Tiến hành đọc trước đoạn trích Tấm lòng người mẹ và tìm hiểu thêm về Vích-to Huy-gô, Những người khốn khổ; lựa chọn và ghi chép một số thông tin giúp hiểu rõ văn bản này.
Nội dung chính
“Tấm lòng người mẹ” là một câu chuyện cảm động về tình mẫu tử đầy thiêng liêng giữa mẹ Phăng-tin và đứa con tên là Cô - dét. Phăng-tin đã hy sinh tất cả để cho con được no đủ, hạnh phúc. Mặc dù cuộc sống đầy khó khăn, nhưng người mẹ vẫn luôn dành cho con mình tình yêu và sự quan tâm nhất, và không ngại bán thân để có tiền nuôi con. Tấm lòng người mẹ đã truyền cảm hứng cho độc giả về tình yêu thương, sự hy sinh và tình mẫu tử trong cuộc sống. |
Phần Chuẩn bị
Câu hỏi (trang 84, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Tiến hành đọc trước đoạn trích Tấm lòng người mẹ và tìm hiểu thêm về Vích-to Huy-gô, Những người khốn khổ; lựa chọn và ghi chép một số thông tin giúp hiểu rõ văn bản này.
Phương pháp giải:
Lựa chọn thông tin phù hợp để giúp hiểu văn bản.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Victor-Marie Hugo (26 tháng 2, 1802 - 22 tháng 5, 1885 tại Paris) là một nhà văn, thi sĩ, nhà viết kịch nổi tiếng của Pháp, là một trí thức tiêu biểu của thế kỷ XIX.
- Vích-to Huy-gô chiếm một vị trí quan trọng trong văn học Pháp với nhiều tác phẩm đa dạng về thể loại và lĩnh vực.
+ Là nhà thơ trữ tình, Hugo đã xuất bản tập Odes et Ballades (1826), Les feuilles d'automne (1831) và Les Contemplations (1856).
+ Hugo cũng là nhà thơ chống lại chính phủ Napoleon III với tập Les Châtiments (1853) và sáng tác văn thi lớn La Légende des siècles (1859 và 1877). + Hai tác phẩm nổi bật của ông là Nhà thờ Đức Bà Paris và Những người khốn khổ đã giúp ông trở thành một nhà văn được đánh giá cao.
+ Trong lĩnh vực kịch, ông đã thể hiện tài năng qua vở kịch Cromwell (1827) và Hernani (1830) cũng như Ruy Blas (1838).
- Những người khốn khổ (tiếng Pháp: Les Misérables) là một tác phẩm nổi tiếng của Victor Hugo, xuất bản năm 1862, mô tả về xã hội Pháp trong những năm đầu thế kỷ 19. Jean Valjean là nhân vật chính của tiểu thuyết này, một người đàn ông đã phạm tội và sau đó cố gắng chuộc lỗi. Bên cạnh việc khai thác về tính cách con người, tác phẩm còn đề cập đến nhiều khía cạnh của xã hội Pháp trong thời đại đó.
Trong khi đọc phần 1
Câu 1 (trang 85, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Văn bản sử dụng ngôi kể nào?
Phương pháp giải:
Chú ý đến cách xưng hô trong đoạn trích để xác định ngôi kể.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Ngôi thứ 3: Người kể chuyện đứng ngoài, không tham gia vào câu chuyện.
Trong khi đọc phần 2
Câu 2 (trang 85, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Câu đầu và cuối của phần 1 nêu rõ điều gì về Phăng-tin?
Phương pháp giải:
Đọc cẩn thận phần 1 để tìm hiểu về Phăng-tin.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Câu đầu và cuối của phần 1 nói về Phăng-tin là một cô gái nghèo đang sống trong hoàn cảnh khó khăn về kinh tế.
Trong lúc đọc 3
Câu 3 (trang 85, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Phần 2 nói về sự kiện gì?
Phương pháp giải:
Đọc phần 2, tóm tắt sự kiện chính.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Phần 2 kể về việc Phăng - tin tự cắt tóc để mua một chiếc áo cho con mình, nhưng Tê - nác - đi - ê không đưa cho Cô - dét mặc, lại cho Ê - pô - nin.
Trong lúc đọc 4
Câu 4 (trang 86, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Sự việc nào được kể trong phần 3?
Phương pháp giải:
Đọc phần 3, tóm tắt sự kiện chính.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Phần 3 mô tả việc Phăng - tin bị lừa phải dùng răng của mình để đổi lấy 2 đồng vàng để điều trị cho con.
Trong lúc đọc 5
Câu 5 (trang 88, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Ý nghĩa của hai đồng vàng là gì với Phăng - tin?
Phương pháp giải:
Đọc phần 4, tóm tắt sự kiện chính, chú ý tập trung vào cuộc sống của nhân vật Phăng – tin.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Hai đồng vàng đại diện cho cơ hội cuối cùng của Phăng - tin để cứu con gái của mình khỏi bệnh tật.
Trong lúc đọc 6
Câu 6 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Việc Phăng - tin đọc lại bức thư một lần nữa nói lên điều gì?
Phương pháp giải:
Đọc phần 4, tóm tắt sự kiện chính, chú ý tập trung vào nhân vật Phăng – tin khi đọc bức thư lần thứ hai.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Việc Phăng - tin đọc lại bức thư một lần nữa cho thấy sự đau khổ và tuyệt vọng của cô về tình trạng của con gái nhỏ của mình.
Trong lúc đọc 7
Câu 7 (trang 90, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Phần 4 cho thấy điều gì về cuộc sống của Phăng - tin sau khi bán tóc, bán răng?
