Những khó khăn mà học sinh thường gặp khi làm bài tập liên quan đến dấu lớn hơn và dấu nhỏ hơn là gì?
Khi trẻ em chưa làm quen được với việc phân biệt dấu lớn hơn và dấu nhỏ hơn, các em sẽ gặp phải một số khó khăn trong việc áp dụng những dấu này vào bài tập. Một số vấn đề thường gặp có thể kể đến như:
- Dễ bị nhầm lẫn giữa hai dấu (lỗi này thường xảy ra)
- Nhận ra dấu nhưng gặp khó khăn trong việc viết đúng dấu hoặc đọc tên dấu không chính xác (ví dụ, nói dấu nhỏ nhưng viết dấu lớn dù có thể nhận diện dấu rõ ràng)
- Mặc dù không bị nhầm lẫn giữa các dấu, nhưng vẫn gặp khó khăn trong việc chọn đúng dấu để điền vào chỗ trống (không hiểu rõ bản chất của dấu và số lượng liên quan)
Ngoài ra, nhiều trẻ thường gặp khó khăn trong việc xác định chiều hướng. Điều này có thể nhận thấy khi quan sát các dấu hiệu sau:
- Thường đi dép trái
- Thường mặc áo ngược và quần trái
- Thường xuyên bị nhầm lẫn giữa số 6 và 9, chữ b và chữ d, dấu sắc và dấu huyền
- Trong các hoạt động viết hoặc vẽ, một số trẻ có thể sao chép nguyên mẫu (như hình ngôi nhà) dễ dàng, nhưng khi yêu cầu tách từng nét để sao chép, trẻ lại sao chép ngược các nét mẫu
2. Cách phân biệt dấu lớn hơn và dấu bé hơn
Điều thứ nhất: Phụ huynh không nên ép trẻ nhớ rằng đây là dấu lớn hơn và đây là dấu bé hơn.
Điều thứ hai: Hãy dạy trẻ phân biệt bằng hình ảnh, phụ huynh chỉ vào dấu lớn hơn hoặc bé hơn và nói với trẻ: hãy tưởng tượng dấu này (>, <) như một mũi tên, mũi tên này sẽ chỉ đến số nào nhỏ hơn để bắn vào.
Ví dụ 1: Số 1 và số 2, số nào nhỏ hơn?
- Số 1 nhỏ hơn
- Do đó, số 1 sẽ bị mũi tên chỉ vào: 1 < 2
Tương tự như vậy:
Ví dụ 2: Số 5 và số 3, số nào nhỏ hơn?
- Số 3 nhỏ hơn
- Vậy số nào sẽ được mũi tên chỉ vào?
- Là số 3 ạ.
Do đó, 5 > 3
Kết luận: Luôn luôn để mũi tên chỉ vào số nhỏ hơn. Vị trí đứng bên trái hay bên phải không quan trọng, chỉ cần tìm số nhỏ hơn để mũi tên (>, <) chỉ vào.
- Còn với dấu bằng = thì sao? Dấu = có thể dễ hiểu hơn cho các em: Hai số giống hệt nhau sẽ được coi là bằng nhau.
3. Hướng dẫn cách đơn giản nhất để trẻ phân biệt dấu lớn hơn và dấu bé hơn
3.1. Các bước để giúp trẻ hiểu và sử dụng đúng dấu
Trước tiên, trẻ cần nắm được các khái niệm và kỹ năng sau:
- Nhận diện các con số
- Đếm và xác định tổng số trong phạm vi 10
- Sắp xếp dãy số từ 1 đến 10
- Tạo nhóm theo số lượng yêu cầu trong phạm vi 10
- Hiểu các khái niệm nhiều / ít; nhiều nhất / ít nhất
Khi trẻ đã nắm vững các kỹ năng trên, tiếp theo là dạy phân biệt số lớn và số nhỏ, cũng như sử dụng dấu lớn hơn và dấu bé hơn trong phép tính. Để bắt đầu giai đoạn mới này, trước tiên phải giúp trẻ hiểu rõ số nào lớn hơn và số nào nhỏ hơn. Vậy làm thế nào để trẻ nhận biết số lớn và số nhỏ?
- Sử dụng bảng số từ 1 đến 10 để trẻ dễ dàng nhận thấy sự khác biệt giữa các con số. Đối với trẻ gặp khó khăn, nên cho trẻ theo dõi đúng trật tự của bảng để quan sát rõ ràng. Khi so sánh hai số, chọn những số có sự chênh lệch rõ ràng như (1 và 5, 2 và 7, 4 và 10) để giúp trẻ dễ hiểu hơn.
