Hướng dẫn soạn văn bài Thần Trụ Trời trong SGK Ngữ Văn lớp 10 tập 1 - Chân trời sáng tạo (chi tiết)

Buzz

Nội dung bài viết

Bạn có biết những câu chuyện thần thoại nào? Hãy chia sẻ với các bạn trong nhóm về những câu chuyện ấy.

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Câu chuyện thần thoại về việc tạo ra Trời và Đất của Thần Trụ trời.
- Thần Trụ trời vươn cao đầu đến trời, đào đất, đập đá để xây cột chống trời.
- Khi trời cao và khô, thần đập bỏ cột, ném đất đá tạo nên núi non, đảo cát.
- Thần Trụ trời sau này được gọi là Ngọc Hoàng, trông coi mọi việc trên trời, dưới đất.
- Các thần khác như Sao, Sông, Biển tiếp tục hoàn thiện công việc để hoàn thành vũ trụ này.

Bạn có biết những câu chuyện thần thoại nào? Hãy chia sẻ với các bạn trong nhóm về những câu chuyện ấy.

Nội dung chính

Câu chuyện là cách lý giải về quá trình tạo nên Trời và Đất của người xưa.

Tóm tắt

Thuở xa xưa, trước khi vũ trụ và các loài sinh vật xuất hiện, có một vị thần với ngoại hình và sức mạnh phi thường hiện ra. Thần này vươn cao đầu đến trời, tự tay khai phá đất đá để xây dựng một cột chống trời. Công việc này diễn ra liên tục, cho đến khi trời cao và khô, thần đập bỏ cột và ném đất đá khắp nơi tạo ra núi non, đảo cát, và các dãy đồi cao. Vì thế, mặt đất hiện nay không phẳng. Thần này sau này được gọi là Ngọc Hoàng, người trông coi mọi việc trên trời, dưới đất. Từ đó, các thần khác như Sao, Sông, Biển tiếp tục hoàn thiện công việc để hoàn thành vũ trụ này.

Trước khi đọc

Trả lời Câu hỏi 1 Trước khi đọc trang 13 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

Bạn có biết những câu chuyện thần thoại nào? Hãy chia sẻ với các bạn trong nhóm về những câu chuyện ấy?

Phương pháp giải:

- Hồi tưởng về các câu chuyện thần thoại mà bạn đã đọc, tìm hiểu.

- Chia sẻ những câu chuyện này với các bạn trong nhóm.

Lời giải chi tiết:

- Câu chuyện Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng: đây là một trong những câu chuyện thần thoại của Việt Nam, giải thích về Mặt Trời và Mặt Trăng và một số hiện tượng tự nhiên theo quan niệm dân gian.

- Thần Trụ trời: là câu chuyện thần thoại được lưu truyền sớm trong dân gian Việt Nam, giải thích về sự hình thành của trời đất tự nhiên: biển, hồ, sông, núi, ...

- Nạn hồng thủy: Loài người ngày càng kiêu ngạo với Trời và thần thánh. Zeus ra lệnh thần Mưa Bão hoạt động liên tục để “rửa sạch” trái đất. Loài người diệt vong, may còn sót lại một cặp vợ chồng là con của Titan Promethe. Nhờ phép thuật của cha, họ tiếp tục sinh sôi nảy nở duy trì loài người cư trú khắp vùng Hi Lạp.

Trong khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 13 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

Bạn hình dung thần Trụ trời như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn 1, 2.

Lời giải chi tiết:

Hình dung về thần Trụ trời:

- Ngoại hình: to lớn, chân dài, có thể di chuyển từ nơi này sang nơi khác.

- Hành động: Ngẩng đầu đội trời lên, đào đất, đập đá, xây cột cao để chống trời.

→ Thần Trụ trời có sức mạnh, vóc dáng kỳ lạ mà người thường không thể làm được.

Trả lời Câu hỏi 2 Trong khi đọc trang 13 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

Những thay đổi của trời và đất sau khi có cột chống trời là gì?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn văn số 3.

Lời giải chi tiết:

Sau khi có cột chống trời:

- Trời và đất bị phân đôi.

- Mặt đất trở nên phẳng như cái mâm vuông, trời vòm lên như cái bát úp.

