Hôm nay, Mytour muốn chia sẻ tài liệu Hướng dẫn soạn văn nghị luận từ một đoạn thơ, bài thơ cho các bạn học sinh.
Hi vọng với tài liệu này, các bạn học sinh lớp 9 sẽ có thể chuẩn bị bài nhanh chóng và đầy đủ. Mời tham khảo chi tiết bên dưới.
Hướng dẫn Soạn văn nghị luận từ một đoạn thơ, bài thơ
I. Đề bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
Đọc các đề bài trong sách giáo khoa và trả lời câu hỏi:
a. Các đề bài trong sách giáo khoa được cấu thành như thế nào?
b. Các từ như phân tích, cảm nhận và suy nghĩ (hoặc không có lệnh) yêu cầu gì cho bài làm? (Gợi ý: Từ phân tích chỉ hướng tới phương pháp, từ cảm nhận lưu ý đến ấn tượng, cảm thụ của người viết, từ suy nghĩ nhấn mạnh tới nhận định, phân tích của người làm bài. Trường hợp không có lệnh, người viết bày tỏ ý kiến của mình về vấn đề được nêu ra trong đề bài. Sự khác biệt chủ yếu ở sắc thái, không phải là các “kiểu bài” khác nhau).
Gợi ý:
a. Các đề bài thường bao gồm phần hướng dẫn (phân tích, cảm nhận…) - có thể không có, và nội dung, phạm vi của vấn đề nghị luận (đoạn kết trong bài thơ Đồng chí, tâm trạng của Tản Đà…)
b.
- Phân tích: tách rời, đánh giá đối tượng từ nhiều khía cạnh…
- Cảm nhận và suy nghĩ: nhận thức, ấn tượng riêng về đối tượng…
II. Hướng dẫn làm bài nghị luận từ một đoạn thơ, bài thơ
1. Các bước thực hiện bài nghị luận từ một đoạn thơ, bài thơ
a. Hiểu đề và tìm ý chính:
b. Xây dựng kết cấu bài viết
c. Viết bài
d. Đọc lại và chỉnh sửa bài viết.
b. Tổ chức và phát triển luận điểm
Đọc văn bản trong sách giáo khoa và trả lời câu hỏi:
a. Phần Thân bài trong văn bản là gì? Ở đây, người viết đã diễn đạt ý nghĩa về tình yêu quê hương trong bài thơ Quê hương như thế nào? Những suy nghĩ, quan điểm này được hỗ trợ, khẳng định bằng cách nào, liên kết với phần Mở bài và Kết bài ra sao?
b. Văn bản có độ thuyết phục, hấp dẫn không? Tại sao? Từ đó, có thể rút ra được bài học gì từ cách thức thực hiện bài nghị luận văn học này?
Gợi ý:
a.
- Phần thân bài: Từ “Nhà thơ đã viết về quê hương” đến “tâm hồn chân thành của Tế Hanh”.
- Ở đây, tác giả đã tôn vinh sự tươi đẹp của thiên nhiên và cuộc sống lao động của người dân ở quê hương.
- Những suy nghĩ, quan điểm được thể hiện mạnh mẽ qua lời văn và hình ảnh trong bài viết, và được kết nối chặt chẽ với phần mở đầu và kết luận.
b.
- Bài văn thuyết phục, hấp dẫn.
- Bài viết truyền đạt những cảm xúc chân thành, giúp độc giả cảm nhận được tâm trạng của tác giả.
III. Thực hành
Phân tích khổ thơ đầu tiên trong bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh.
Gợi ý:
- Cảm nhận được những dấu hiệu đặc trưng của mùa thu qua từng giác quan: mùi hương của ổi, cảm giác của gió se lạnh, hình ảnh sương mù qua những con ngõ.
- Sự bất ngờ, hoang mang hiện ra qua những từ ngữ như “bỗng”, “hình như” khi mùa thu đã trở về.