Hướng Dẫn Trở Thành Nhân Viên Mơ Ước - Phần 1

Mô hình ASK là một công cụ hữu ích cho những ai mới bắt đầu hoặc chuẩn bị bước vào thị trường lao động. Nó giúp bạn xác định những yêu cầu quan trọng giúp bạn thành công một cách hiệu quả. (Ở đây, 'thành công' đơn giản là bạn được đánh giá cao ở bất kỳ nơi nào bạn làm việc, có nhiều cơ hội phát triển và tiến thân thành Quản lý / Chuyên gia).

Trong thời đại hiện nay, việc chỉ làm việc chăm chỉ không đủ, bạn cần phải làm việc một cách thông minh. Nếu bạn là sinh viên mới ra trường hoặc sắp tốt nghiệp và đang tự hỏi 'Tôi cần phải đầu tư vào việc phát triển bản thân như thế nào để trở thành ứng viên xuất sắc?', thì hãy tham khảo mô hình ASK.

Mô hình này rất phổ biến và được các chuyên gia tuyển dụng và nhân sự tin dùng. Ngay cả tôi khi tuyển dụng cũng sử dụng nó. Mô hình ASK được áp dụng để đánh giá ứng viên, đào tạo nhân sự hoặc xây dựng kế hoạch học tập.

A = Thái Độ / Đặc Điểm - thái độ

K = Kỹ Năng – kỹ năng

K = Kiến Thức – kiến thức

Một ứng viên lý tưởng sẽ phải có cả ba yếu tố: Thái Độ, Kỹ Năng và Kiến Thức. Trọng số của Kiến Thức là 15%, còn Kỹ Năng và Thái Độ chiếm 85%.

Tùy vào giai đoạn sự nghiệp, trọng số của Thái Độ và Kỹ Năng sẽ thay đổi. Hãy đọc tiếp phần 2 để hiểu rõ hơn về điều này.

Phản Ánh

Bộ ASK thể hiện bản chất của công việc, bộ phận và tổ chức cũng như văn hóa doanh nghiệp. Mỗi vị trí, bộ phận và tổ chức sẽ yêu cầu một bộ ASK khác nhau.

Ví dụ, khi tuyển dụng vị trí Junior Digital Marketer, bộ ASK có thể như sau:

• Thái Độ: Trách Nhiệm, Khả Năng Học Hỏi Tốt, Chủ Động, Sáng Tạo, Yêu Thích Lĩnh Vực Giáo Dục – Đào Tạo, Năng Lượng Tích Cực.
• Kỹ Năng: Quảng Cáo Facebook Cơ Bản, Thiết Kế Cơ Bản, Làm Video Cơ Bản, Giao Tiếp Tốt, Làm Việc Nhóm Tốt, Tiếng Anh Khá – Tốt.
• Kiến Thức: Hiểu Biết Cơ Bản về Digital Marketing và Marketing, Hiểu Biết Cơ Bản về Thị Trường Giáo Dục tại Việt Nam.

Trong khi đó, với vị trí Marketing Manager, bộ ASK sẽ khác biệt:

• Thái Độ: Quyết Liệt, Hướng Tới Kết Quả, Kiên Trì và Lì Đòn.
• Kỹ Năng: Chuyên Môn về Marketing, Chuyên Sâu về Digital Marketing và Social Media, Xây Dựng Kế Hoạch và Hệ Thống Đo Lường, Quản Lý và Đào Tạo Nhân Sự.
• Kiến Thức: Hiểu Biết Sâu Rộng về Marketing và Các Lĩnh Vực Chuyên Sâu, Thị Trường Giáo Dục tại Việt Nam, Mô Hình Kinh Doanh và Quản Lý Nhân Sự.

Khi tuyển dụng Sales, HR hoặc các vị trí từ Junior đến Manager, bộ ASK cũng phải thích ứng. Thậm chí, ở các tổ chức khác nhau, với văn hóa khác nhau, bộ ASK cũng sẽ có sự biến đổi.

