Buzz
Xác định người kể chuyện trong Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên. Những lời kể nào giúp bạn có được sự hình dung ban đầu về tính cách của nhân vật Tử Văn?
Nội dung chính
|
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên kể về hành động dũng cảm, đối đầu với gian tà của Ngô Tử Văn. |
Trước khi đọc 1
Câu 1 (trang 15 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Bạn có thích đọc những truyện kể chứa đựng các yếu tố kì ảo không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Dựa vào trải nghiệm của bản thân
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Học sinh nêu cảm nhận của bản thân.
Gợi ý:
- Có
- Chi tiết tưởng tượng, kì ảo là những chi tiết không có thật. Đó là những chi tiết được tác giả dân gian sáng tạo nhằm phục vụ cho mục đích nhất định nào đó. Những yếu tố tưởng tượng, kì ảo góp phần giúp câu chuyện kể hấp dẫn, sinh động hơn.
Trước khi đọc 2
Câu 2 (trang 15 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Trong cuộc sống hằng ngày, đôi khi chúng ta phải chứng kiến hoặc trải qua những sự việc ngang trái, bất công. Lúc đó, bạn cảm thấy như thế nào và mong muốn điều gì?
Phương pháp giải:
Dựa vào trải nghiệm của bản thân và đưa ra câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Học sinh nêu cảm nhận của bản thân.
Gợi ý: Những điều bất công trong cuộc sống vẫn luôn tồn tại, đôi khi xảy đến với chính bản thân chúng ta hay với người xung quanh. Điều quan trọng là chúng ta sẽ đối diện với điều bất công đó như thế nào? Bạn lựa chọn bực tức, than phiền, im lặng hay đứng lên đấu tranh để đòi lại công bằng?
Trong khi đọc 1
Câu 1 (trang 15 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Chú ý lời giới thiệu về nhân vật Tử Văn
Phương pháp giải:
Dựa vào nội dung đoạn 1
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Lời giới thiệu về nhân vật Tử Văn:
- Tên: Soạn
- Quê quán: người huyện Yên Dũng, đất Lạng Giang
- Tính cách: khảng khái, nóng nảy.
Khi đọc 2
Câu 2 (trang 16 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Tử Văn có cảm xúc và suy nghĩ gì khi nghe câu chuyện của Thổ Công?
Phương pháp giải:
Xem nội dung đoạn 2 và suy nghĩ của Tử Văn.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Một số cảm xúc và suy nghĩ của Tử Văn khi nghe câu chuyện của Thổ Công.
- Ban đầu, Tử Văn bất ngờ khi người ban đầu mình nói chuyện không phải là thổ công.
- Sau khi nghe câu chuyện của Thổ Công, Tử Văn tỏ ra rất tức giận về sự 'hung yêu tác quái' của tên thần hung ác và việc đốt đền để trừ hại cho dân.
- Điều này được thể hiện qua các chi tiết: 'Tử Văn bất ngờ; Sao mà nhiều thần quá vậy?'
Khi đọc 3
Câu 3 (trang 17 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Dự đoán kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn dưới cõi âm.
Phương pháp giải:
Xem nội dung đoạn ba và suy luận của mình.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Tự suy luận và dự đoán.
- Gợi ý: Cuộc đấu tranh dưới cõi âm của Tử Văn là cuộc đấu tranh vì công lý, đấu tranh giữa thiện và ác – một cuộc chiến không khoan nhượng. Mặc dù khó khăn, nhưng chiến thắng sẽ thuộc về công lý và thiện.
Khi đọc 4
Câu 4 (trang 18 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Sự kiện nào ảnh hưởng đến diễn biến của cuộc xử án?
Phương pháp giải:
Tìm trong văn bản và nội dung đoạn ba để xác định sự kiện ảnh hưởng.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Trước khi đến Minh ty, Tử Văn được Thổ Công nhắc nhở “Nếu có tra hỏi ở Minh ty, thầy hãy nói những lời của tôi. Nếu hắn phủ nhận, thầy hãy gởi tư giấy đến đền Tản Viên, tôi sẽ khai rõ thì hắn phải đêm miệng.” Tại Minh ty, Tử Văn đã tuân theo lời dặn của Thổ Công, bày tỏ một cách mạnh mẽ, không chịu nhượng bộ.
→ Sự kiện này đã thay đổi diễn biến của cuộc xử án.
Khi đọc 5
Câu 5 (trang 18 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Diễn biến và kết quả của cuộc đấu tranh của Tử Văn có giống như dự đoán của bạn không?
