Hướng dẫn soạn văn 10: Bài Hồi trống Cổ Thành trong SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Cánh Diều - chi tiết

Buzz

Nội dung bài viết

Nêu các sự kiện chính của văn bản Hồi trống Cổ Thành. Tại sao Trương Phi hiểu lầm về Quan Công?

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Trong đoạn trích từ văn bản Hồi trống Cổ Thành, tác giả so sánh hai nhân vật Trương Phi và Quan Công.
- Trương Phi biểu hiện tính cách mạnh mẽ, quyết đoán và nóng nảy, không chấp nhận sự lừa dối.
- Trái ngược với đó, Quan Công thể hiện sự nhân từ, khiêm nhường và dễ tính.
- Sự tương phản giữa hai nhân vật này được thể hiện qua cách hành động và cách ứng xử với những tình huống căng thẳng trong câu chuyện.
- Giữ gìn tính cách của Trương Phi và Quan Công: trung thành, hiếu thảo, tận trung với nghĩa vụ với vua.
- Gắn bó như keo sơn giữa ba anh em kết nghĩa vườn đào.

Nêu các sự kiện chính của văn bản Hồi trống Cổ Thành. Tại sao Trương Phi hiểu lầm về Quan Công?

Nội dung chính

Đoạn trích đặt ra vấn đề “trung thành hay phản bội” qua việc giải quyết sự hiểu lầm của Trương Phi về Quan Vũ.

Tóm tắt

Châu Thương đưa tin cho Quan Công về việc sang Nhữ Nam. Quan Công rất vui mừng và gửi Tôn Càn báo tin cho Trương Phi. Trương Phi, tưởng Quan Công đã hàng Tào, dẫn quân ra tiếp đón. Khi gặp Quan Công, Trương Phi nghi ngờ và tấn công, nhưng sau khi nghe lời thanh minh từ hai vị phu nhân, Trương Phi nhận ra sự hiểu lầm của mình.

Sau đó, quân Tào dưới sự chỉ huy của Sái Dương tấn công. Khi Sái Dương bị chém chết, Trương Phi mới thấu hiểu những gì Quan Công đã trải qua và khóc than.

Chuẩn bị

- Đọc trước đoạn trích Hồi trống cổ thành, tìm hiểu kĩ những thông tin về tác giả Lê Quán Trung và tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa.

- Đọc kĩ đoạn tóm tắt về bối cảnh trang 20 để hiểu rõ hơn về nội dung.

Trong khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 51 SGK Văn 10 Cánh diều

Thái độ của Trương Phi và Quan Công như thế nào?

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ đoạn văn trong phần này.

- Chú ý những chi tiết miêu tả tâm trạng, thái độ của Trương Phi và Quan Công.

Lời giải chi tiết:

Thái độ của Trương Phi và Quan Công đối lập:

- Trương Phi: Sau khi nhận tin, hành động quyết đoán, sẵn sàng chiến đấu.

- Quan Công: Mừng rỡ và chuẩn bị đón tiếp Trương Phi.

Trong khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Trong khi đọc trang 52 SGK Văn 10 Cánh diều

Vì sao Quan Công nhắc đến “nghĩa vườn đào”?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn văn và toàn bộ văn bản.

- Đọc kĩ chú thích “nghĩa vườn đào”.

Lời giải chi tiết:

- “Nghĩa vườn đào” ở đây có nghĩa là lời thề kết giữa Lưu Bị, Quan Công, Trương Phi ở vườn đào.

- Quan Công nhắc đến “nghĩa vườn đào” vì chàng ngạc nhiên trước thái độ của Trương Phi khi thấy chàng (hò hét như sấm, múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công), tưởng rằng Trương Phi đã quên lời thề kết nghĩa ngày xưa sau một quãng thời gian xa cách.

Sau khi đọc 3

Trả lời Câu hỏi 3 Trong khi đọc trang 52 SGK Văn 10 Cánh diều

Vì sao cách xưng hô giữa Trương Phi và Quan Công đối lập nhau?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn đối thoại của hai nhân vật Trương Phi và Quan Công.

- Đọc kĩ văn bản để hiểu rõ lí do vì sao có sự đối lập trong cách xưng hô của hai nhân vật này.

Lời giải chi tiết:

- Quan Công gọi Trương Phi bằng từ ngữ xưng hô: “hiền đệ” à cách xưng hô thân mật.

- Trương Phi gọi Quan Công bằng từ ngữ xưng hô: “nó”, “thằng phụ nghĩa”.

