Buzz
Hướng dẫn chi tiết soạn bài Giọt sương đêm Ngữ văn 6 tập 1: Chân trời sáng tạo với lời giải đầy đủ cho các câu hỏi và bài tập
Nội dung chính
| Qua câu chuyện của những loài vật và đặc biệt là Bọ Dừa, tác giả vừa khắc họa thành công những đặc trưng của loài vật vừa thể hiện lời nhắc nhở con người đừng vì cuộc sống xô bồ mà quên mất quê hương mình. |
Chuẩn bị đọc 1
Câu 1 (trang 90 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Bạn đã từng gặp bọ dừa chưa? Bạn biết gì về cách sống của bọ dừa chưa? Nếu chưa, hãy tìm hiểu thêm thông tin từ sách và Internet.
Phương pháp giải:
Nếu bạn biết về loài bọ này, hãy chia sẻ kiến thức của bạn. Nếu không biết, bạn có thể tra cứu thông tin trên Internet.
Lời giải chi tiết:
- Bạn đã từng thấy bọ dừa. Chúng là loài côn trùng thường sống ngoài đồng, cỏ.
- Bọ dừa có tên khoa học là Brontispa longissima (Gestro), thuộc họ Ánh kim (Chrysomelidae), Bộ cánh cứng, lớp côn trùng, ngành chân đốt, giới động vật.
Chuẩn bị đọc 2
Câu 2 (trang 90 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Bạn đã từng gặp một sự kiện bất ngờ khiến bạn thay đổi quyết định của mình chưa? Hãy chia sẻ trải nghiệm đó với mọi người.
Phương pháp giải:
Hãy nhớ lại xem đã có sự kiện gì ảnh hưởng đến quyết định hoặc hành động của bạn chưa.
Lời giải chi tiết:
Tôi đã từng gặp một sự kiện bất ngờ: một lần, tôi không nghe lời mẹ và đi chơi dưới nắng gắt, kết quả là tôi bị sốt. Từ đó, tôi học được rằng cần phải lắng nghe lời khuyên của người lớn và tránh xa ánh nắng gay gắt để tránh bị ốm.
Trải nghiệm cùng văn bản 1
Câu 1 (trang 92 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Theo bạn, tại sao giọt sương khiến cho Bọ Dừa quyết định quay về quê?
Phương pháp giải:
Hãy đọc kỹ và xem giọt sương có ảnh hưởng gì đến quyết định của Bọ Dừa không.
Lời giải chi tiết:
Khi giọt sương lạnh rơi xuống cổ, ông sẽ nhớ lại quê hương, sau nhiều năm đi xa, ông đã quên mất. Điều đó khiến ông quyết định trở về quê hương.
Chia sẻ cùng văn bản 2
Câu 2: Ý nghĩa của lời của cụ giáo Cóc là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ và hiểu ý nghĩa ẩn sau lời của cụ giáo Cóc.
Lời giải chi tiết:
Lời của cụ giáo Cóc có ý nghĩa sâu xa: những điều nhỏ bé thường mang lại nhiều suy nghĩ và cảm xúc. Khi Bọ Dừa nhớ lại một kỷ niệm từ quá khứ, ông trở nên tỉnh táo, suy nghĩ và nhớ về quê nhà. Điều này thể hiện rằng những điều nhỏ nhặt thường có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của chúng ta.
Suy ngẫm và phản hồi 1
Câu 1 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Câu 1: Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Nhân vật trong truyện bao gồm những ai?
Phương pháp giải:
Nhớ lại ngôi kể và nhân vật trong truyện.
Lời giải chi tiết:
Truyện được kể theo ngôi thứ ba, nhân vật trong truyện gồm: Thằn Lằn, Bọ Dừa, và cụ giáo Cóc.
Suy ngẫm và phản hồi 2
Câu 2 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Đoạn văn dưới đây được kể từ góc nhìn của người kể chuyện hay của nhân vật?
Tắc Kè khuya khoắt đang gọi cửa. Đêm tại Bờ Giậu im lìm, nghe thấy tiếng Ốc Sên về nhà, nhẹ nhàng di chuyển với chiếc áo dài qua tấm lá rụng.
Phương pháp giải:
Nhớ lại các ngôi kể và áp dụng vào đoạn văn.
Lời giải chi tiết:
Đoạn văn được kể từ góc nhìn của người kể chuyện.
Suy ngẫm và phản hồi 3
Câu 3 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Dưới đây là một số đoạn văn tóm tắt các sự kiện trong truyện. Hãy sử dụng sơ đồ sự kiện đã học ở bài 1 (Lắng nghe lịch sử nước mình) để xếp các sự kiện đó theo thứ tự diễn ra trong truyện.
a. Sáng hôm sau, sau khi kể cho Thằn Lằn nghe về một đêm mất ngủ của mình, Bọ Dừa chuẩn bị rời đi về quê.
b. Thằn Lằn báo cụ giáo Cóc về sự xuất hiện của nhà buôn Cánh Cứng tại xóm Bờ Giậu đêm trước.
c. Thằn Lằn đến nhà cụ giáo Cóc kể về một đêm mất ngủ của Bọ Dừa.
d. Bọ Dừa ngủ dưới lá trúc, bị giọt sương làm tỉnh giấc nửa đêm.
e. Bọ Dừa đến xóm Bờ Giậu và hỏi Thằn Lằn về nơi trú ngụ qua đêm dưới lá trúc.
Trong các sự kiện trên, bạn nghĩ sự kiện nào quan trọng nhất? Tại sao?