Phương pháp giải:
So sánh với dự đoán của bạn và nội dung văn bản.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Xem lại dự đoán của bạn và trả lời.
- Gợi ý: Cuộc đấu tranh của Ngô Tử Văn:
Thắng lợi bằng chính nghĩa và lòng dũng cảm, Tử Văn đã làm sạch tai họa, mang lại bình yên cho dân.
+ Tiêu diệt gốc rễ của thế lực ác, làm sáng tỏ nỗi oan khuất và phục hồi vị thế cho Thổ thần Việt Nam.
+ Được bổ nhiệm vào chức phán sự đền Tản Viên, đảm bảo công lí.
Khi đọc 6
Câu 6 (trang 19 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Tại sao Tử Văn chấp nhận chức phán sự đền Tản Viên?
Phương pháp giải:
Xem lại đoạn văn từ “Sau đó một tháng… Tử Văn vui vẻ nhận lời, rồi không bệnh mà mất”
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Kết thúc câu chuyện, Ngô Tử Văn được bổ nhiệm vào chức phán sự đền Tản Viên. Đó là một phần thưởng xứng đáng, là một tín hiệu tích cực và là sự khích lệ đối với những người dũng cảm đấu tranh cho công bằng và sự thật.
Được tiến cử và đảm bảo tin tưởng của Thổ Công, Tử Văn hạnh phúc chấp nhận chức vụ phán sự đền Tản Viên.
Trong khi đọc 7
Câu 7 (trang 19 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Người đã đưa ra lời bình? Lời bình có nội dung gì chính?
Phương pháp giải:
Xem lại phần lời bình cuối và tóm tắt nội dung chính.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Lời bình cuối cùng của truyện là của tác giả. Lời bình cuối cùng chứa đựng ý nghĩa sâu xa về lòng kiên nhẫn của người dũng cảm: “Cứng quá thì gãy” là một câu ngạn ngữ. Kẻ sĩ chỉ cần lo lắng không thể cứng rắn, còn việc gãy hay không là do ý trời. Sao phải biết trước là sẽ gãy mà không dũng cảm để cứng rắn?
→ Ý nghĩa của lời bình: Hãy chiến đấu cho đến cùng chống lại điều xấu, điều ác. Chỉ có bằng sự dũng cảm, chiến thắng mới thuộc về chính nghĩa.
Sau khi đọc 1
Câu 1 (trang 20 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Người kể chuyện trong Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên là ai? Các lời kể nào giúp bạn hình dung về tính cách của nhân vật Tử Văn?
Phương pháp giải:
Xem lại nội dung bài đọc
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Truyện được kể từ góc nhìn thứ ba, người kể chính là tác giả. Tác giả không tiết lộ trực tiếp cảm xúc, quan điểm mà ẩn sau sự kiện và hành động của nhân vật.
- Ngô Tử Văn được mô tả trực tiếp là một người “khảng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không thể chịu được, vùng Bắc người ta vẫn khen là một người cương trực”.
Sau khi đọc 2
Câu 2 (trang 20 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Liệt kê các sự kiện chính của câu chuyện và trình bày chúng theo thứ tự nào?
Phương pháp giải:
Xem lại nội dung bài đọc và tìm các sự kiện quan trọng.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
* Các sự kiện quan trọng trong truyện:
- Tử Văn đốt đền của tên tướng giặc.
- Tử Văn bị quỷ sứ bắt xuống Minh ty và bị đưa ra tòa.
- Tử Văn bị tình tiết đáng sợ và bị quỷ sứ ám chỉ nguy cơ đối diện.
- Thổ thần đến cảnh báo Tử Văn về tình hình đang trở nên nguy kịch và hướng dẫn Tử Văn phải làm gì.
- Tử Văn bị bệnh nặng hơn, rồi bị quỷ sứ đưa xuống Minh ty và bị kết án tử hình. Tuy nhiên, Tử Văn không khuất phục trước những lời buộc tội oan.
- Tử Văn được minh oan và được bổ nhiệm vào chức phán sự đền Tản Viên.
* Truyện được sắp xếp theo thứ tự thời gian.
Sau khi đọc 3
Câu 3 (trang 20 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Tóm tắt diễn biến của cuộc xử án. Những yếu tố nào làm cho Tử Văn chiến thắng trong phiên tòa? Theo bạn, yếu tố nào quan trọng nhất trong chiến thắng này?
