Hướng dẫn soạn bài Thánh Gióng chi tiết trong sách giáo khoa Ngữ văn lớp 6 tập 1: Chân trời sáng tạo với đầy đủ lời giải cho tất cả các câu hỏi và bài tập phần Chuẩn bị đọc, Trải nghiệm cùng văn bản, Suy ngẫm và phản hồi
Nội dung chính
Truyện Thánh Gióng ca ngợi tình yêu nước, tinh thần bất khuất chiến đấu chống giặc ngoại xâm vì độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam thời cổ đại. |
Chuẩn bị đọc
Câu hỏi (trang 20 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Em nghĩ gì về việc một cậu bé ba tuổi đột ngột trở thành anh hùng?
Phương pháp giải:
Suy nghĩ và chia sẻ ý kiến về hiện tượng đặc biệt này.
Lời giải chi tiết:
Việc một cậu bé ba tuổi bất ngờ trở thành anh hùng là một hiện tượng kỳ lạ, cho thấy đó là một con người phi thường.
Trải nghiệm cùng văn bản 1
Câu 1 (trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cậu bé đặc biệt và dấu hiệu báo trước sự kiện sẽ xảy ra như thế nào?
Hướng dẫn giải:
Hãy tưởng tượng cách sự kiện sẽ ảnh hưởng đến nhân vật đặc biệt này.
Giải thích chi tiết:
Sự ra đời và các biểu hiện khác thường của cậu bé cho thấy đó là một người đặc biệt, có thể làm nên những điều kỳ diệu.
Trải nghiệm cùng văn bản 2
Câu 2 (trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tại sao từ 'chú bé' được thay thế bằng từ 'tráng sĩ' khi kể về Thánh Gióng?
Trải nghiệm cùng văn bản 3
Câu 3 (trang 22 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Ý nghĩa của việc kể về những dấu tích đánh giặc của Thánh Gióng trong phần kết thúc là gì?
Suy ngẫm và phản hồi 1
Câu 1 (trang 22 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Liệt kê một số chi tiết huyền bí liên quan đến sự ra đời, trưởng thành, chiến đấu và chiến thắng, cũng như sự bay lên trời của nhân vật Gióng?
Hướng dẫn giải:
Đọc lại văn bản và suy luận ý nghĩa.
Giải thích chi tiết:
- Quá trình sinh ra và trưởng thành của Gióng:
+ Gióng ra đời một cách bí ẩn: Mẹ không mang thai, 12 tháng mới sinh; bé trai lớn lên không biết nói, cười, đi, chỉ nằm đâu là nằm đấy.
+ Khi sứ giả đi tìm người tài năng cứu nước, Gióng đột nhiên mở lời mời sứ giả vào.
+ Gióng phát triển vượt bậc, ăn nhiều không no, mặc áo xong đã rách. Dân làng cùng nhau đóng góp gạo nuôi Gióng lớn lên.
- Gióng tham gia trận đánh và giành chiến thắng:
+ Chàng trai bất ngờ thăng hoa, từ một đứa trẻ trở thành một anh hùng cao vượt cả trượng.
+ Ngựa phun lửa, anh hùng cầm đầu tiên phóng ngựa bay tới nơi có kẻ thù, hạ gục chúng từ đội này sang đội khác.
+ Roi sắt gãy, tráng sĩ quật cụm tre đối địch.
- Gióng bay về bầu trời: Cưỡi ngựa lên đỉnh núi, bỏ áo giáp sắt, rồi cùng ngựa bay lên không trung.
Suy ngẫm và đáp lại 2
Câu 2 (trang 22 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Gióng đã nói gì khi nghe tin vua muốn tìm người anh hùng cứu nước? Tại sao sứ giả 'ngạc nhiên và vui mừng' khi nghe Gióng nói?
Phương pháp giải:
Đọc lại phần Gióng nói với mẹ và sứ giả.
Lời giải chi tiết:
- Khi nghe tin vua tìm người anh hùng, Gióng bảo mẹ mời sứ giả đến, và bảo sứ giả rằng: 'Sứ giả về tới vua, yêu cầu vua chuẩn bị cho ta một con ngựa sắt, một cái roi sắt và một chiếc áo giáp sắt, ta sẽ đánh tan giặc ngoại xâm này'.
- Sứ giả ngạc nhiên và vui mừng vì một đứa trẻ như Gióng, từng chỉ là một cậu bé thông thường, biết nói cười, giờ đây lại có thể phát biểu được. Điều này là điều kỳ diệu.
- Sứ giả vui mừng vì tình thế của đất nước rất khẩn trương, và họ đã tìm thấy người sẽ đảm nhận nhiệm vụ quan trọng này.
Suy ngẫm và đáp lại 3
Câu 3 (trang 22 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trong văn bản, nhân vật Gióng được mô tả bằng nhiều từ ngữ khác nhau. Hãy phân loại các từ ngữ ấy thành hai nhóm theo hai giai đoạn: trước và sau khi Gióng 'vươn vai' thành tráng sĩ để ra trận đánh giặc.
Phương pháp giải:
Đọc lại văn bản và xác định các từ ngữ chỉ nhân vật Gióng ở hai thời kỳ khác nhau.
Lời giải chi tiết:
Phân loại từ ngữ chỉ nhân vật:
- Trước khi Gióng trở thành tráng sĩ để ra trận đánh giặc: cậu bé, đứa trẻ, đứa bé, chú bé.
- Sau khi Gióng trở thành tráng sĩ để ra trận đánh giặc: tráng sĩ, Phù Đổng Thiên Vương.
Suy ngẫm và đáp lại 4
Câu 4 (trang 22 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Từ kết quả phân loại ở câu 3, xác định từ ngữ nào được sử dụng nhiều nhất và điều này có ý nghĩa gì?
Phương pháp giải:
Đọc lại văn bản và xác định từ ngữ nào được sử dụng nhiều nhất khi nói về nhân vật.
Lời giải chi tiết:
- Từ ngữ được sử dụng nhiều nhất là 'tráng sĩ' (xuất hiện 7 lần).
- Điều này thể hiện quan điểm của dân tộc về người anh hùng phải có sức mạnh vượt trội, về thể chất cũng như tinh thần, và đồng thời cũng thể hiện lòng tôn kính, ca ngợi của dân tộc đối với người hùng.
Suy ngẫm và phản hồi 5
Câu 5 (trang 22 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nhiệm vụ của Gióng là đánh đuổi giặc ngoại xâm, bảo vệ độc lập của dân tộc, đảm bảo cuộc sống bình yên cho mọi người. Đây là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng, mang tính quyết định đến sự sống còn của dân tộc.
Suy ngẫm và phản hồi 6
Câu 6 (trang 22 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phần kết của truyện Thánh Gióng không chỉ là những dấu tích của anh hùng mà còn là niềm tự hào, lòng biết ơn và sự trân trọng của dân tộc dành cho người anh hùng đã cống hiến cho đất nước. Những dấu tích đó giúp tạo nên những giá trị văn hóa sâu sắc, là di sản văn hóa vô giá mà dân tộc chúng ta thừa hưởng và tự hào.
Suy ngẫm và phản hồi 7
Câu 7 (trang 22 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Sau khi đọc truyện Thánh Gióng, em cảm thấy rõ ràng hơn về tinh thần yêu nước, lòng dũng cảm và sự đoàn kết của dân tộc trong việc chống giặc ngoại xâm. Truyện là minh chứng cho sức mạnh của ý chí dân tộc, khẳng định vai trò của mỗi cá nhân trong việc bảo vệ độc lập và chủ quyền của đất nước.