- Cách xưng hô giữa Trương Phi và Quan Công đối lập nhau bởi Quan Công vẫn luôn coi trọng Trương Phi. Ngược lại, vì Trương Phi đang có sự hiểu nhầm rằng Quan Công bỏ anh em, hàng Tào Tháo nên giữ thái độ căm phẫn, bực tức.

Trong khi đọc 4

Trả lời Câu hỏi 4 Trong khi đọc trang 53 SGK Văn 10 Cánh diều

Em có bất ngờ với tình huống này không? Vì sao?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ tình huống đã diễn ra trong phần này.

- Nêu ý kiến cá nhân.

Lời giải chi tiết:

- Tình huống: Đúng lúc cuộc đối thoại giữa Quan Công và Trương Phi căng thẳng nhất thì một toán quân mã của Sái Dương kéo đến.

- Em vừa bất ngờ, vừa thích thú với tình huống này bởi tình huống ấy càng làm mối nghi ngờ về Quan Công trong lòng Trương Phi rõ nét hơn. Từ đó, tình huống truyện được đẩy lên cao trào, gây sự hấp dẫn và khiến người đọc căng thẳng theo từng câu chữ.

Trong khi đọc 5

Trả lời Câu hỏi 5 Trong khi đọc trang 53 SGK Văn 10 Cánh diều

Khí phách và tài nghệ của Quan Công được thể hiện ra sao?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn văn trong phần 4.

- Chú ý những chi tiết miêu tả khí phách và tài nghệ của Quan Công.

Lời giải chi tiết:

Khí phách và tài nghệ của Quang Công:

- Khi cuộc chiến diễn ra, Quan Công không nói một lời, múa long đao xô lại, chưa dứt một hồi trống, đầu Sái Dương đã lăn xuống đất.

→ Khí phách ngang tàn, anh dũng, tài nghệ giỏi, xuất chúng.

Sau khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 54 SGK Văn 10 Cánh diều

Nêu các sự kiện chính của văn bản Hồi trống Cổ Thành. Lí do gì dẫn đến sự hiểu lầm của Trương Phi đối với Quan Công?

Phương pháp giải:

- Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm

- Xác định các sự kiện chính bằng cách đọc kĩ diễn biến, phân tích nhân vật

Lời giải chi tiết:

- Trương Phi và những hiểu lầm đối với Quan Công

- Sự xuất hiện của Sái Dương, giải hiềm nghi và hai anh em đoàn tụ.

- Đoạn trích kể về việc Quan Công cùng chị dâu đi tìm anh là Lưu Bị. Trên đường đi gặp lại Trương Phi, Trương Phi cho rằng Quan Công là người phản bội bỏ anh, hàng Tào Tháo, điều đó làm Trương Phi vô cùng giận dữ. Quan Công phải trải qua thử thách để minh chứng sự trong sạch của mình.

Sau khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 54 SGK Văn 10 Cánh diều

Người kể chuyện đã đề cập lại tính cách của Trương Phi và Quan Công thông qua các chi tiết, sự kiện, và tình huống nào?

Phương pháp giải:

- Đọc và hiểu sâu về tác phẩm

- Tập trung vào cách diễn đạt dựa trên tình huống, cách giao tiếp, và hoàn cảnh của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

- Trương Phi được mô tả là một dũng sĩ, mang tính cách thẳng thắn, kiên định, và chân thành, đồng thời cũng nóng tính.

- Khi nghe Quan Công giải thích: Trương Phi phản ứng mạnh mẽ, miệt thị ('mày đã phản bội còn mặt nào đến gặp tao?'). Tính cách mạnh mẽ, rõ ràng được thể hiện qua: Sự giải thích của Hai chị và Tôn Càn: càng làm cho Trương Phi tức giận, coi Quan Công như kẻ phản bội lừa gạt cả hai chị.

- Trương Phi cũng là một người tôn trọng nghĩa vụ, thể hiện qua sự chân thành, mạnh mẽ: Trương Phi đánh ba tiếng trống, ép Quan Công phải lấy đầu Sái Dương để chứng minh sự trong sạch của mình. Khi Quan Công chém đầu Sái Dương, Trương Phi vẫn còn hoài nghi, hỏi rõ lính bị bắt, yêu cầu hắn kể lại câu chuyện ở Hứa Đô. Trương Phi không lập tức tin tưởng, đưa hai chị dâu vào thành, nghe tường thuật chi tiết. Lúc đó, Trương Phi mới hoàn toàn tin tưởng => Trương Phi thận trọng, thông minh.