- Ban đầu, hãy dùng bảng số 1 - 10 hoặc tách riêng hai cột cần so sánh để trẻ dễ nhìn. Sau đó, dạy trẻ rằng cột cao hơn là số lớn hơn, cột thấp hơn là số nhỏ hơn.
- Tạo bài tập yêu cầu trẻ khoanh số lớn hơn hoặc bé hơn, kèm theo các cột ô lượng (việc này giúp trẻ hình dung chính xác lượng của các số).
- Khi trẻ đã quen với việc nhận diện số lớn và số nhỏ có sử dụng bảng cột, bạn có thể loại bỏ hình ảnh trợ giúp. Trẻ sẽ khoanh đúng số lớn hoặc số nhỏ nếu đã nắm vững phần trước.
- Bước tiếp theo, hoặc thực hiện song song với việc dạy số lớn và số nhỏ, là giúp trẻ nhận diện dấu lớn hơn và dấu nhỏ hơn.
Ngoài việc sử dụng thẻ giới thiệu, chúng ta có thể cho trẻ học thông qua nhiều giác quan khác nhau:
- Tập sao chép dấu lớn và dấu nhỏ: trên giấy, trên cát, hoặc sử dụng que tính và que tăm
- Một phương pháp hiệu quả để trẻ hình dung và ghi nhớ là chơi trò vẽ dấu lớn và dấu nhỏ trong không khí bằng ngón tay.
Một số phụ huynh cũng dạy trẻ sử dụng hai bàn tay để biểu diễn dấu lớn và dấu nhỏ:
- Khi tay trái nắm lại và giơ hai ngón tay ngang, đó là dấu nhỏ hơn; tay phải làm tương tự thì tạo dấu lớn. Phương pháp này có thể rất hiệu quả với những trẻ dễ nhớ qua việc thực hành cụ thể.
- Một cách khác để giúp trẻ nhận diện dấu lớn và dấu bé là thông qua trò chơi quay dấu: sử dụng một dấu > duy nhất (không phân biệt hướng). Khi dấu quay về phía nào thì trẻ gọi theo: > là anh lớn; < là em nhỏ. Khuyến khích trẻ tự thực hiện để cảm nhận sự khác biệt giữa hai dấu.
Khi trẻ đã nắm vững tên của hai dấu, chúng ta sẽ bắt đầu hướng dẫn trẻ sử dụng chúng trong phép toán.
- Đặt quy tắc cho hai dấu như việc coi chúng là miệng của con cá sấu: miệng nó hướng về đâu thì đó là dấu lớn hơn, hoặc nó sẽ chồm tới số nhỏ hơn.
3.2. Các mẹo giúp trẻ so sánh và đặt dấu lớn hơn, bé hơn
Phương pháp “Cá sấu tham ăn”: Phương pháp này giúp trẻ dễ ghi nhớ hơn vì các bé thường bị thu hút bởi những hình ảnh vui nhộn, dễ thương.
- Phụ huynh sẽ vẽ miệng của con cá sấu tham ăn, và số nào lớn hơn thì cá sấu sẽ 'nuốt' số đó.
- Vẽ hình này trên hai mặt của tờ giấy để trẻ có thể sử dụng.
- Phụ huynh viết hai số trên bảng, chẳng hạn như 3 và 7.
- Trẻ sẽ đặt miệng cá sấu vào, và cá sấu sẽ chọn số 7 vì số 7 lớn hơn.
Phương pháp “Đầu nhọn - bé”
- Phụ huynh giải thích rằng 'đầu nhọn là đầu nhỏ, nó sẽ chỉ về số nhỏ hơn'.
- Phụ huynh cần phân biệt rõ giữa đầu nhọn (đầu nhỏ) và đầu có hai càng (đầu lớn).
Phương pháp trục số (có hiệu quả cho cả trẻ chưa mạnh về số học)
- Sử dụng trục số rất hiệu quả để phân biệt số lớn và số nhỏ. Hãy đặt trục số theo chiều dọc: số ở trên sẽ lớn hơn số ở dưới. Dán trục số từ 0 đến 10 trên bàn học của trẻ.
- Dấu < và > sẽ trở nên quen thuộc với trẻ nếu dạy theo phương pháp I và II.
Áp dụng câu nói vui
Hãy dạy trẻ nhớ câu: 'nhỏ ăn cùi chỏ' mỗi khi làm toán, kết hợp với hành động đưa cùi chỏ.
Trẻ em thường học tốt hơn khi kết hợp giữa học và chơi. Hãy thử áp dụng những mẹo này để giới thiệu và phân biệt dấu lớn, dấu bé. Phương pháp này không chỉ thu hút sự chú ý của trẻ mà còn giúp trẻ ghi nhớ lâu hơn. Cách học này chắc chắn sẽ làm các bé cảm thấy hứng thú hơn.