1. Phần chuẩn bị nội dung
Trả lời câu hỏi 1 Trang 27 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 1
Bài thơ À ơi tay mẹ được phân chia thành 6 khổ với cách chia như sau:
+ Khổ 1: Gồm 2 dòng
+ Khổ 2, 3, 4: Mỗi khổ có 4 dòng
+ Khổ 5: Bao gồm 2 dòng
+ Khổ 6: Có 4 dòng
Cách sử dụng vần trong bài thơ được trình bày như sau:
+ Trong khổ 2 dòng: từ thứ 6 của dòng đầu sẽ vần với từ thứ 6 của dòng tiếp theo (sa - qua, mầu - dầu)
+ Trong khổ 4 dòng:
+ Từ thứ 6 của câu thứ 6 sẽ vần với từ thứ 6 của câu thứ 8 (dàng - vàng, tròn - còn, đời - trời - mòn - còn, thu - mù,...)
+ Từ thứ 8 của câu thứ 8 sẽ vần với từ thứ 6 của câu thứ 6 (ngon - tròn, con - non, cây - đầy,...)
Cách ngắt nhịp: Bạn có thể sử dụng nhịp 4/2 hoặc 4/4
Trả lời câu hỏi 2 Trang 38 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 1: Bài thơ tập trung vào tình cảm của mẹ và những hy sinh của mẹ dành cho con
Trả lời câu hỏi 3 Trang 38 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 1:
- Các biện pháp nghệ thuật sử dụng trong bài thơ:
+ Điệp từ: 'bàn tay', 'à ơi này cái', 'ru cho'
+ Biện pháp nhân hóa: 'Cái trăng vàng ngủ ngon', 'cái trăng tròn nằm nôi'
+ Biện pháp ẩn dụ: Trong bài thơ, bàn tay mẹ được sử dụng như một ẩn dụ để diễn tả tình yêu thương vô bờ bến
- Các từ ngữ và câu văn trong bài thơ đều rất nhẹ nhàng, sâu lắng, đầy cảm xúc yêu thương
- Tác dụng nghệ thuật: Sự kết hợp của các biện pháp nghệ thuật và từ ngữ nhẹ nhàng, sâu lắng đã tạo nên một âm điệu dịu dàng như lời ru đầy tình cảm, đồng thời thể hiện sự biểu tượng cao về tình cảm sâu đậm của mẹ dành cho con.
Trả lời câu hỏi 4 Trang 38 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 1: Người mẹ là nhân vật thể hiện toàn bộ cảm xúc và tình cảm trong bài thơ
Trả lời câu hỏi 5 Trang 38 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 1:
Nhà thơ Bình Nguyên, tên thật là Nguyễn Đăng Hào, sinh ngày 25 tháng 1 năm 1959 tại xã Ninh Phúc, thành phố Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình. Ông không chỉ nổi tiếng với vai trò nhà thơ mà còn là một nhiếp ảnh gia danh tiếng ở Việt Nam.
Với niềm đam mê và năng khiếu trong lĩnh vực văn học và nghệ thuật, Bình Nguyên đã vượt qua nhiều thử thách để trở thành một tác giả được công nhận. Hiện tại, ông đang giữ chức Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Ninh Bình, nơi ông tích cực đóng góp vào sự phát triển của văn hóa và nghệ thuật địa phương.
Trong sự nghiệp văn học của mình, Bình Nguyên đã nhận được hai giải thưởng danh giá từ báo Văn Nghệ, bao gồm Giải A vào năm 2003 và Giải Ba vào năm 2010 trong hạng mục 'Thơ lục bát', chứng minh tài năng và cống hiến của ông trong nền văn học Việt Nam.
Bình Nguyên không chỉ nổi bật với vai trò nhà thơ mà còn là một nghệ sĩ đa tài trong lĩnh vực nhiếp ảnh. Sự sáng tạo và phong phú trong sự nghiệp của ông đã làm phong phú thêm nền văn hóa và nghệ thuật của đất nước.