- Vị trí tiếp giáp giữa trời và đất được gọi là chân trời.

Trả lời Câu hỏi 3 Trong khi đọc trang 14 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

Bạn có nhận xét gì về cách kết thúc của truyện?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ phần kết thúc của truyện.

Lời giải chi tiết:

Truyện thần thoại về Thần Trụ trời được kết thúc bằng một bài vè, liệt kê tên của các vị thần như thần Đếm cát, thần Tát bể (biển), thần Kể sao, thần Đào sông, thần Trồng cây, thần Xây rú (núi), thần Trụ trời.

→ Đây là một cách kết thúc truyện độc đáo. Trong những câu vè trên, tác giả dân gian liệt kê tên các vị thần đang tiếp tục hoàn thành công việc chưa xong và tôn vinh công lao của Thần Trụ trời trong sự sáng tạo trời đất.

Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

Cho biết các yếu tố về không gian, thời gian trong câu chuyện.

Phương pháp giải:

- Đọc toàn bộ văn bản một cách kỹ lưỡng.

- Tìm các chi tiết về không gian, thời gian trong truyện.

Lời giải chi tiết:

- Yếu tố về không gian trong câu chuyện: trời và đất.

- Yếu tố về thời gian trong câu chuyện: “thuở ấy” → đại diện cho thời gian xa xưa, chưa được xác định cụ thể.

Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

Các đặc điểm nào giúp bạn nhận ra Thần Trụ trời là một câu chuyện thần thoại?

Phương pháp giải:

- Đọc lại phần lý thuyết trong mục Tri thức Ngữ văn.

- Đọc kỹ văn bản để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Những đặc điểm giúp nhận ra Thần Trụ trời là một câu chuyện thần thoại bao gồm:

- Không gian: trời và đất → không gian vũ trụ, không phải là một địa điểm cụ thể.

- Thời gian: “thuở ấy” → thời gian có tính chất cổ xưa, không rõ ràng.

- Cốt truyện: xoay quanh việc Thần Trụ trời sáng tạo ra thế giới bằng sức mạnh phi thường của mình.

- Nhân vật: Thần Trụ trời có hình dáng khổng lồ và sức mạnh phi thường để thực hiện nhiệm vụ sáng tạo trời đất.

Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

Tóm tắt quá trình sáng tạo trời đất của Thần Trụ trời. Dựa vào đó, nhận xét về đặc điểm của nhân vật này.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản.

Lời giải chi tiết:

- Tóm tắt quá trình sáng tạo trời đất của Thần Trụ trời:

+ Thần Trụ trời tự mình đào đất, đập đá, xây dựng một cột cao để chống trời.

+ Càng xây cao thì trời càng lên cao.

+ Khi trời cao và khô, thần phá cột, ném đất đá tung hoành khắp nơi, tạo nên núi non, biển cả, những dải đồi cao.

+ Những nơi mà thần đào đất, đá xây dựng cột chống trời trở thành biển rộng.

- Nhận xét về đặc điểm của nhân vật này: Thần Trụ trời là một nhân vật có năng lực phi thường, mạnh mẽ và đã có công sáng tạo ra trời đất.

Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

Tóm tắt nội dung chính của truyện về Thần Trụ trời.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản và rút ra nội dung chính

Lời giải chi tiết:

Nội dung chính của truyện Thần Trụ trời là về quá trình tạo ra trời, đất và vũ trụ của Thần Trụ trời cùng các vị thần khác.

Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

Đánh giá phương pháp giải thích quá trình tạo thế giới của tác giả dân gian. Ngày nay, phương pháp này còn phù hợp không? Tại sao?

Phương pháp giải:

- Tóm tắt quá trình tạo thế giới của tác giả dân gian trong truyện.

- So sánh phương pháp giải thích trong truyện với một hiện tượng trong thời hiện đại.

Lời giải chi tiết:

- Đánh giá phương pháp giải thích quá trình tạo thế giới của tác giả dân gian:

Đây là cách giải thích sáng tạo về thế giới của người xưa dựa trên trực giác và tưởng tượng, chưa được chứng minh khoa học, mang tính chất hư cấu.