- Trương Phi biết ơn lỗi lầm, sống với tình cảm: Hiểu rõ sự thật, trao cho Quan Công sự tôn trọng.

→ Hình ảnh của Trương Phi được vẽ lên rất tươi đẹp, dũng mãnh, kiên cường, nhiệt huyết, nhanh nhạy nhưng cũng tinh tế và tràn đầy lòng hiếu kỳ - một 'hổ tướng' của nước Thục sau này.

Quan Công là người hiểu biết, tinh tế và khôn ngoan.

→ Thể hiện lòng trung thực: bảo vệ được bản thân và hai chị dâu.

- Khi gặp Trương Phi: Quan Công rất hạnh phúc “đón đường kiếm, đưa lễ nhằm chào đón”.

* Khi bị Trương Phi hiểu lầm:

- Luôn giữ thái độ điềm tĩnh, bình thản để giải quyết những hiểu lầm.

+ Gọi Trương Phi là “anh em”, “em”.

+ Lời lẽ nhẹ nhàng “em không biết, ta cũng khó nói”.

+ Nhờ hai chị dâu giải thích.

- Để minh chứng: Chấp nhận thử thách, sẵn lòng hành động và dùng hành động để:

→ Chứng tỏ lòng trung.

- Chém đầu Sái Dương khi chưa dứt một tiếng trống của Trương Phi.

→ Quan Công là một vị tướng dũng cảm, trung thành, khéo léo, hiểu biết, cũng như một người có lòng trung trực, tôn nghiêm, một người có tài năng, thể hiện việc chưa dứt 1 tiếng trống đã đánh gục Sái Dương, người gan dạ, can đảm, và kiêu hãnh.

Sau khi đọc 3

Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 54 SGK Văn 10 Cánh diều

Phân tích và đánh giá ý nghĩa của câu chuyện được kể trong văn bản Hồi trống Cổ Thành.

Phương pháp giải:

- Đọc và hiểu sâu về tác phẩm

- Đánh giá một cách khách quan

Lời giải chi tiết:

Tác giả tóm gọn trong ba câu: “Quan Công không nói một lời, múa long đao xô lại. Trương Phi đánh trống mạnh mẽ. Chưa dứt một tiếng, đầu Sái Dương đã rơi xuống đất.”

- Tạo bầu không khí của cuộc chiến trong lời kể.

- “Hồi trống” là một chi tiết nghệ thuật có ý nghĩa sâu sắc:

+ Hồi trống thử thách: Đây là hồi trống để kiểm tra lòng trung thành của Quan Công, kiểm tra tài năng của Quan Công. Tiếng trống cũng là lời thách thức, thúc đẩy Quan Công phải đối đầu với kẻ thù, đối mặt với nguy hiểm và cái chết. Âm thanh của trống như lời kêu gọi nhân vật phải hành động.

+ Hồi trống minh oan: Quan Công đã không ngần ngại nhận lời thách thức của Trương Phi để chứng minh lòng trung thành của mình. Sự dũng cảm của Quan Công đã phản ánh tâm hồn của ông. Hơn nữa, ngay sau khi Quan Công đánh đầu Sái Dương, người đàn ông vẫn chưa dứt hết một tiếng trống, đầu Sái Dương đã rơi xuống đất, và những tiếng trống sau đó chính là sự chứng minh cho Quan Công.

+ Hồi trống đoàn tụ: Khi ba hồi trống kết thúc, Quan Công đã giết đầu tướng quân, mọi nghi ngờ đã được xóa bỏ, và đó cũng là lúc mà ba anh em đoàn tụ. Tiếng trống tại thời điểm này không còn là thách thức, căng thẳng, mà như một lời chúc mừng sự tái hợp của ba anh em.

+ Biểu hiện tinh thần kiên định của Trương Phi, lòng trung thành của Quan Công.

+ Khen ngợi tình huynh đệ, tình nghĩa vườn đào của ba anh em Lưu – Quan – Trương.

→ Hồi trống Cổ Thành là trái tim, là tổng hợp của mọi nội dung và nghệ thuật trong văn bản.

