Hướng dẫn soạn bài Thề nguyền và vĩnh biệt SGK Ngữ văn 11 tập 2 Cánh diều - chi tiết

Nội dung chính

Trước khi đọc

Câu hỏi (trang 96, SGK Ngữ văn 11, tập hai):

Đọc trước văn bản Thề nguyền và vĩnh biệt và tìm hiểu về tác giả Sếch-xpia.

Phương pháp:

Chọn thông tin phù hợp để đọc hiểu.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

* Tác giả

- Uy-li-am Sếch-xpia (1564 – 1616) sinh ra tại Stratford-upon-Avon, Anh.

- Gia đình sa sút năm 1578, buộc ông thôi học.

- Năm 1585, ông lên Luân Đôn để bắt đầu sự nghiệp nghệ thuật.

- Năm 1612, ông rời Luân Đôn về quê sinh sống.

- Sếch-xpia viết hơn 40 vở kịch, chia thành ba thể loại:

+ Hài kịch: “Giông tố”, “As you like it”, “Cardenio”, ...

+ Bi kịch: “Hamlet”, “Othello”, “King Lear”, “Romeo and Juliet”,...

+ Kịch lịch sử: “King John”, “Henry V”, “Richard II”, ....

- Tác phẩm của ông thể hiện tiếng nói của lương tri tiến bộ, tự do, lòng nhân ái và niềm tin vào khả năng con người.

Trong khi đọc 1

Câu 1 (trang 97, SGK Ngữ văn 11, tập hai):

Chú ý cách hình dung của Rô-mê-ô về Giu-li-ét.

Phương pháp:

Chỉ ra các chi tiết miêu tả Giu-li-ét qua lời Rô-mê-ô.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Hình dung về Giu-li-ét:

+ Nàng là mặt trời.

+ Vừng đông đẹp tươi!

+ Người được sùng kính và yêu thương.

Trong khi đọc 2

Câu 2 (trang 97, SGK Ngữ văn 11, tập hai):

Tại sao Giu-li-ét nói “Chỉ có tên họ chàng là kẻ thù của em thôi.”

Phương pháp:

Đọc kĩ lời Giu-li-ét để hiểu lý do.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Giu-li-ét nói vậy vì hai nhà có ân oán với nhau, dẫn đến khả năng bị chia cách.

Trong khi đọc 3

Chú ý sự nguy hiểm mà Rô-mê-ô phải đối mặt khi gặp Giu-li-ét.

Phương pháp:

Đọc kĩ lời nói của Giu-li-ét khi lo lắng cho Rô-mê-ô để nắm bắt được sự nguy hiểm.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Sự nguy hiểm:

+ Rô-mê-ô phải vượt qua bức tường.

+ Nếu bị bắt, chàng có thể bị giết chết.

Trong khi đọc 4

Câu 4 (trang 100, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Vì sao Giu-li-ét nghĩ rằng tiếng hót là của chim họa mi?

Phương pháp:

Chỉ ra đoạn văn nhắc đến hình ảnh chim họa mi và lời giải thích của Giu-li-ét sau đó.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Giu-li-ét nghĩ đó là chim họa mi vì đêm nào nó cũng đậu ở cây lựu trước cửa sổ phòng cô và hót, cô rất quen với tiếng hót này.

Trong khi đọc 5

Câu 5 (trang 101, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Chú ý sự tương phản giữa ánh sáng và bóng tối trong câu thoại của Rô-mê-ô.

Phương pháp:

Đọc kĩ câu thoại để tìm ra sự tương phản.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Mỗi lúc trời sáng thêm thì bóng tối càng dày thêm.

→ Sự tương phản thể hiện rằng khi trời sáng cũng là lúc hai người phải xa nhau, họ đều lưu luyến và không muốn rời xa.

Trong khi đọc 6

Câu 6 (trang 101, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Nhận xét về cách cảm nhận của Rô-mê-ô và Giu-li-ét về nhau.

Phương pháp:

Đọc kĩ những lời đối thoại cuối cùng và xem cách họ cảm nhận về nhau.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Rô-mê-ô và Giu-li-ét cùng cảm nhận rằng đây có thể là lần cuối họ gặp nhau, và khi nhìn nhau, họ thấy người kia mờ nhạt, phản ánh nỗi buồn của cả hai.

Sau khi đọc 1

Câu 1 (trang 101, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Đoạn trích xoay quanh cuộc trò chuyện của những nhân vật nào? Mối quan hệ của họ là gì?

Phương pháp:

Đọc toàn bài và tìm ra các nhân vật xuất hiện, cũng như cách họ gọi nhau để hiểu mối quan hệ.

Lời giải chi tiết:

- Đoạn trích xoay quanh cuộc trò chuyện giữa Rô-mê-ô và Giu-li-ét, hai nhân vật chính của vở kịch.

- Mối quan hệ: Cả hai yêu nhau sâu sắc nhưng gia đình họ là kẻ thù truyền kiếp.

Sau khi đọc 2

Câu 2 (trang 101, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Cảnh gặp gỡ và tình tự của Rô-mê-ô và Giu-li-ét thường diễn ra trong khoảng thời gian và không gian nào? Tại sao?

Phương pháp:

Đọc kĩ toàn bài để tìm hiểu về thời gian và không gian gặp gỡ của hai nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Cảnh gặp gỡ và tình tự của Rô-mê-ô và Giu-li-ét thường diễn ra vào ban đêm và trong không gian vắng vẻ, chỉ có hai người. Vì tình yêu của họ không được sự chấp thuận của gia đình và dòng họ. Nếu bị phát hiện, họ có thể bị ngăn cản và khó có thể tiếp tục gặp nhau.