Phương pháp giải:
Xem lại đoạn văn thứ 3 và tóm tắt lại diễn biến cuộc xử án
Lời giải chi tiết:
Cách 1
* Tóm tắt diễn biến cuộc xử án tại Minh ty:
- Tử Văn bị quỷ sứ bắt xuống Minh ty.
- Tướng giặc tình cờ, bịa đặt để Tử Văn rơi vào thế khó khăn.
- Tử Văn vẫn kiên quyết, vững vàng, không chịu đầu hàng.
- Hai bên cãi nhau mãi mà không giải quyết được, do đó, Diêm Vương phải ra can.
- Diêm Vương sai một người đến đền Tản Viên để lấy chứng thực như lời Tử Văn nói.
- Tử Văn được minh oan, tên tướng giặc bị giam vào ngục Cửu U.
* Có ba yếu tố quyết định chiến thắng của Tử Văn:
- Yếu tố 1: Tử Văn là một người cương trực, kiên quyết, không bị khuất phục bởi quyền lực. Sự kiên nhẫn với chính nghĩa của Ngô Tử Văn.
- Yếu tố 2: Sự giúp đỡ của Thổ thần
- Yếu tố 3: Quyết định đúng đắn của Diêm Vương
→ Yếu tố đầu tiên là quyết định trong chiến thắng của Tử Văn tại Minh ty. Sự thành công của Tử Văn sau những khó khăn, thử thách. Tử Văn đã đấu tranh đến cùng chống lại cái xấu, cái ác.
Sau khi đọc 4
Câu 4 (trang 20 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Nhân vật Tử Văn được mô tả chủ yếu qua những chi tiết nào? Chọn một số chi tiết đặc biệt, từ đó đánh giá tổng quan về tính cách của nhân vật này?
Phương pháp giải:
Đọc lại văn bản và tìm chi tiết mô tả về Ngô Tử Văn
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Nhân vật Ngô Tử Văn được mô tả chủ yếu qua những điểm sau:
- Tướng giặc bị đốt đền bởi Tử Văn.
- Tử Văn bị đưa xuống Minh ty và bị kết án tử hình.
- Tử Văn không khuất phục trước lời buộc tội oan.
- Tử Văn được minh oan và bổ nhiệm vào chức phán sự đền Tản Viên.
* Những chi tiết đặc biệt:
+ Tử Văn tức giận trước hành động độc ác của tên hung thần và hành động đốt đền để bảo vệ dân.
+ Tử Văn bất khuất và điềm tĩnh đối diện với lời đe dọa của tên quỷ sứ.
+ Tử Văn can đảm đối mặt với quỷ Dạ Xoa và cảnh ác mộng trong cõi âm.
+ Tử Văn kiên quyết và bất khuất trước quyền lực của Diêm Vương.
→ Tính cách của Ngô Tử Văn nóng nảy nhưng đầy kiên nhẫn, cương trực, biểu tượng cho chính nghĩa.
Sau khi đọc 5
Câu 5 (trang 20 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Tác giả muốn nhấn mạnh sự công bằng và lòng tin của nhân dân vào người đứng đầu chức phán sự đền Tản Viên, là biểu tượng cho việc bảo vệ công lí và chống lại cái ác. Cuộc gặp gỡ của người đi đường với nhà quan phán sự thể hiện niềm tin vào sức mạnh của công lí.
Sau khi đọc 6
Câu 6 (trang 20 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Tác giả Nguyễn Dữ tạo ra thế giới thần linh, ma quỷ trong truyện để phản ánh sự bất công và những khó khăn của xã hội. Qua đó, tác phẩm muốn gửi gắm thông điệp về việc đấu tranh với cái ác và bảo vệ công lí.
Sau khi đọc 7
Câu 7 (trang 20 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Lời bình cuối truyện nhấn mạnh tinh thần đấu tranh và can đảm của con người trong việc chống lại cái ác và bảo vệ chính nghĩa. Tác giả muốn khuyến khích độc giả phải dũng cảm đối diện với những thử thách và không bao giờ từ bỏ lý tưởng.
Kết nối đọc - viết
Câu 7 (trang 20 SGK, Ngữ văn 10, tập 1):
Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn là yếu tố quan trọng tạo nên sức hấp dẫn của Chuyện chức phán sự đền Tản Viên. Câu chuyện được xây dựng với các tình tiết căng thẳng, logic, thu hút và lôi cuốn người đọc, từ đó chia sẻ với tác giả về tình cảm và quan điểm của mình.
