý nghĩ về nhịn ăn khiến bạn kinh ngạc? Quãng thời gian nhịn ăn ngắn này sẽ giúp bạn quyết định liệu bạn sẽ giữ việc nhịn ăn là một phần thường xuyên trong cuộc sống hay không.

Dành lòng quyết tâm. Ban đầu, bạn sẽ cảm nhận sự đói và khát, nhưng hiệu quả của việc nhịn ăn sẽ nhanh chóng thể hiện trên cơ thể và tâm trạng của bạn. Bạn có thể trở nên cáu kỉnh, giận dữ hoặc buồn bã trong những ngày đầu tiên khi cơ thể loại bỏ chất độc hại và đối phó với cơn thèm. Khi đối mặt với sự khó chịu không thể tránh khỏi về thể chất và tinh thần từ việc nhịn ăn, hãy nhắc nhở bản thân về lý do ban đầu khiến bạn quyết định nhịn ăn, và tập trung vào việc hoàn thành nhiệm vụ.
- Nếu bạn nhịn ăn vì mục đích tâm linh, hãy tập trung vào những ý nghĩ về sức mạnh siêu phàm hoặc những bài giảng đã thuyết phục bạn nhịn ăn. Hãy đọc những đoạn kinh thánh mang lại cảm hứng cho việc nhịn ăn, hoặc đọc về những câu chuyện nhịn ăn từ những người khác. Bạn cũng có thể tìm sức mạnh từ việc trò chuyện với những người đang cùng hành trình nhịn ăn với mục đích tương tự.
- Nếu bạn nhịn ăn vì mục đích sức khỏe, hãy tưởng tượng chất độc hại đang được loại bỏ khỏi cơ thể. Việc nhịn ăn là cơ hội để cơ thể tự làm sạch trước khi bắt đầu chế độ ăn lại. Tìm hiểu về những lợi ích y tế của việc nhịn ăn để vượt qua quãng thời gian này.

Mất phương hướng bản thân. Khi nhịn ăn, đầu óc thường mang bạn vào bàn tiệc ngon miệng, đầy đủ thực phẩm mà bạn không thể thưởng thức. Hình ảnh ảo đó chỉ khiến cho cơn thèm ăn tăng lên. Hãy tìm cách để tâm trí không bị lạc hướng vào những chiếc bánh kẹp và kem.
- Thực hiện các hoạt động không liên quan đến ăn uống với bạn bè hoặc người thân, miễn là họ biết không nên mời bạn đi ăn tối sau đó.
- Thể dục là cách tuyệt vời để giữ tâm trí bạn không bị lạc hướng vào thức ăn, nhưng hãy chú ý rằng nó có thể làm bạn đói hơn. Hãy chọn đi dạo nhẹ nhàng hoặc lên kế hoạch cho một buổi vui không đòi hỏi quá nhiều năng lượng.
- Hạn chế xem TV, vì quảng cáo có thể kích thích bạn với hình ảnh thức ăn và mọi người đang ăn uống. Thay vào đó, thử đọc sách hoặc thực hiện một dự án thủ công nào đó.
- Ngủ đủ giấc. Thời gian ngủ cũng tính vào thời gian nhịn ăn, vì vậy nếu bạn thực hiện nhiều ngày, ngủ đủ giấc có thể giúp bạn vượt qua những cơn đói.

Theo dõi tiến trình. Trong quá trình nhịn ăn, việc ghi lại tiến trình sẽ giúp bạn theo đúng hướng. Ghi lại cảm giác của bạn ở từng giai đoạn nhịn ăn. Bạn có thể xem lại để biết mình đã đi đến đâu, điều này sẽ là nguồn động viên để bạn tiếp tục.
- Chú ý đến những quy luật giúp bạn làm cho việc nhịn ăn trở nên dễ dàng hơn. Ví dụ, nếu đói mạnh sau khi tập thể dục, hãy cố gắng không đốt cháy quá nhiều calo từ hoạt động vận động.
- Ghi lại cảm giác nếu bạn cảm thấy cáu kỉnh hoặc giận dữ. Viết nhật ký giúp loại bỏ cảm xúc tiêu cực và giúp bạn tránh những cảm xúc đó cho đến khi hoàn thành chuỗi nhịn ăn.
- Cởi mở với những cảm xúc tích cực. Một số người mô tả cảm giác phấn chấn sau vài ngày nhịn ăn thải độc bằng nước ép hoa quả, khi các chất độc đã rời khỏi cơ thể. Ghi chép ngày bạn chuyển từ cảm giác tiêu cực sang tích cực và cơ thể bắt đầu cảm nhận được tác động chữa lành của việc nhịn ăn.

