Hướng dẫn soạn bài 'Bầy chim chìa vôi' từ SGK Ngữ Văn lớp 7 tập 1 - Chi tiết và Kết nối tri thức

Buzz

Nội dung bài viết

Chia sẻ kỷ niệm đẹp trong tuổi thơ của bạn. Ghi lại cảm xúc của bạn khi nhớ về kỷ niệm đó.

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Kỷ niệm đẹp trong tuổi thơ: Chơi lò cò, thả diều, nghịch ngợm với bạn bè, trải qua những trận đòn roi từ bố mẹ.
- Cảm xúc khi nhớ về kỷ niệm: Xúc động, bồi hồi, hạnh phúc, mỉm cười với kí ức tuổi thơ.
- Câu chuyện về hai cậu bé: Giàu lòng nhân hậu, yêu thương bầy chim nhỏ, kiên cường, dũng cảm.
- Điểm chung giữa các câu hỏi: Tìm hiểu về tính cách, hành động của nhân vật Mon và Mên trong truyện Bầy chim chìa vôi.

Chia sẻ kỷ niệm đẹp trong tuổi thơ của bạn. Ghi lại cảm xúc của bạn khi nhớ về kỷ niệm đó.

Nội dung chính

Câu chuyện về hai cậu bé giàu lòng nhân hậu, tình yêu thương bầy chim nhỏ bé nhưng kiên cường, dũng cảm

Trước khi đọc

Câu hỏi (trang 11 SGK Ngữ Văn lớp 7, tập 1)

Chia sẻ kỷ niệm đẹp trong tuổi thơ của bạn. Ghi lại cảm xúc của bạn khi nhớ về kỷ niệm đó.

Phương pháp giải:

Nhớ lại và chia sẻ về kỷ niệm đẹp trong tuổi thơ của bạn với những gợi ý sau:

- Kỷ niệm đó là gì?

- Kỷ niệm đó bạn đã trải qua cùng ai?

- Kỷ niệm đó để lại trong bạn những cảm xúc, suy nghĩ như thế nào?

Lời giải chi tiết:

Tuổi thơ của bạn có rất nhiều kỷ niệm đẹp, đáng nhớ. Đó là lúc cùng bạn bè thả diều, chơi lò cò, chơi ô ăn quan, là lúc cùng bạn bè nghịch ngợm, phá phách trên con đường làng. Hoặc là những kỷ niệm về những trận đòn roi từ bố mẹ vì những lần chưa ngoan.

Khi nhớ về những kỷ niệm thơ ấu đó, bạn cảm thấy trong trái tim mình tràn ngập sự xúc động, bồi hồi, một cảm giác hạnh phúc được lan truyền, tự mỉm cười vì một phần kí ức. Những kỷ niệm đó là mảnh ghép đẹp nhất, trân quý nhất của bạn về những ngày tháng tuổi thơ đã trôi qua.

Đọc văn bản 1

Câu 1 (trang 11 SGK Ngữ Văn lớp 7, tập 1)

Chi tiết nào được lặp lại trong lời nói của nhân vật Mon?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ phần (1) của văn bản

Lời giải chi tiết:

Chi tiết được lặp lại trong lời nói của nhân vật Mon là: “Anh bảo…” về việc mưa to, nước ngập thì tổ chim chìa vôi sẽ bị ngập

Đọc văn bản 2

Câu 2 (trang 13 SGK Ngữ Văn lớp 7, tập 1)

Bầy chim chìa vôi non có bay được vào bờ không?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ phần (2) của văn bản, đưa ra hai trường hợp về dự đoán của bạn

Lời giải chi tiết:

Trường hợp 1: Bạn dự đoán bầy chim chìa vôi non không bay được vào bờ.

Trường hợp 2: Bạn dự đoán bầy chim chìa vôi non có thể bay được vào bờ.

Đọc văn bản 3

Câu 3 (trang 15 SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Cuộc “cất cánh” của bầy chim chìa vôi non ở đây có đúng như dự đoán của em không?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần (3) của văn bản từ “Suốt từ chiều hôm qua,…lần cất cánh đầu tiên ở bãi cát”, lần lượt đối chiếu với các trường hợp dự đoán của em.