Sau khi đọc 4

Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 54 SGK Văn 10 Cánh diều

Trong đoạn trích Hồi trống Cổ Thành, hai nhân vật Trương Phi và Quan Công được tác giả đối chiếu. Quan Công thể hiện sự nhân từ, khiêm nhường, và dễ tính, trong khi Trương Phi lại mang tính cách nóng nảy, quyết đoán. Trương Phi là người thẳng thắn, không chấp nhận sự lươn lẹo, màu mè, với kẻ thù chỉ có thể giao tiếp bằng vũ khí. Những hành động của Trương Phi phản ánh rõ nét tính cách mạnh mẽ, nóng nảy nhưng cũng đầy trung thành. Điều này đã làm nổi bật sự tương phản giữa hai nhân vật này trong Tam Quốc. Trương Phi biểu hiện tính kiên định, còn Quan Công thể hiện lòng trung nghĩa.

Phương pháp giải:

- Đọc và hiểu sâu về tác phẩm

- Xác định đúng yêu cầu của bài.

Sau khi đọc 5

Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 54 SGK Văn 10 Cánh diều

Sau khi đọc Hồi trống Cổ Thành, bài học sâu sắc nhất là hãy giữ gìn và học hỏi theo vẻ đẹp trong tính cách của Trương Phi và Quan Công: sự trung thành, lòng hiếu thảo, và tận trung với nghĩa vụ với vua. Hãy trân trọng tình cảm và gắn bó như keo sơn giữa ba anh em kết nghĩa vườn đào.

Phương pháp giải:

- Đọc và hiểu sâu về tác phẩm

- Xác định đúng nội dung và liên hệ thực tiễn.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Hành động của Trương Phi trong việc đón Quan Công phản ánh điều gì về tính cách của ông?

Trương Phi hành động quyết liệt và mạnh mẽ khi đón Quan Công, thể hiện tính cách nóng nảy, quyết đoán và trung thành với tình nghĩa huynh đệ. Tuy nhiên, hành động này cũng phản ánh sự hiểu lầm và sự bất an khi nghi ngờ sự trung thành của Quan Công.

Tại sao Trương Phi lại nghi ngờ Quan Công phản bội khi gặp lại?

Trương Phi nghi ngờ Quan Công vì nhận được tin rằng Quan Công đã đầu hàng Tào Tháo. Sự nghi ngờ này xuất phát từ tình huống căng thẳng và sự thiếu hiểu biết về hoàn cảnh của Quan Công, khiến ông tấn công ngay lập tức.

Tình huống nào trong đoạn trích làm tăng sự căng thẳng giữa Trương Phi và Quan Công?

Tình huống căng thẳng nhất là khi một toán quân của Sái Dương xuất hiện ngay khi cuộc đối thoại giữa Trương Phi và Quan Công đang diễn ra. Điều này làm mối nghi ngờ của Trương Phi càng thêm rõ rệt, tạo ra không khí kịch tính và hấp dẫn.

Quan Công nhắc đến 'nghĩa vườn đào' có ý nghĩa gì trong câu chuyện?

'Nghĩa vườn đào' là lời thề kết nghĩa giữa Lưu Bị, Quan Công và Trương Phi. Quan Công nhắc đến điều này để nhắc nhở Trương Phi về tình huynh đệ, đồng thời thể hiện sự bất ngờ của ông khi Trương Phi nghi ngờ lòng trung thành của mình.

Tại sao Quan Công không phản ứng mạnh mẽ trước sự tấn công của Trương Phi?

Quan Công giữ thái độ bình tĩnh, điềm tĩnh để giải quyết hiểu lầm. Ông chọn cách kiên nhẫn, dùng hành động thay vì lời nói để chứng minh lòng trung thành, thể hiện sự kiên nhẫn và bản lĩnh của một vị tướng.

Câu chuyện Hồi trống Cổ Thành có ý nghĩa gì về tình huynh đệ trong tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa?

Câu chuyện Hồi trống Cổ Thành là biểu tượng cho tình huynh đệ, lòng trung thành và sự thử thách giữa ba anh em Lưu Bị, Quan Công và Trương Phi. Tiếng trống không chỉ là thử thách về tài năng, mà còn là minh chứng cho sự trung thực và tình nghĩa vững bền giữa họ.

Cách xưng hô giữa Trương Phi và Quan Công trong đoạn trích thể hiện điều gì?

Cách xưng hô giữa Trương Phi và Quan Công đối lập nhau, phản ánh thái độ của mỗi người. Quan Công dùng từ ngữ thân mật như 'hiền đệ', trong khi Trương Phi lại gọi Quan Công bằng những từ ngữ thể hiện sự tức giận và nghi ngờ, thể hiện mối quan hệ căng thẳng giữa họ.