- Ngày nay, phương pháp này không còn phù hợp vì xã hội đã tiến bộ, khoa học phát triển, yêu cầu minh chứng, chứng minh khoa học rõ ràng và chính xác. Do đó, cách giải thích hiện đại mới có thể thuyết phục được mọi người.

Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

Đặc điểm của hình ảnh đất trời trong câu “đất phẳng như cái mâm vuông, trời trùm lên như cái bát úp, ...” trong truyện Thần Trụ trời gợi nhớ đến truyền thuyết nào của người Việt? Tóm tắt truyền thuyết đó và chỉ ra điểm tương đồng với truyện Thần Trụ trời.

Phương pháp giải:

- Đọc lại câu văn “đất phẳng như cái mâm vuông, trời trùm lên như cái bát úp, ...” trong văn bản (đoạn văn 3, trang 13).

- So sánh để tìm ra truyền thuyết tương tự.

Lời giải chi tiết:

- Hình ảnh đất trời trong câu “đất phẳng như cái mâm vuông, trời trùm lên như cái bát úp, ...” trong truyện Thần Trụ trời gợi nhớ đến truyền thuyết Sự tích Bánh chưng, bánh dày.

- Tóm tắt truyền thuyết Bánh chưng, bánh dày:

Sau khi đánh bại giặc Ân, vua Hùng Vương thứ 6 đã quyết định truyền ngôi cho con trai. Ai có thể tìm được món ăn ngon và ý nghĩa sẽ được tiếp nối ngôi vị vua. Lang Liêu, con trai thứ 18, khi không biết nên chuẩn bị gì, đã mơ thấy Thần bảo rằng người nên làm một bánh tròn và một bánh vuông, cả hai đều là hình tượng của Trời và Đất, cất giữ trong lá bạc. Sau khi hoàn thành, người đã giành được năng lực. Tiểu sử Lang Liêu được lưu trữ trong ngày Tết Nguyên Đán, nơi hai loại bánh này không thể thiếu.

- Điểm tương đồng:

Cả hai truyện đều có sự tham gia của các vị thần và có hình dạng của Trời và Đất.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Truyện Thần Trụ trời giải thích sự hình thành của Trời và Đất như thế nào?

Truyện Thần Trụ trời giải thích rằng Trời và Đất được tạo ra nhờ công lao của Thần Trụ trời, người xây dựng cột chống trời và tạo ra các dãy núi, biển, sông.

Thần Trụ trời có ngoại hình và sức mạnh đặc biệt như thế nào?

Thần Trụ trời có ngoại hình khổng lồ, với vóc dáng và sức mạnh phi thường, có thể đào đất, đập đá và xây dựng cột chống trời để tạo ra vũ trụ.

Quá trình sáng tạo trời đất của Thần Trụ trời có những bước nào?

Thần Trụ trời bắt đầu xây dựng cột chống trời, khiến trời cao dần. Khi trời đủ cao và khô, thần phá cột, ném đất đá tạo ra núi, biển và đồi cao.

Truyện Thần Trụ trời có điểm gì đặc biệt trong cách kết thúc?

Truyện kết thúc bằng một bài vè liệt kê các vị thần tiếp tục hoàn thiện vũ trụ, tôn vinh công lao của Thần Trụ trời trong việc sáng tạo trời đất.

Những yếu tố nào giúp nhận diện Thần Trụ trời là một câu chuyện thần thoại?

Các yếu tố nhận diện Thần Trụ trời như không gian vũ trụ, thời gian cổ xưa và cốt truyện xoay quanh sự sáng tạo thế giới bằng sức mạnh phi thường.

Câu chuyện Thần Trụ trời có sự tương đồng nào với truyền thuyết khác của Việt Nam?

Câu chuyện Thần Trụ trời gợi nhớ đến truyền thuyết Bánh chưng, bánh dày, khi vua Hùng Vương sử dụng hình ảnh đất vuông và trời tròn để kết nối Trời và Đất.

Câu chuyện Thần Trụ trời phản ánh cách lý giải về thiên nhiên như thế nào?

Câu chuyện lý giải sự hình thành các yếu tố thiên nhiên như núi, biển, sông, và đất qua các hành động của Thần Trụ trời, phản ánh cách hiểu về vũ trụ của người xưa.