Lời giải chi tiết:

Trường hợp 1: Cuộc “cất cánh” của bầy chim chìa vôi non ở đây không đúng như dự đoán của em vì chúng đã bay lên thành công và hạ xuống bên một lùm dứa dại bờ sông dù trước đó có một chú chim như đuối sức, rơi xuống nước như một chiếc lá

Trường hợp 2: Cuộc “cất cánh” của bầy chim chìa vôi non ở đây đúng như dự đoán của em vì chúng đã bay lên thành công và hạ xuống bên một lùm dứa dại bờ sông dù trước đó có một chú chim như đuối sức, rơi xuống nước như một chiếc lá

Sau khi đọc 1

Câu 1 (trang 16 SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Em hãy xác định đề tài và ngôi kể của truyện Bầy chim chìa vôi

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản Bầy chim chìa vôi trong SGK trang 11 – 16

Lời giải chi tiết:

- Truyện Bầy chim chìa vôi viết về đề tài trẻ em / tuổi thơ và thiên nhiên

- Truyện Bầy chim chìa vôi được kể theo ngôi thứ ba

Sau khi đọc 2

Câu 2 (trang 16 SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Chỉ ra đâu là lời người kể chuyện, đâu là lời nhân vật trong đoạn văn sau:

Khoảng hai giờ sáng Mon tỉnh giấc. Nó xoay mình sang phía anh nó, thì thào gọi:

- Anh Mên ơi, anh Mên!

- Gì đấy? Mày không ngủ à? – Thằng Mên hỏi lại, giọng nó ráo hoảnh như đã thức dậy từ lâu lắm rồi.

Phương pháp giải:

Em xác định lời của người kể chuyện và lời của nhân vật trong đoạn trích:

- Lời của người kể chuyện là lời dẫn, giải thích, mô tả thêm.

- Lời của nhân vật là lời nói trực tiếp của hai anh em.

Lời giải chi tiết:

- Lời người kể chuyện:'Khoảng hai giờ sáng Mon tỉnh giấc. Nó xoay mình sang phía anh nó, thì thào gọi', 'Thằng Mên hỏi lại, giọng nó ráo hoảnh như đã thức dậy từ lâu lắm rồi.'”

- Lời nhân vật:

+ Lời của nhân vật Mon nói với Mên: Anh Mên ơi, anh Mên!

+ Lời của nhân vật Mên nói với Mon: Gì đấy? Mày không ngủ à?

Sau khi đọc 3

Câu 3 (trang 17 SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Điều gì khiến hai anh em Mên, Mon lo lắng khi thấy mưa to và nước đang dâng cao ngoài bãi sông? Chi tiết nào thể hiện rõ nhất điều đó?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ văn bản, đặc biệt là những lời đối thoại lúc nửa đêm của hai anh em Mên và Mon để tìm hiểu lí do.

Lời giải chi tiết:

- Điều mà hai anh em Mên, Mon lo lắng khi thấy mưa to và nước đang dâng cao ngoài bãi sông là việc những con chim chìa vôi non có thể sẽ bị chết đuối

- Sự lo lắng của hai anh em được thể hiện rõ nhất thông qua cuộc trò chuyện của hai anh em lúc nửa đêm: Có lẽ sắp ngập mất bãi cát rồi; Em sợ những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất; Thế anh bảo chúng nó có bơi được không?...

Sau khi đọc 4

Câu 4 (trang 17 SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Trong cuộc trò chuyện ở phần (2), Mon nói với Mên những chuyện gì? Nội dung cuộc trò chuyện ấy giúp em cảm nhận ra được những nét tính cách nào của nhân vật Mon?

Phương pháp giải:

Đọc phần cuộc đối thoại đoạn (2) trong văn bản. Từ cuộc đối thoại thông qua những chi tiết em hãy rút ra tính cách của nhân vật Mon.

Lời giải chi tiết:

- Trong cuộc trò chuyện ở phần (2), Mon đã nói với Mên việc mình lấy trộm con cá bống của bố rồi thả nó vào chỗ cống sông và lo lắng tổ chim sẽ bị ngập rồi Mon đã rủ Mên ra sông để mang chúng vào bờ.

- Qua những câu nói của nhân vật Mon trong lúc trò chuyện với Mên giúp em nhận thấy Mon là một cậu bé có tâm hồn trong sáng, nhân hậu, biết yêu thương loài vật, trân trọng sự sống

Sau khi hoàn tất việc đọc 5

Câu 5 (trang 17 SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Nêu một số chi tiết miêu tả về nhân vật Mên ở phần (3). Em hãy dựa vào những chi tiết đó để tóm tắt về tính cách của nhân vật Mên.