Sau khi đọc 3

Câu 3 (trang 101, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Tìm và phân tích những lời thoại thể hiện:

a) Tình yêu say đắm giữa Rô-mê-ô và Giu-li-ét.

b) Những rào cản, khó khăn cản trở mối tình của họ.

Phương pháp:

Đọc toàn bài để tìm ra những lời thoại thể hiện nội dung và phân tích cụ thể tình cảm của cả hai.

Lời giải chi tiết:

a. Tình yêu say đắm giữa Rô-mê-ô và Giu-li-ét.

- Lời thoại của Rô-mê-ô: 'Ái tình, ái tình đã xui tôi tìm kiếm. Ái tình đã cho tôi lời khuyên, và tôi đã cho ái tình đôi mắt. Tôi chẳng phải là thủy thủ, nhưng giá nàng có ở nơi bờ biển xa xăm nhất, tôi cũng sẵn sàng liều mình vì báu vật'.

→ Rô-mê-ô cho rằng tình yêu đã dẫn dắt anh đến với nàng và sẵn sàng đi bất cứ đâu để tìm kiếm Giu-li-ét.

- Lời thoại của Giu-li-ét: 'Chàng hãy từ bỏ tên họ đi' hoặc 'Cái tên kia không phải là xương thịt của chàng, chàng hãy đổi nó lấy cả tấm thân em'.

→ Vì tình yêu, cả hai sẵn sàng thay đổi tên họ và sẵn sàng làm mọi thứ cho nhau.

b. Những rào cản, khó khăn ngăn trở mối tình của họ.

- Rào cản và khó khăn lớn nhất ngăn trở mối tình của họ là sự thù hận giữa hai dòng họ. Các lời thoại thể hiện điều này là:

+ 'Nàng là họ Ca-piu-lét sao? Ôi oan trái yêu quý, đời sống của ta nay nằm trong tay người thù'.

+ 'Chàng hãy khước từ cha chàng và từ chối dòng họ của chàng đi...', 'chỉ có tên họ chàng là thù địch của em thôi''

→ Vì tình yêu, cả hai sẵn sàng thay đổi tên họ và sẵn sàng làm mọi thứ cho nhau.

Sau khi đọc 4

Câu 4 (trang 102, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Hãy chỉ ra sự thay đổi trong âm hưởng chính của tình yêu từ Cảnh II, Hồi hai sang Cảnh V, Hồi ba? Sự thay đổi này thể hiện chủ đề của văn bản như thế nào?

Phương pháp:

Đọc Hồi hai, Hồi ba để nhận ra sự thay đổi trong âm hưởng thông qua giọng điệu, bối cảnh và tình yêu của hai nhân vật chính.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Sự thay đổi trong âm hưởng chính của tình yêu từ Cảnh II, Hồi hai sang Cảnh V, Hồi ba được thể hiện:

+ Sự khởi đầu lãng mạn của mối tình trong Cảnh II, Hồi hai khi hai người gặp nhau ở buổi tiệc và Rô-mê-ô quay lại vườn nhà Giu-li-ét để bày tỏ tình cảm.

+ Trong Cảnh V, Hồi ba, mối tình trở nên sâu sắc hơn, đối mặt với nhiều khó khăn và thử thách.

→ Sự thay đổi này thể hiện sự phát triển của tình yêu chân thành và gắn bó của hai nhân vật chính trong tác phẩm.

Sau khi đọc 5

Câu 5 (trang 102, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Lời thoại nào trong đoạn trích khiến em cảm thấy thú vị nhất? Vì sao?

Phương pháp:

Đọc toàn bài và tìm ra lời thoại ấn tượng và giải thích lý do vì sao lời thoại đó thú vị.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Lời thoại thú vị nhất trong đoạn trích:

'Ái tình, ái tình đã xui tôi tìm kiếm. Ái tình đã cho tôi lời khuyên, và tôi đã cho ái tình đôi mắt. Tôi chẳng phải là thủy thủ, nhưng giá nàng có ở nơi bờ biển xa xăm nhất, tôi cũng sẵn sàng liều mình vì báu vật'

→ Lời thoại này thể hiện tình yêu chân thành và mãnh liệt của Rô-mê-ô dành cho Giu-li-ét. Tình yêu đã đưa Rô-mê-ô tìm đến Giu-li-ét và sẵn sàng hy sinh để giữ gìn tình yêu này. Đây là tình yêu sâu sắc và cao cả.

Sau khi đọc 6

Câu 6 (trang 102, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Cảnh thề nguyền của Rô-mê-ô và Giu-li-ét (Cảnh II, Hồi hai) gợi nhớ đến tác phẩm nào trong văn học Việt Nam? Sự liên tưởng này mang đến cho em cảm xúc và suy nghĩ gì?

Phương pháp:

Đọc toàn bài, nhớ lại tác phẩm đã học có cảnh thề nguyền, sau đó nêu cảm xúc và suy nghĩ của mình.

Lời giải chi tiết:

Cảnh thề nguyền của Rô-mê-ô và Giu-li-ét gợi nhớ đến tác phẩm 'Truyện Kiều' của Nguyễn Du, cụ thể là đoạn thề nguyền của Kim Trọng và Thúy Kiều.

Cả hai cảnh thề nguyền đều gợi lên sự xót xa và buồn đau. Lời thề của họ cho thấy sự hy vọng trong tình yêu và sự tuyệt vọng khi phải xa cách. Điều này khiến em suy ngẫm về tình yêu và cuộc sống, về hy vọng và tuyệt vọng trong đời người.