Dừng lại nếu bạn cảm thấy mệt mỏi. Nếu bạn cảm thấy yếu đuối, chóng mặt, hoặc buồn nôn khi nhịn ăn, hãy uống nước và ăn ngay lập tức. Tiếp tục nhịn ăn có thể gây hại cho sức khỏe. Hãy thăm bác sĩ để xác định vấn đề trước khi thử lại.
- Không nên ép bản thân nhịn ăn khi đang giận dữ hoặc thèm ăn, vì điều này có thể khiến bạn cảm thấy ốm. Thay vào đó, hãy kiêng ăn những thức ăn ảnh hưởng đến tâm lý khi bạn trong tình trạng này.
- Nếu bạn chỉ không thích cảm giác nhịn ăn, đừng ngần ngại dừng lại. Bạn luôn có thể thử lại sau, vì vậy đừng tự trách nhiệm nếu lần đầu nhịn ăn không thành công.
Kết thúc chuỗi nhịn ăn

Bắt đầu bằng cách uống nước. Uống nhiều nước trước khi kết thúc chuỗi nhịn ăn để đảm bảo cơ thể có đủ nước và sẵn sàng trở lại chế độ ăn bình thường. Ngay cả khi bạn nhịn ăn với chất lỏng, điều quan trọng là uống một hoặc hai cốc nước đầu tiên vào ngày kết thúc chuỗi nhịn ăn.

Ăn nhẹ và mặc kệ. Đừng kết thúc chuỗi nhịn ăn bằng một bữa tiệc thịnh soạn, vì cơ thể đã quen với việc hạn chế thức ăn. Dạ dày đã co lại, vì vậy ăn nhẹ với rau củ và protein lành mạnh để giúp cơ thể quen dần với việc tiêu hóa thức ăn.
- Tránh ăn thức ăn khó tiêu hóa như đậu ngay sau khi kết thúc chuỗi nhịn ăn.
- Không uống rượu bia vào ngày kết thúc nhịn ăn để tránh tác động ngược lên cơ thể do dung nạp chất cồn thấp.
- Một số kiểu nhịn ăn, đặc biệt như nhịn ăn vì mục đích tôn giáo, đòi hỏi bạn phải kết thúc bằng các loại thức ăn nhất định. Nên tìm hiểu trước để biết cách kết thúc đúng.

Chuẩn bị cho sự xáo trộn dạ dày. Khi bắt đầu ăn lại thức ăn đặc, cơ thể có thể tạo ra hơi hoặc tiêu chảy cho đến khi quen dần với việc tiêu hóa thức ăn. Đừng lo nếu dạ dày bạn hỗn loạn trong vài giờ sau khi ăn lại.

Cảm nhận những lợi ích của việc nhịn ăn. Dù bạn nhịn ăn để giảm cân, thanh lọc cơ thể hay kết nối tinh thần, hãy tự mình mừng khi hoàn thành chuỗi nhịn ăn. Bạn sẽ cảm nhận những hiệu ứng tích cực như:
- Tăng năng lượng.
- Khí trở nên vui vẻ.
- Giảm cơn thèm đường, caffeine và cồn.
Lời khuyên
- Nhiều lợi ích của nhịn ăn liên quan đến sức khỏe và tâm trạng hạnh phúc cũng như ý chí. Vì vậy, thái độ của bạn đối với việc nhịn ăn là quan trọng, và có khả năng bạn sẽ hưởng nhiều lợi ích nếu cảm thấy hứng khởi.
Cảnh báo
- Tránh nhịn ăn khi mang thai hoặc đang cho con bú.
- Quá trình nhịn ăn có thể gây cảm giác bứt rứt, buồn bã, và khó chịu, có thể dẫn đến việc ăn quá mức khi kết thúc. Nhớ rằng nhịn ăn không phải là lựa chọn phù hợp cho mọi người, và bạn nên tìm hiểu kỹ trước khi thực hiện.
- Có tổ chức tin rằng nhịn ăn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Hãy tìm hiểu kỹ trước khi áp dụng phương pháp này để nhận thức đầy đủ về các hệ quả tiềm ẩn.
- Nếu bạn thường xuyên nhịn ăn để giảm cân và có dấu hiệu của rối loạn ăn uống, nên thảo luận với bác sĩ về tình trạng của bạn.
- Nếu bạn mắc một căn bệnh nào đó, có thể bạn không nên nhịn ăn. Ví dụ, nếu bạn mắc bệnh tiểu đường tuýp 1, quá trình nhịn ăn cần được theo dõi chặt chẽ và được chấp thuận bởi bác sĩ.