Phương pháp giải:

Đọc phần (3) trong văn bản để tìm các chi tiết miêu tả về nhân vật Mên. Từ những chi tiết đó, em có thể rút ra tóm tắt về tính cách của nhân vật Mên.

Lời giải chi tiết:

- Các chi tiết miêu tả nhân vật Mên: 'Chứ còn sao', “giọng thằng Mên tỏ vẻ rất người lớn”, “Phải kéo vào bến chứ, không thì chết”, 'Nào xuống đò được rồi đấy', “Thằng Mên quấn cái dây buộc đò vào người nó và gò lưng kéo.”, “Thằng Mên nói và ngồi thụp xuống. Nó căng mắt nhìn sát mặt sông”,...

→ Từ những chi tiết trên, ta có thể thấy Mên không chỉ là một đứa trẻ nhỏ mà còn là người có trách nhiệm, suy nghĩ sâu sắc, hành động mạnh mẽ, quan tâm đến mọi thứ xung quanh và cũng là người yêu động vật và thiên nhiên.

Sau khi hoàn tất việc đọc 6

Câu 6 (trang 17 SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Khi đọc đoạn văn miêu tả khung cảnh bãi sông trong buổi bình minh, em ấn tượng nhất với chi tiết nào? Vì sao?

Phương pháp giải:

Đọc phần đoạn văn miêu tả bãi sông buổi bình minh và nêu ra chi tiết em ấn tượng nhất và lí do vì sao em thích chi tiết đó nhất.

Lời giải chi tiết:

Bài tham khảo 1:

Chi tiết miêu tả cảnh tượng như huyền thoại: những chiếc cánh chim nhỏ bé và ướt át đột ngột bứt khỏi dòng nước lớn là chi tiết mà em đặc biệt thích. Chi tiết này gây ấn tượng nhờ vào sự tương phản giữa hai hình ảnh cánh chim nhỏ bé với dòng nước khổng lồ và cảm xúc kỳ lạ, hạnh phúc của Mên và Mon khi chứng kiến những chú chim chìa vôi non không bị chết đuối mặc dù đoạn cát nơi chúng xây tổ đã bị chìm trong nước luồn.

Bài tham khảo 2:

Khi đọc đoạn văn miêu tả bãi sông vào buổi bình minh, em ấn tượng với chi tiết một chú chim chìa vôi non đã mất đà do đuối mạnh mẽ nhưng vẫn kiên cường sử dụng sức mạnh của chính mình để cất cánh bay lên kết hợp với bầy đàn. Em thích chi tiết này vì thông qua nó, ta có thể cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên cũng như sức sống của chú chim chìa vôi non. Đây là biểu tượng cho sự cố gắng, nỗ lực để vươn lên bằng chính sức mạnh của bản thân. Thông qua chi tiết này, con người chúng ta có thể học được rất nhiều điều để tự hoàn thiện.

Bài tham khảo 3:

Đoạn văn miêu tả khung cảnh bãi sông vào buổi bình minh thực sự lãng mạn, nhẹ nhàng. Nó đã ghi lại trong em những cảm xúc khó diễn tả nhưng có lẽ hình ảnh những chú chim chìa vôi non bay lên từ mặt nước sông 'Từ mặt nước sông, những cánh chim nhỏ bé và ướt át đột ngột bứt khỏi dòng nước lớn' đã để lại trong em nhiều ấn tượng. Chú chim nhỏ bé dường như yếu đuối và bị ướt nhưng chúng đột ngột bứt khỏi mặt nước dù vẫn còn lúng túng. Ở đây, em nhận thấy sự tương phản giữa sự nhỏ bé của chú chim chìa vôi và sự rộng lớn, mênh mông của dòng nước. Từ đó, em cảm nhận được sự dũng cảm, mạnh mẽ vượt qua khó khăn của thời tiết để tìm kiếm nơi an toàn hơn cho chúng.

Sau khi hoàn tất việc đọc 7

Câu 7 (trang 17 SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Trong đoạn kết của câu chuyện, Mên và Mon dường như không hiểu rõ tại sao họ lại khóc. Em hãy giúp họ giải thích điều này.

Phương pháp giải:

Liên kết tất cả các sự kiện và hành động của Mên và Mon để giải thích lý do tại sao nhân vật lại khóc.

