Hướng dẫn Nói và nghe: Thực hiện báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề trang 119 - tóm tắt ngắn nhất theo sách Ngữ văn lớp 10 Kết nối kiến thức với cuộc sống giúp học sinh soạn văn 10 một cách dễ dàng hơn.
Hướng dẫn (Nói và nghe trang 119) Thực hiện báo cáo về kết quả nghiên cứu một vấn đề (trang 119) - cách tiếp cận Kết nối kiến thức
* Yêu cầu:
- Trình bày được vấn đề nghiên cứu và lý do chơi chơi xổ số tài đó
- Tóm tắt các kết quả nghiên cứu chính ở phần trọng tâm của bài nói
- Nêu rõ những kiến thức học được từ quá trình nghiên cứu đề tài ở phần cuối bài nói
1. Sẵn sàng nói và nghe
a. Sẵn sàng nói
Khi trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu, người diễn giả cần cung cấp cho người nghe cái nhìn tổng quan, chân thực về nội dung công việc đã hoàn thành ở phần Viết. Để đáp ứng điều này, cần thực hiện các bước sau:
- Tóm tắt báo cáo kết quả nghiên cứu đã viết (trong khoảng 1 – 1.5 trang giấy)
- Gạch chân các điểm chính hoặc thông tin quan trọng của bài viết. Chú thích về các tài liệu hình minh quan trọng cần được giải thích khi trình bày từng điểm chính.
- Xác định chính xác các từ khoá liên quan đến từng điểm chính để dễ nhớ và dễ phát triển ý, đảm bảo bài nói tập trung, không trôi chảy vào lối kể chuyện, dài dòng.
- Chuẩn bị PowerPoint (nếu có): PowerPoint cần được chuẩn bị với các thông tin cần thiết, hình ảnh, video minh họa sống động, thể hiện đặc điểm của báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề sân khấu dân gian.
b. Chuẩn bị nghe
Trước khi nghe báo cáo kết quả nghiên cứu, người nghe nên tìm hiểu trước về nội dung của báo cáo để có cái nhìn tổng quan và chuẩn bị tâm lý nghe phù hợp. Hãy đặt ra những câu hỏi ban đầu liên quan đến vấn đề để dễ theo dõi nội dung của bài trình bày. Ví dụ, nếu báo cáo mang tên là 'Một số dấu ấn của sử thi Ấn Độ “Ra-ma-ya-na” đến Việt Nam', câu hỏi có thể là: 'Làm thế nào sử thi “Ra-ma-ya-na” có thể lan truyền đến Việt Nam? Những ảnh hưởng của sử thi “Ra-ma-ya-na” đối với Việt Nam được thể hiện như thế nào?... Bằng việc đặt ra những câu hỏi này, người nghe sẽ có tinh thần lắng nghe tích cực.
c. Thực hành nói và nghe
Người nói |
Người nghe |
- Mở đầu: nêu tên và lí do chọn vấn đề nghiên cứu; trình bày ngắn gọn về quá trình thực hiện - Triển khai: trình bày tóm tắt các luận điểm, thông tin chính có trong bản viết theo trình tự hợp lí, kết hợp nhịp nhàng với việc trình chiếu PowerPoint (nếu có). Có thể tổ chức lại nội dung từng luận điểm theo hình thức câu hỏi – lời đáp (vì thực chất của việc nghiên cứu là tìm lời đáp cho những thắc mắc nảy sinh trong quá trình tiếp xúc với đối tượng). - Kết luận: Khái quát lại những kết quả nghiên cứu chính; cảm ơn ngườu nghe và tỏ thái độ sẵn sàng tiếp nhận những ý kiến trao đổi đối thoại. |
- Theo dõi cách trình bày của người nói, ghi ra giấy những câu hỏi, ý nghĩ nảy sinh trong quá trình nghe. - Hỗ trợ bạn trong việc sử dụng bản trình chiếu (nếu có) |
Bài nói mẫu tham khảo:
Xin chào thầy cô và các bạn. Tôi là............học sinh.........tại trường.........
Sử thi là một thể loại văn học dân gian ra đời từ lâu đời và vẫn đang được truyền bá đến ngày nay. Sử thi không chỉ mang lại những giá trị về nhân văn mà còn làm giàu văn hóa nghệ thuật của dân tộc. Một trong những sử thi nổi tiếng của Việt Nam là Đăm Săn. Sử thi này chứa đựng những giá trị tư tưởng - thẩm mỹ cổ điển, phản ánh rõ nét những khát vọng hào hùng của lịch sử ban đầu và văn hóa đặc biệt của các dân tộc Tây Nguyên.
Lý do tôi chơi chơi xổ số tài này vì nó là bức tranh đầy đủ về tâm hồn của người Ê-đê thời cổ đại, khi họ bắt đầu tìm kiếm những tri thức mới về thế giới xung quanh. Mặc dù đã trôi qua hơn ba phần tư thế kỷ kể từ khi Sử thi Đăm Săn được lưu trữ lần đầu tiên, nhưng tác phẩm vẫn giữ nguyên giá trị như một phát hiện nghệ thuật đặc biệt. Đây là một trong những sử thi được xem là tinh túy văn hóa, xứng đáng để được so sánh với sử thi Iliat trong di sản văn hóa của loài người.
Nét văn hóa nổi bật của người Ê-đê là hệ thống mẫu hệ, rõ ràng thấy trong sử thi Đăm Săn. Đặc điểm này được phản ánh qua kiến trúc và trang trí của nhà, đặc biệt là cầu thang, thường được trang trí với hình ảnh bầu sữa và vầng trăng - biểu tượng của yếu tố nữ tính. Khi Đăm Săn đến nhà của Nữ Thần Mặt Trời, cầu thang trông giống như cầu vồng. Tập tục nối dây (Juê nuê) là một nét đặc trưng trong hôn nhân Ê-đê, quy định khi một trong hai vợ chồng chết, người còn sống có thể tái hôn với người khác trong gia đình. Đăm Săn, một anh hùng trong sử thi, thể hiện ý chí của mình thông qua các hoạt động lao động như chăn nuôi, săn bắt, trồng trọt, và hy sinh vì lý tưởng của mình. Dù thất bại trước nữ thần Mặt Trời, ý chí và khát vọng của Đăm Săn vẫn tiếp tục sống mãi trong dòng họ người Ê-đê.
Sử thi Đăm Săn là một tác phẩm quan trọng trong văn học dân tộc, giúp hiểu sâu hơn về văn hóa và con người Ê-đê. Tác phẩm này tôn vinh những nét đặc trưng văn hóa của người Ê-đê, khẳng định sự độc đáo của họ so với các dân tộc khác.
Xin cảm ơn quý thầy cô và các bạn đã lắng nghe. Chúng tôi rất vinh dự nếu được chia sẻ thêm về văn hóa Tây Nguyên qua đời sống hàng ngày và con người ở đây.
3. Trao đổi
* Người nghe:
Hãy đưa ra ý kiến và đánh giá về nội dung của báo cáo, cũng như góp ý về cách trình bày và phương pháp nghiên cứu của người nói.
* Người nói:
- Đáp lại các câu hỏi, làm rõ thêm các vấn đề mà người nghe đưa ra; đề xuất cách hoàn thiện báo cáo và cách trình bày tốt hơn.
- Phát triển ý kiến cho cuộc trao đổi, đánh giá bài nói dựa trên các tiêu chí sau: