Với bài soạn Kiểm tra về thơ trang 96, 97 trong sách Ngữ văn lớp 9, học sinh sẽ dễ dàng làm các câu hỏi và soạn văn 9.
Hướng dẫn soạn bài Kiểm tra về thơ
Câu 1 (trang 96 sách Ngữ Văn 9 tập 2)
Tên bài thơ | Tác giả | Năm sáng tác | Thể thơ | Nội dung chính |
Đồng chí | Chính Hữu | 1948 | Tự do | Tình đồng chí của những người lính trên cơ sở cùng chung lý tưởng chiến đấu, được thể hiện thật tự nhiên, bình dị, sâu sắc trong mọi hoàn cảnh |
Bài thơ về tiểu đội xe không kính | Phạm Tiến Duật | 1969 | Tự do | Khắc họa hình ảnh độc đáo những chiếc xe không kính làm nổi bật hình ảnh những người lính lái xe Trường Sơn với tư thế hiên ngang, tinh thần quả cảm, dũng cảm |
Đoàn thuyền đánh cá | Huy Cận | 1958 | Tự do | Khắc họa sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người lao động, bộc lộ niềm vui, tự hào của nhà thơ |
Bếp lửa | Bằng Việt
| 1968 | Tự do | Sự hồi tưởng và suy ngẫm của người cháu khi trưởng thành, gợi lại nhiều kỉ niệm xúc động về tình bà cháu, thể hiện lòng kính yêu, biết ơn trân trọng của cháu đối với bà |
Ánh trăng | Nguyễn Duy | 1978 | Năm tiếng | Lời nhắc nhở về những tháng năm gian lao đã đi qua cuộc đời người lính, gợi nhắc tư tưởng sống “uống nước nhớ nguồn” |
Con cò | Chế Lan Viên | 1962 | Tự do | Từ hình tượng con cò trong lời hát ru ngợi ca tình mẹ và ý nghĩa lời ru với cuộc đời mỗi người |
Câu 2 (trang 97 sách Ngữ Văn 9 tập 2) : Dòng cảm xúc
- Chú chim én (Chế Lan Viên): Được hình thành qua biểu tượng của chim én, bắt đầu từ hình ảnh chim én trong những bài thơ dân gian, tiếp tục với hình ảnh chim én trong câu chuyện ru của mẹ đi vào tiềm thức của trẻ thơ, và cuối cùng là những cảm xúc sâu sắc về tình mẫu tử và ý nghĩa của lời ru qua hình ảnh chim én.
- Mùa xuân bên kia (Thanh Hải): Chắp cánh từ sức sống và vẻ đẹp của mùa xuân, của quê hương, của cách mạng. Cảm xúc dâng trào trong suy tư và ước mơ: nhà thơ muốn kết nối với cuộc sống, góp phần vào sự nở rộ của mùa xuân chung của đất nước bằng những khúc hát ôn hòa. Bài thơ kết thúc với niềm tự hào sâu sắc về quê hương, về đất nước.
- Trải lòng viếng lăng Bác: Cảm xúc thiêng liêng, lòng kính trọng, biết ơn và tự hào xen lẫn nỗi xót xa khi tác giả từ miền Nam đến viếng lăng Bác.
Câu 3 (trang 97 sách Ngữ Văn 9 tập 2)
- Con cò trong bài thơ Con cò là biểu tượng của tình mẹ, là sự dìu dắt, ấp ủ của mẹ, mẹ mong con có tâm hồn yêu quê hương. Một con cò trong tiếng ru của mẹ ẩn chứa biết bao bài học ý nghĩa về cuộc sống, về tình mẫu tử cao quý.
- Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ mang ý nghĩa biểu tượng về sức sống, sự hiến dâng không ngừng nghỉ của con người với cuộc sống, quê hương. Mùa xuân nho nhỏ là biểu tượng của những điều tinh túy nhất, đẹp đẽ nhất trong cuộc sống với mỗi con người.
Câu 4 (trang 97 sách Ngữ Văn 9 tập 2) : Hình ảnh và từ ngữ mô tả những biến chuyển tinh tế khi sang thu của tác giả
- Cảm nhận thông qua giác quan và khứu giác
+ Hương ổi, hơi lạnh của gió → Lan tỏa không gian trong vườn làng, những con hẻm xóm
→ Mô tả rõ nét hương vị của quả ổi chín - Tạo cảm giác nhẹ nhàng lưu động
- Cảm nhận qua thị giác:
+ Hình ảnh: Kỹ thuật nghệ thuật nhấn mạnh sự phong phú, sôi động của đời sống trong làng, ngõ xóm
- Cảm xúc:
+ Đột nhiên: Sự ngạc nhiên đột ngột
+ Cứ như: Cảm giác mơ hồ, mong manh không rõ ràng
→ Sự hòa quyện của tự nhiên
+ Cảm xúc đầy ngạc nhiên và xúc động của nhà thơ
Câu 5 (trang 97 sgk Ngữ Văn 9 tập 2) : Ước nguyện chân thành của nhà thơ
Tác giả mong muốn thực hiện những việc có ý nghĩa, hiếm có, dành tặng cho cuộc sống thông qua những hình ảnh tự nhiên, giản dị và đẹp đẽ. Đẹp tự nhiên và ý nghĩa bởi vì nhà thơ sử dụng cái đẹp thuần túy của thiên nhiên để diễn đạt vẻ đẹp của tâm hồn.