Phương pháp giải:
Nhớ lại các sự kiện trong văn bản và sắp xếp chúng.
Lời giải chi tiết:
Sắp xếp các sự kiện theo thứ tự: e – b – d – a – c
e. Bọ Dừa đến xóm Bờ Giậu và hỏi Thằn Lằn về nơi trú ngụ qua đêm dưới lá trúc.
b. Thằn Lằn báo cụ giáo Cóc về sự xuất hiện của nhà buôn Cánh Cứng tại xóm Bờ Giậu đêm trước.
d. Bọ Dừa ngủ dưới lá trúc, bị giọt sương làm tỉnh giấc nửa đêm.
a. Sáng hôm sau, sau khi kể cho Thằn Lằn nghe về một đêm mất ngủ của mình, Bọ Dừa chuẩn bị rời đi về quê.
c. Thằn Lằn đến nhà cụ giáo Cóc kể về một đêm mất ngủ của Bọ Dừa.
=> Theo tôi, sự kiện a: “Sáng hôm sau, sau khi kể cho Thằn Lằn nghe về một đêm mất ngủ của mình, Bọ Dừa chuẩn bị rời đi về quê” là quan trọng nhất. Vì đó là thời điểm Bọ Dừa nhận ra sự thật sau một đêm mất ngủ, quyết định trở về quê sau một thời gian xa cách.
Suy ngẫm và phản hồi 4
Câu 4 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trong đoạn văn sau, tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật nào để mô tả các loài bọ cánh cứng?
Có những người sống trên cây. Có người xây hang dưới lòng đất. Có người lặn sâu xuống dưới nước. Có người mập mạp với hình dáng gọn gàng. Có người gầy guộc như cành rơi. Có người trọc đầu không một sợi lông. Có người có ria dài tựa như hai sợi ăng ten vắt vẻo. Có người hiền lành nhút nhát. Có người ngạo ngừng mọc sừng.
Điều này cho thấy đặc điểm nổi bật nào của loại văn bản đồng thoại?
Phương pháp giải:
Nhớ lại các biện pháp nghệ thuật đã học.
Lời giải chi tiết:
Trong đoạn văn trên, tác giả đã sử dụng các biện pháp nghệ thuật sau:
- Sự lặp lại của từ “người” 9 lần ở đầu mỗi câu.
- So sánh: “ria dài tựa như hai sợi ăng ten vắt vẻo”.
- Liệt kê: “sống trên cây”, “xây hang”, “lặn sâu”, “mập mạp”, “gầy guộc”, “trọc đầu”, “ria dài”, “hiền lành”, “ngạo ngừng”.
- Nhân hóa: sử dụng từ ngữ chỉ con người “người” để miêu tả loài vật.
- Sử dụng các từ tượng trưng: gọn gàng, rơi, không một sợi lông, tựa như, nhút nhát, ngạo ngừng.
=> Đoạn văn cũng thể hiện đặc tính đồng thoại bằng cách phác thảo sinh hoạt của các loài bọ cánh cứng.
Suy ngẫm và phản hồi 5
Câu 5 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Lý do đã khiến Bọ Dừa quyết định về quê sau một đêm mất ngủ ở xóm Bờ Giậu?
Phương pháp giải:
Theo dõi văn bản, nhớ lại các chi tiết xoay quanh Bọ Dừa khiến nhân vật quyết định về quê.
Lời giải chi tiết:
Lí do khiến Bọ Dừa quyết định về quê sau một đêm mất ngủ: trong đêm thanh vắng, ông lắng nghe rõ được những âm thanh quen thuộc. Đặc biệt là khi giọt sương rơi xuống cổ khiến ông sực nhớ quê nhà. Những âm thanh, hình ảnh đó đã gợi nhắc ông về hình ảnh quê hương mà bao lâu nay ông bỏ quên.
Suy ngẫm và phản hồi 6
Câu 6 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trải nghiệm mà Bọ Dừa có được trong đêm ấy là gì? Qua đó, tác giả muốn gửi đến chúng ta thông điệp gì?
Phương pháp giải:
Đọc lại văn bản, xem trải nghiệm một đêm của Bọ Dừa đã xảy ra những sự việc gì.
Lời giải chi tiết:
- Trải nghiệm của Bọ Dừa trong đêm ấy là ông đã ngủ ngoài trời và ông đã có cơ hội được ngắm nhìn trời mây, lắng nghe âm thanh của lá cây, côn trùng, tiếng gió, tiếng sương rơi.
- Qua đó, tác giả muốn gửi đến chúng ta thông điệp: đôi khi vì cuộc sống bận rộn khiến chúng ta quên đi những điều thân thuộc, gần gũi với chính mình. Vì vậy hãy biết trân trọng những giá trị của cuộc sống.
Suy ngẫm và phản hồi 7
Câu 7 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nhận xét về cách kết thúc câu chuyện của tác giả. Nếu là em, em sẽ kết thúc câu chuyện này như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc lại phần kết truyện và nhận xét, xem nó có gì khác so với các truyện thông thường.
Lời giải chi tiết:
- Truyện có kết thúc mở. Cách kết thúc đó của tác giả để mỗi người đọc sẽ tự cảm nhận, tự suy nghĩ và chiêm nghiệm về lời nói của cụ giáo.
- Nếu là em, em có thể tạo nên một cái kết cụ thể: Bọ Dừa về quê sum vầy cùng gia đình và nhận ra quê hương, gia đình là điều đáng quý nhất trong trái tim mỗi người.