Phương pháp giải:
Đọc phần 4, tóm tắt sự kiện chính, chú ý tập trung vào cuộc sống của nhân vật Phăng – tin.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Phần 4 cho thấy cuộc sống của Phăng - tin sau khi bán tóc, bán răng ngày càng khó khăn hơn. Chị không còn tự trọng nữa, cũng không còn nét đẹp nào trên khuôn mặt. Cuộc sống trở nên khốn khó, với nỗi lo lắng về con gái, khiến cô phải đành lòng đi làm gái điếm.
Trong quá trình đọc 8
Câu 8 (trang 90, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Hãy mô tả tâm trạng của Phăng-tin sau khi đọc thư từ nhà Tê-nác-đi-ê.
Phương pháp giải:
Hãy đọc kỹ và tập trung vào các từ ngữ, hình ảnh để mô tả tâm trạng của Phăng-tin
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Tâm trạng của Phăng-tin rất đau đớn, cảm giác bất lực không thể làm gì, nhưng cũng không thể phớt lờ đi tình hình của đứa con.
Sau khi đọc 1
Câu 1 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Nội dung chính của đoạn trích Tấm lòng người mẹ là gì?
Phương pháp giải:
Đọc lại toàn bài, xác định nội dung của các phần để suy ra được nội dung chính.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Trong đoạn trích Tấm lòng người mẹ nói về tình cảm mẹ con, người mẹ Phăng - tin hy sinh tất cả vì mong con được no đủ, hạnh phúc.
Sau khi đọc 2
Câu 2 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Xác định và phân tích tình huống truyện, các chi tiết nói về không gian, thời gian trong văn bản. Tình huống và những chi tiết đó có ý nghĩa như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc lại toàn bài, xác định tình huống truyện sau đó phân tích cụ thể về không gian thời gian. Rút ra ý nghĩa.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Tình huống truyện: Truyện kể về Phăng - tin, một người phụ nữ nghèo khổ với nhiều khó khăn, đối mặt với sự bất công và ganh ghét từ vợ chồng Tê - nác - đi - ê.
- Ý nghĩa: Chi tiết như cắt tóc, nhổ răng, làm gái bán hoa thể hiện tình mẫu tử cao quý, hy sinh của Phăng - tin cho con cái.
Sau khi đọc 3
Câu 3 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Trong đoạn trích, Phăng - tin đang ở trong tình huống nào? Nàng đã thực hiện những việc gì? Những hành động ấy phản ánh điều gì về con người của nàng?
Phương pháp giải:
Đọc lại toàn bài, xác định tình huống mà nhân vật gặp phải và hành động của nhân vật. Từ đó rút ra nhận xét.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Tình huống: Phăng - tin là một người phụ nữ nghèo khổ đang nỗ lực sống, làm việc để nuôi con.
- Hành động: Chị đã hy sinh cắt tóc, nhổ răng, làm gái bán hoa để kiếm tiền cho con.
→ Thể hiện tình mẫu tử và lòng hiếu thảo của Phăng - tin, với sự hy sinh không ngừng nghỉ để lo lắng cho con cái.
Sau khi đọc 4
Câu 4 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Đoạn trích thể hiện quan điểm, tư tưởng nào của tác giả? Hãy lí giải cụ thể.
Phương pháp giải:
Đọc lại toàn bài, xác định quan điểm tư tưởng của tác giả. Dựa vào tình huống truyện và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Trong đoạn trích Tấm lòng người mẹ phản ánh những suy tư sâu sắc, lo lắng về những bất công, oan trái trong xã hội, gửi gắm khát vọng về một thế giới công bằng và hòa bình.
Sau khi đọc 5
Câu 5 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Đối chiếu nhân vật Chí Phèo (trong Chí Phèo) của Nam Cao và nhân vật Phăng-tin (trong Những người khốn khổ) của Huy-gô để phát hiện sự tương đồng và khác biệt trong cách viết về những con người bất hạnh, thảm thương của hai tác giả này.
Phương pháp giải:
Đọc lại toàn bài, nhớ lại nhân vật Chí Phèo đã học ở những bài trước. So sánh để nhận ra điểm tương đồng và khác biệt.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Tương đồng: Cả hai nhân vật đều phải đối mặt với sự bất công, nhưng bên trong họ vẫn còn hi vọng và lòng nhân ái. Nếu Chí Phèo có bát cháo hành của Thị Nở để dậy lên ngọn lửa khao khát trở thành người tốt, thì Phăng - tin cũng vậy. Hình ảnh đứa con trong sáng, ngây thơ luôn là ngọn lửa sáng trong tâm hồn cô, cho cô niềm tin vào cuộc sống.
- Khác biệt:
+ Phăng – tin: Cuộc sống của cô ngày càng khốc liệt hơn, khiến cô chọn lựa con đường làm gái điếm.
+ Chí Phèo: Chí Phèo lựa chọn cái chết để giải thoát bản thân.
Sau khi đọc 6
Câu 6 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Đoạn trích giúp hiểu rõ về bối cảnh xã hội – văn hóa Pháp thời đó như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc lại toàn bài, xem xét lại hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Đoạn trích giúp hiểu rõ về bối cảnh xã hội – văn hóa Pháp thời kỳ đó, nơi đây đầy rẫy những vấn đề bất công, oan trái, đau khổ mà con người phải đối mặt. Tác giả thông qua tác phẩm muốn chỉ trích, lên án mạnh mẽ những bất công, oan trái đó.