Bạn đã hiểu nội dung của các truyện thần thoại Thần Trụ trời, Prô-mê-tê và Cuộc tu bổ lại các giống vật. Hãy so sánh chúng và đưa ra nhận xét chung bằng cách hoàn thành Phiếu học tập sau:
Câu 1
Bạn đã hiểu nội dung của các truyện thần thoại Thần Trụ trời, Prô-mê-tê và Cuộc tu bổ lại các giống vật. Hãy so sánh chúng và rút ra nhận xét chung bằng cách hoàn thành Phiếu học tập dưới đây:
So sánh các truyện
Phương pháp giải:
- Đọc lại ba tác phẩm: Thần Trụ trời, Prô-mê-tê và loài người, Cuộc tu bổ lại các giống vật.
- Nghiên cứu về không gian, thời gian và cốt truyện của ba tác phẩm.
- Thực hiện việc so sánh.
Lời giải đầy đủ:
Văn bản Các đặc điểm chính |
Thần Trụ trời |
Prô-mê-tê và loài người
|
Cuộc tu bổ lại các giống động vật |
Không gian, thời gian |
- Không gian: Trời đất. - Thời gian: “Thuở ấy”. |
- Không gian: thế gian. - Thời gian: “thuở ấy”. |
- Thời gian: lúc sơ khởi. |
Nhân vật |
Thần Trụ trời và một số vị thần khác, |
Thần Prô-mê-tê và thần Ê-pi-mê-tê. |
Ngọc Hoàng |
Cốt truyện |
Quá trình tạo lập nên trời và đất của thần Trụ trời. |
Quá trình tạo nên con người và thế giới muôn loài của hai vị thần. |
Quá trình tu bổ, hoàn thiện các giống vật. |
Nhận xét chung |
Không gian, thời gian |
Không rõ ràng, cụ thể, mang tính cổ xưa. |
|
Nhân vật |
Thường là các vị thần có sức mạnh và tài năng kì lạ, phi thường hơn người. |
||
Cốt truyện |
Xoay quanh vấn đề tạo tập và tái tạo thế giới, con người của các vị thần. |
Câu 2
Không gian, thời gian, nhân vật và cốt truyện trong thần thoại có những điểm nào khác so với các thể loại truyện dân gian mà bạn đã học.
Phương pháp giải:
- Nhận xét về các yếu tố không gian, thời gian, nhân vật và cốt truyện trong truyện thần thoại.
- So sánh các yếu tố đó giữa thể loại truyện thần thoại với các thể loại truyện dân gian đã học.
Lời giải chi tiết:
- Ở đây em sẽ chọn so sánh giữa truyện thần thoại và tiểu thuyết.
Yếu tố so sánh |
Truyện thần thoại |
Truyện truyền thuyết |
Không gian |
Không có địa điểm cụ thể. |
Có địa điểm cụ thể. |
Thời gian |
Không có thời gian cụ thể, thường mang tính cổ xưa. |
Có thời gian lịch sử cụ thể |
Nhân vật |
Thường là các vị thần. |
Thường là các anh hùng mang đậm dấu ấn lịch sử dân tộc. |
Cốt truyện |
Xoay quanh vấn đề tạo lập, tái tạo thế giới, con người và muôn loài của các vị thần. |
Thường kể về một sự kiện mang tính lịch sử dân tộc. |
Câu 3
Hãy kể một trong những truyện thần thoại bạn đã học và đánh giá cách xây dựng nhân vật trong đó.
Phương pháp giải:
- Kể lại câu chuyện thần thoại bạn biết.
- Nhận xét về cách xây dựng nhân vật trong câu chuyện đó.