Lời giải chi tiết:

Mên và Mon đã rất lo lắng cho bầy chim chìa vôi non, sợ chúng sẽ chết đuối khi bãi sông bị ngập. Hai anh em đã khóc khi nhìn thấy những chú chim chìa vôi có thể cất cánh bay lên. Hai anh em khóc vì cảm xúc mạnh mẽ, và đây là những giọt nước mắt của hạnh phúc và niềm vui. Bởi vì những chú chim chìa vôi vẫn an toàn và đặc biệt hơn nữa là việc hai anh em được tận mắt chứng kiến những chú chim chìa vôi con “đã thực hiện xong chuyến bay quan trọng, đầu tiên và kỳ diệu nhất trong cuộc đời chúng.”

Kết nối với đọc

(trang 17, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Tiếng cánh chim chìa vôi non đã xa xa tiếng gọi của tử thần, rồi một con chim ươm bơi ra, bóp cánh để khẳng định rằng sự sống vãn tồn. Bước chân mảnh dẻ vào mặt nước, lợi hại bội nhợt, chúng quyết tâm đến bất kỳ nơi đâu tử thần không thể được. Không những chỉ là sự giữa đời và chết, mà còn là tự do và niềm hy vọng. Chỉ khi bay lên trời, chúng mới biết rằng cuộc đời hoàn toàn có thể.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Kỷ niệm tuổi thơ của bạn là gì và bạn cảm thấy như thế nào khi nhớ lại?

Kỷ niệm tuổi thơ thường gắn liền với những trò chơi cùng bạn bè như thả diều, chơi lò cò, hay những ngày nghịch ngợm trên con đường làng. Khi nhớ lại, tôi cảm thấy bồi hồi, hạnh phúc và tự mỉm cười vì những ký ức đẹp này.

Cuộc cất cánh của bầy chim chìa vôi non có giống như bạn dự đoán không?

Cuộc cất cánh của bầy chim chìa vôi non không như dự đoán. Dù có một con chim đuối sức, chúng đã bay lên thành công và hạ xuống một khu vực an toàn bên bờ sông.

Tại sao hai anh em Mên và Mon lo lắng khi thấy mưa to và nước sông dâng cao?

Hai anh em Mên và Mon lo lắng vì bầy chim chìa vôi non có thể bị chết đuối. Sự lo lắng của họ được thể hiện qua cuộc trò chuyện vào đêm hôm đó, khi họ bàn về việc nước có thể ngập và khiến tổ chim chìa vôi bị chìm.

Cuộc trò chuyện giữa Mon và Mên có ý nghĩa gì trong việc thể hiện tính cách của Mon?

Trong cuộc trò chuyện, Mon thể hiện mình là một cậu bé nhân hậu, đầy tình yêu thương với loài vật và thiên nhiên. Mon lo lắng về số phận của bầy chim chìa vôi non và không ngần ngại giúp đỡ chúng, dù điều này có thể nguy hiểm.

Những chi tiết miêu tả về nhân vật Mên giúp bạn cảm nhận được gì về tính cách của anh ấy?

Mên là một cậu bé mạnh mẽ, có trách nhiệm và suy nghĩ sâu sắc. Qua những chi tiết như việc anh ấy lo lắng cho bầy chim chìa vôi non và hành động mạnh mẽ khi giúp chúng, chúng ta nhận thấy Mên có lòng yêu thương động vật và sự quan tâm đến mọi thứ xung quanh.

Chi tiết nào trong miêu tả khung cảnh bãi sông vào buổi bình minh khiến bạn ấn tượng nhất?

Chi tiết tôi ấn tượng nhất là hình ảnh những chú chim chìa vôi non bay lên từ mặt nước sông. Sự tương phản giữa sự nhỏ bé của những cánh chim và sự rộng lớn của dòng nước tạo nên một cảm giác mạnh mẽ về sự sống và hy vọng.

Tại sao Mên và Mon lại khóc trong đoạn kết của câu chuyện?

Mên và Mon khóc vì cảm xúc mạnh mẽ khi chứng kiến bầy chim chìa vôi non vượt qua thử thách và cất cánh bay lên. Đây là những giọt nước mắt hạnh phúc và niềm vui vì những chú chim đã an toàn, cùng với niềm tự hào khi chứng kiến sự kiên cường của chúng.