Khi nói đến các công cụ đồ họa người dùng (GUI), GParted luôn là lựa chọn phổ biến nhất cho GNU/Linux. Trong bài viết này, Tamienphi.vn giới thiệu tổng quan về GParted để người mới làm quen có thể nắm bắt cách sử dụng.
Hướng dẫn cài đặt GParted
GParted thường được tích hợp sẵn trên nhiều bản phân phối sử dụng GNOME, Cinnamon hoặc các môi trường khác dựa trên GTK. Tuy nhiên, nếu chưa có, bạn có thể dễ dàng cài đặt GParted trên thiết bị của mình bằng cách sử dụng Package Manager, Terminal, hoặc cài đặt gói “gparted” từ các kho chính.
Sau khi cài đặt xong, GParted sẽ xuất hiện trong menu ứng dụng của bạn ở mục System Tools và yêu cầu mật khẩu root để khởi động.
Khi bạn mở GParted, trên màn hình sẽ hiển thị cửa sổ như trong hình dưới đây, với các phân vùng được đánh dấu và làm nổi bật để bạn dễ dàng nhận biết:
1. Thiết bị / ổ đĩa hiện tại đang được lựa chọn.
2. Biểu đồ phân vùng dễ hiểu.
3. Danh sách các phân vùng và sơ đồ tương ứng.
4. Các tác vụ đang chờ GParted hoàn tất.
GParted có khả năng làm việc với mọi thiết bị có khả năng phân vùng, từ ổ USB Flash drive và ổ đĩa ngoại vi đến các ổ đĩa cứng nội bộ, … .
Trong hình ảnh trên, bạn thấy ổ đĩa hiện tại đã được chọn và phân chia thành 500MB cho phân vùng boot và 931.02GB được sử dụng cho phần còn lại trên hệ thống - LVM (Logical Volume Manager, một loại thiết lập RAID giả mạo hoặc phân vùng động có thể chỉnh sửa, thay đổi kích thước, hoặc xóa, … trong khi hệ thống đang chạy).
Tuy nhiên, trong ví dụ này, chúng ta sẽ thử nghiệm phân vùng trên một ổ USB Flash Drive nhỏ. Click vào thiết bị (#1) và chọn ổ USB để phân vùng.
Trong hình dưới đây, bạn có thể thấy ổ đĩa hiện tại có một phân vùng nhỏ. Bước tiếp theo là sử dụng GParted để xóa phân vùng. Điều này rất đơn giản, chỉ cần kích chuột phải vào phân vùng bạn muốn xóa và chọn Delete.
GParted sẽ tự động cập nhật để phản ánh những thay đổi bạn thực hiện (mặc dù chưa thực sự xảy ra), giúp bạn có cái nhìn trực quan về sơ đồ phân vùng.
Bước tiếp theo là tạo ra 2 phân vùng mới: một phân vùng ext4 và một phân vùng NTFS. Kích chuột phải vào phân vùng chưa được định dạng, chọn New. Trên màn hình sẽ xuất hiện một cửa sổ popup mới, ở đây bạn có thể lựa chọn kích thước, tên, định dạng, hoặc chọn liệu phân vùng đó là phân vùng Primary (chính), Extended (mở rộng), hay phân vùng Logical.
Thường thì người dùng sẽ giữ nguyên hầu hết các thiết lập mặc định, trừ khi họ biết rõ mục đích cụ thể của họ, như thiết lập phân vùng Logical. Trong ví dụ dưới đây là quy trình thiết lập phân vùng ext4 với kích thước 4000MB.
Sau khi hoàn tất, bạn có thể thực hiện các bước tương tự để thay đổi định dạng. GParted tự động cài đặt để sử dụng phân vùng chưa được định dạng, nhưng nếu bạn không muốn sử dụng tất cả phân vùng có sẵn, bạn cũng có thể điều chỉnh lại.
Sau khi hoàn tất, GParted sẵn sàng thực hiện các thay đổi theo ý bạn.
Tuy nhiên, trước khi tiến hành, hãy đảm bảo bạn đã xem xét các hoạt động đang đợi xử lý và chắc chắn rằng GParted sẽ thực hiện những thay đổi theo ý bạn. Hãy chắc rằng bạn đã chọn đúng ổ đĩa, định dạng phù hợp, … để tránh lỗi và các tình huống không mong muốn.
Nếu bạn đã chắc chắn mọi thứ đã được cài đặt đúng, hãy nhấp vào biểu tượng dấu tích màu xanh. Bạn sẽ nhận được cảnh báo từ GParted. Nhấp chọn Apply khi bạn đã sẵn sàng để hoàn tất quá trình.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể sử dụng GParted để thực hiện nhiều chức năng khác. Tuy nhiên, khi mới bắt đầu sử dụng GParted trên GNU/Linux, hãy dừng lại ở mức độ này để người dùng có thể nắm bắt cách sử dụng GParted cơ bản.
Hệ điều hành Linux là một thế giới thú vị với nhiều tính năng và công cụ mới mẻ, bạn có thể tự do khám phá mà không phải trả bất kỳ chi phí nào. Nếu bạn chưa biết cách cài đặt hệ điều hành Linux, hãy thử sử dụng Universal USB Installer để tạo USB chạy Linux.