Lời giải chi tiết:
- Kể về câu chuyện thần thoại: Câu chuyện thần núi, thần biển Sơn Tinh, Thủy Tinh
Vua Hùng có một cô con gái tên là Mị Nương. Người đẹp như hoa tính nết dịu hiền. Một ngày có hai chàng trai đến cầu hôn: Sơn Tinh (thần núi) và Thủy Tinh (thần biển). Sơn Tinh sống ở núi Tản Viên, chàng vẫy tay về phía đông, phía đông nổi cồn bãi, vẫy tay về phía tây, phía tây mọc lên từng dãy núi đồi. Thủy Tinh ở biển, tài năng không kém: hô mưa đến, gọi gió gió về. Vua Hùng băn khoăn không biết chọn ai, đành ra điều kiện: sính lễ. Sơn Tinh là người mang sính lễ đến trước lấy được Mị Nương, Thủy Tinh không lấy được Mị Nương đùng đùng nổi giận đem quân đánh Sơn Tinh. Thủy Tinh hô mưa, gió đến, giông tố kéo đến ầm ầm. Sơn Tinh không nao núng, dâng núi đồi lên cao. Thủy Tinh dâng nước lên cao bao nhiêu Sơn Tinh dâng đồi núi cao bấy nhiêu. Cuối cùng Thủy Tinh kiệt sức đành chịu thua. Vì vậy, hàng năm Thủy Tinh (thần biển) lại dâng nước đánh Sơn Tinh (thần núi) nhưng đều thất bại.
- Nhận xét về cách xây dựng nhân vật trong truyện thần thoại trên.
+) Xây dựng nhân vật là các vị thần có sức mạnh kì lạ hơn người: Sơn Tinh (thần núi) và Thủy Tinh (thần biển).
+) Xây dựng nhân vật mang dáng vẻ khỏe mạnh.
+) Xây dựng nhân vật với yếu tố thần bí.
Câu 4
Kẻ vào vở sơ đồ theo mẫu sau và điền những đặc điểm của loại văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một câu chuyện kể.
Đặc điểm của loại văn bản nghị luận phân tích, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một câu chuyện kể
Phương pháp giải:
- Đọc lại lý thuyết về đặc điểm và yêu cầu của loại văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một câu chuyện kể trong phần Viết.
- Hoàn thiện sơ đồ theo mẫu.
Lời giải đầy đủ:
Câu 5
a. Sau bài học này, bạn học được điều gì khi giới thiệu, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một câu chuyện kể.
b. Khi nghe và đánh giá nội dung, hình thức của bài nói giới thiệu một câu chuyện kể, bạn cần chú ý điều gì?
Phương pháp giải:
- Đọc lại lý thuyết trong phần Nói và Nghe.
- Dựa trên bài nói đã thực hiện, rút ra bài học cho bản thân.
Lời giải đầy đủ:
a.
Dưới đây là một số bài học mà bạn có thể rút ra sau bài học này khi giới thiệu, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một câu chuyện kể:
- Cần hiểu rõ về giá trị nội dung và nghệ thuật của câu chuyện để trình bày một cách chính xác và trôi chảy.
- Lập kế hoạch chi tiết cho bài nói của mình.
- Đảm bảo bài nói đáp ứng đầy đủ yêu cầu của một bài giới thiệu, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một câu chuyện kể.
- Sử dụng các câu nối mạch lạc để liên kết ý trong bài nói.
- Điều chỉnh âm thanh, giọng điệu, cử chỉ, ánh mắt phù hợp với nội dung bài nói.
- Bắt đầu bằng một lời chào và kết thúc bằng lời cảm ơn.
b.
Dưới đây là một số điều mà bạn cần chú ý khi nghe và đánh giá nội dung, hình thức của bài nói giới thiệu một câu chuyện kể:
- Tiếp cận trước với nội dung của bài nói để có kiến thức cơ bản đầy đủ.
- Phải có thái độ tôn trọng khi lắng nghe bài nói của người khác.
- Ghi lại các nhận định, câu hỏi, ý kiến của mình.
- Tránh ép buộc quan điểm cá nhân vào bài nói của người khác.
- Trong quá trình trao đổi, nhận xét, cần phải lịch sự và nhẹ nhàng.