Buzz
Bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh được giới thiệu trong chương trình học môn Ngữ văn lớp 8. Tác phẩm đã mô tả về vẻ đẹp tự nhiên của núi rừng Việt Bắc và thể hiện tình yêu đất nước của tác giả.
Mytour sẽ cung cấp tài liệu Hướng dẫn soạn văn 8: Cảnh khuya, mang lại kiến thức hữu ích cho bạn. Hãy tham khảo ngay sau đây.
Hướng dẫn soạn bài Cảnh khuya
1. Chuẩn bị
Bài thơ được Bác Hồ viết khi còn ở chiến khu Việt Bắc, trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1946 - 1954).
2. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Xác định thể loại và các câu mang vần của bài Cảnh khuya. Nêu chủ đề của tác phẩm.
- Bài thơ sử dụng thể thất ngôn tứ tuyệt
- Các câu mang vần gồm 1, 2 và 4 (xa - hoa - nhà)
- Chủ đề của tác phẩm: Cảnh đẹp thiên nhiên của núi rừng Việt Bắc và lòng yêu thiên nhiên, tình yêu quê hương của nhà thơ được thể hiện rõ trong bài thơ.
Câu 2. Qua hai câu thơ đầu, cảnh khuya của núi rừng Việt Bắc mở ra một bức tranh lãng mạn, thơ mộng. Cảnh đẹp này thể hiện sự tương tác tinh thần giữa nhà thơ và thiên nhiên.
- Hai dòng thơ đầu tiên mở ra cảnh khuya của núi rừng Việt Bắc với một vẻ đẹp lãng mạn, mơ mộng:
- Tiếng nước suối như tiếng hát xa: Sự so sánh giữa tiếng suối và âm nhạc xa khiến cho tiếng nước trở nên phong phú và gần gũi hơn.
- Trăng treo cao, ánh sáng len lỏi giữa bóng hoa: Có thể hiểu là ánh trăng chiếu xuống từ trên cao, qua từng tán cây cao, chiếu xuống cả những bông hoa rừng; hoặc là ánh trăng chiếu từ trên cao, phản chiếu xuống mặt đất, tạo nên hình thù giống như những bông hoa tỏa sáng.
- Khung cảnh đêm là biểu tượng của tâm hồn thi sĩ say mê trước vẻ đẹp tự nhiên.
Câu hỏi 3. Phân tích hai câu thơ cuối bài. Từ đó, bạn hiểu thêm điều gì về con người tác giả?
- Câu “Cảnh đêm như vẽ người chưa ngủ” có thể hiểu theo hai cách:
- Hình ảnh “cảnh đêm như vẽ” gợi lên một bức tranh thiên nhiên đẹp tự nhiên như một tác phẩm hội họa.
- Người viết đang ngồi mê mải nhìn khung cảnh đêm tuyệt vời, với sự kết hợp của thiên nhiên và con người, tạo nên một bức tranh sống động.
- Câu “Không ngủ vì lo cho đất nước” cho thấy hai lý do Người không ngủ:
- Vì vẻ đẹp của thiên nhiên khiến cho tâm hồn của nhà văn say mê và hoài niệm.
- Vì “lo cho đất nước” lo lắng cho sự phát triển của đất nước, cho cuộc sống của nhân dân. Đó mới là lý do quan trọng nhất khiến Người không thể ngủ được.
=> Thông qua hai câu thơ, độc giả cảm nhận được hình ảnh của người thi sĩ đa tình và con người chiến sĩ kiên cường trong Bác Hồ.
Câu hỏi 4. Tìm biện pháp tu từ so sánh trong bài thơ. Mô tả và biểu cảm của biện pháp tu từ đó là gì?
- Biện pháp tu từ so sánh: “Tiếng suối trong như tiếng hát xa”.
- Miêu tả âm thanh trong suối trong trẻo, vang vọng giống như tiếng hát, mang đến sự cảm động và lôi cuốn hơn.
Câu 5. Em muốn chia sẻ về cảm xúc của mình khi đọc bài thơ Cảnh khuya của Bác Hồ, đặc biệt là về lý do mà Người không ngủ được.
Gợi ý:
Bài thơ Cảnh khuya của Bác Hồ đã gây cho em nhiều suy tư. Bài thơ kể về trạng thái mê man của Bác khi đêm về. Bác không thể ngủ vì lo lắng cho quê hương, cho dân tộc. Sự sáng tạo ngôn từ của Bác đã khiến em cảm nhận rõ sự quan tâm, lo lắng của Người đối với đất nước và nhân dân.