2. Soạn phần đọc hiểu
Trả lời câu hỏi 1 trang 38 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 1: Trong bức tranh cuộc đời, hình ảnh đôi tay mẹ là vô giá, với sự dịu dàng, ấm áp và đầy yêu thương. Tình mẹ, dù thể hiện qua những hành động nhỏ bé hàng ngày, mang lại sức mạnh to lớn về tình thương và sự chăm sóc. Nhan đề 'Tình Mẹ' không chỉ là một từ ngữ đơn thuần mà còn là một khái niệm cao quý, một trạng thái tinh thần thiêng liêng và sâu sắc, thể hiện tình yêu vô điều kiện, không mong đợi điều gì đổi lại, chỉ biết cho đi và chăm sóc.
Trả lời câu hỏi 4 trang 39 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 1: Những từ ngữ lặp đi lặp lại nhiều trong bài thơ bao gồm 'bàn tay', 'à ơi này cái', 'ru cho',...
3. Soạn phần câu hỏi cuối bài
Câu hỏi cuối bài 1:
- Các hình ảnh chi tiết về phép màu từ đôi tay của mẹ:
+ Đôi tay mẹ - bảo vệ khỏi mưa
+ Đôi tay mẹ - chống lại bão tố
+ Đôi tay mẹ - suốt đời chăm sóc, dù sóng gió và thời gian vẫn tiếp tục ru con
- Các câu thơ thể hiện sự hy sinh cao cả của mẹ:
Đôi tay mẹ che chắn mưa bão
Đôi tay mẹ ngăn cản bão tố qua mùa màng
Đôi tay mẹ suốt đời thức khuya
Dẫu mai sau bể dâu, non mòn
À ơi tay mẹ vẫn ru êm ái
Đôi tay mang đến phép màu kỳ diệu
Từ những vất vả, đắng cay đã chắt chiu
Câu hỏi cuối bài 2: Trong bài thơ, em nhỏ được ví như cái trăng vàng, cái trăng tròn, cái mặt trời, hay cái khuyết
Câu hỏi cuối bài 3:
Trong từng câu thơ, cụm từ 'À ơi' được lặp lại như nhịp đập của trái tim, không chỉ tạo sự đều đặn mà còn mang đến sự gần gũi và ấm áp của tình mẹ.
Trước hết, việc lặp lại 'À ơi' tạo ra một nhịp điệu đặc biệt cho bài thơ. Tương tự như nhịp đập của trái tim, từ này không chỉ làm cho bài thơ trở nên sinh động mà còn dễ nhớ và dễ thuộc. Đây là một kỹ thuật văn học nhằm tăng cường sức hấp dẫn và sự lôi cuốn của văn bản.
Thứ hai, sự lặp lại của 'À ơi' tạo ra cảm giác của một lời ru, gần gũi với truyền thống văn học dân gian. Giống như những câu ru từ mẹ, cụm từ này làm cho câu thơ thêm ấm áp và đưa người đọc vào một không gian thơ mộng, tràn đầy tình cảm gia đình và yêu thương.
Cuối cùng, 'À ơi' là cách mà mẹ thể hiện sự dịu dàng và âu yếm của mình dành cho con. Mỗi 'À ơi' là một lời gọi dịu dàng, thể hiện sự quan tâm và tình yêu vô điều kiện từ trái tim mẹ. Đó là cách mẹ gửi gắm những lời ru nhẹ nhàng, bảo bọc và chăm sóc con.
Nhìn từ góc độ này, 'À ơi' không chỉ là từ ngữ đơn thuần mà còn là những sợi dây kết nối mạnh mẽ, liên kết tình thương và nhịp điệu cuộc sống giữa mẹ và con.
Câu hỏi cuối bài 4:
Nhất trí với quan điểm của tác giả:
Bởi vì mẹ suốt đời vất vả vì con, chịu đựng mọi khó khăn và đau khổ, hy sinh mọi thứ để con có được cuộc sống tốt đẹp hơn.
Câu hỏi cuối bài 5: Hình ảnh đôi tay mẹ đại diện cho tình yêu thương vô bờ bến của mẹ dành cho con
Câu hỏi cuối bài 6:
Tôi đặc biệt thích khổ thơ cuối vì nó thể hiện sâu sắc tình yêu vô bờ bến của mẹ và làm nổi bật những lời ru đầy cảm xúc. Đoạn thơ cuối với những lời ru tha thiết, xuất phát từ tình yêu mẹ, giúp xua tan mọi bão tố, mang lại cho con một cuộc sống bình yên và hạnh phúc.