- Nhà thơ ấm ức ước nguyện, đầy nhiệt huyết, sẵn sàng hiến dâng mình cho cuộc sống, một cách khiêm tốn, chân thành và giản dị, đó là lối sống cao đẹp. Tác giả muốn mỗi người trở thành một mùa xuân nhỏ bé hòa mình vào cuộc sống, sống có ích.
Câu 6 (trang 97 sgk Ngữ Văn 9 tập 2) : Hình ảnh ẩn dụ:
- Mặt trời: Biểu tượng cho Bác, nguồn sáng tự do hạnh phúc của người Việt. Thể hiện tư tưởng cách mạng của nhà thơ đối với Bác.
- Vầng trăng: Tượng trưng cho tâm hồn cao đẹp, trong sáng của Bác. Người có thể trở nên ấm áp như mặt trời, hoặc hiền hòa như ánh trăng. Đó cũng là biểu hiện của vĩ đại và rực rỡ như con người và sự nghiệp của Bác.
- Hoa tràng: Biểu tượng cho lòng kính trọng, biết ơn và nhớ thương của nhân dân đối với Bác
Câu 7 (trang 97 sgk Ngữ Văn 9 tập 2) : Tình cảm, suy nghĩ của người cha về quê hương, dân tộc được thể hiện thông qua cuộc trò chuyện với con
- Cuộc sống lao động cần cù và hạnh phúc của người dân được nhà thơ mô tả qua những hình ảnh tươi đẹp:
+ Câu cá: Công cụ đánh bắt cá truyền thống của người dân vùng núi
+ Sống hòa mình trong niềm vui
+ Rừng núi quê hương thật mơ mộng và ý nghĩa, là nơi thiên nhiên chăm sóc, nuôi dưỡng tâm hồn và lối sống của con người
+ Người cha muốn con biết rằng quê hương là nơi giàu có truyền thống văn hóa và tình yêu thương
+ Người cha tự hào kể cho con nghe về sức mạnh kiên cường, bền bỉ của quê hương, về những giá trị cao đẹp truyền thống
+ Khẳng định phẩm chất tốt đẹp của đồng bào: chăm chỉ, kiên định, giản dị...
→ Người cha thể hiện lòng yêu thương và tự hào với quê hương, với cộng đồng đồng bào
Câu 8 (trang 97 sgk Ngữ Văn 9 tập 2) : Biểu hiện cảm xúc và sự sáng tạo trong việc tạo hình ảnh: Con cò, Nói với con, Mùa xuân nho nhỏ
+ Về hình thức: Bài viết được biểu diễn dưới dạng lời thăm hỏi, dặn dò con cái với tâm trạng trìu mến, thấu hiểu và tin tưởng
+ Về cảm xúc: Bài thơ chứa đựng những cảm xúc chân thành, mộc mạc, phản ánh rõ nét bản sắc dân tộc miền núi
+ Sự độc đáo trong việc sáng tạo hình ảnh: Các hình ảnh sinh động, gợi mở, phản ánh rõ nét vẻ đẹp tự nhiên của rừng núi. Hình ảnh cụ thể, gần gũi được dùng để ca ngợi sức sống và sự kiên cường của người Tày
- Bài thơ về con cò
+ Hình thức: Như làn điệu ru của mẹ
+ Cảm xúc: Sự sáng tạo hình ảnh tập trung vào ý nghĩa biểu tượng, mang tính gần gũi và phong phú ý nghĩa
+ Xây dựng hình ảnh của con cò trở thành biểu tượng của triết lý, tóm tắt quy luật của tình yêu vững bền và sâu sắc
- Bài thơ về mùa xuân nhỏ bé:
+ Hình ảnh mùa xuân nhỏ nhắn là sự khám phá mới lạ, biểu tượng cho vẻ đẹp tinh túy của cuộc sống và con người
+ Cảm xúc: Bài thơ thể hiện nguyện vọng của tác giả muốn mùa xuân được sống ý nghĩa và tươi đẹp, với tất cả sức sống trẻ trung, khiêm nhường và đầy khát vọng...
Câu 9 (trang 97 sgk Ngữ Văn 9 tập 2) : Hình ảnh của con cò: nó là hình ảnh của người mẹ, người phụ nữ lao động, kiên trì, cật lực kiếm sống để nuôi dưỡng chồng, nuôi con.
- Hình ảnh con cò là biểu tượng của tình yêu thương mẹ dành cho con, theo dõi con suốt cuộc đời
+ Quy luật của tình mẹ có ý nghĩa sâu sắc và vĩnh cửu: “Con lớn lên vẫn là con của mẹ/ Mẹ luôn theo dõi con suốt cuộc đời” – khẳng định sự rộng lớn, vĩnh hằng của tình mẹ khi yêu thương con
+ Hình ảnh con cò chính là biểu tượng của tình mẹ, luôn yêu thương, ân cần, kiên nhẫn dành cho con