A – Attitude / Attribute (Thái Độ)

Đây là những đặc điểm tính cách / phẩm chất thường có sẵn trong mỗi người, hoặc nếu không thì mỗi cá nhân cần phải tự rèn luyện, chỉnh sửa trong một thời gian dài (ít nhất 5 năm) để có được.

K - Kỹ Năng (Kỹ năng)

Bao gồm Kỹ năng Cứng / Kỹ năng Kỹ Thuật (kỹ năng cứng / kỹ năng chuyên môn), Kỹ năng Mềm (kỹ năng mềm) và Kỹ năng Ngoại Ngữ (ngoại ngữ).

• Kỹ năng cứng / kỹ năng chuyên môn là nhóm kỹ năng cụ thể và đặc biệt liên quan đến công việc, thường cần được học tập đào tạo. Nếu thiếu kỹ năng chuyên môn, bạn sẽ không thể thực hiện công việc của mình.

Ví dụ:

Kỹ năng chuyên môn của một người thiết kế bao gồm kỹ năng thiết kế, chụp ảnh, sử dụng các phần mềm thiết kế như AI, Photoshop.

Người làm video cần có kỹ năng quay phim, dựng video, tạo ý tưởng, viết kịch bản, sử dụng các phần mềm dựng video như Premiere.

Là một lập trình viên, bạn phải biết viết code và thành thạo các ngôn ngữ lập trình phổ biến.

• Kỹ năng mềm là nhóm kỹ năng bạn sử dụng để tương tác với người khác, và dù làm công việc gì, ở ngành nghề nào thì bạn cũng cần. Nhóm kỹ năng này học tốt nhất ở “trường đời”.

Ví dụ: Kỹ năng viết email, kỹ năng thuyết phục, kỹ năng lắng nghe – thấu hiểu, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng lãnh đạo, teamwork v.v.

Kỹ năng mềm là một nhóm kỹ năng cực kỳ quan trọng, đặc biệt trong thời đại 4.0 khi máy móc dần thay thế con người. Ai có kỹ năng mềm tốt mới khó bị thay thế, vì robot không thể học được những kỹ năng này.

Tin vui là: Rất nhiều người cho rằng nhóm kỹ năng này dễ dàng và tin rằng họ có kỹ năng mềm tốt.

Tuy nhiên, điều đáng tiếc là thực tế không như vậy. Khi bạn trượt phỏng vấn tìm việc, hoặc khi gặp phải ý kiến phản hồi từ cấp trên hoặc khách hàng, bạn mới nhận ra có nhiều vấn đề cần giải quyết.

Ngoại ngữ là một yếu tố quan trọng:

Trong thời đại này, tiếng Anh vẫn được coi là ngôn ngữ phổ biến nhất. Ở Việt Nam, việc thành thạo tiếng Anh có thể mang lại lợi thế lớn cho bạn. Tuy nhiên, nếu bạn sống ở nước ngoài, việc biết thêm ngôn ngữ địa phương cũng rất được khuyến khích.

Các ngôn ngữ phổ biến khác trên thế giới bao gồm tiếng Nhật, tiếng Trung, tiếng Hàn, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Đức, tiếng Pháp, tiếng Ý.

Ngoài ra, để làm việc hiệu quả bằng tiếng Anh, việc có điểm IELTS cao hoặc giỏi tiếng Anh học thuật thường không đủ, vì thường cần sử dụng từ ngữ thông thường hơn trong môi trường làm việc thực tế.

Những gì bạn cần là:

1. Sử dụng từ vựng chuyên ngành phù hợp với lĩnh vực của bạn. Ví dụ: Nếu bạn làm trong ngành Ngân hàng, bạn cần thành thạo các thuật ngữ ngân hàng khi giao tiếp và viết.
2. Có tư duy logic để trình bày vấn đề một cách rõ ràng.
3. Hiểu biết về các nền văn hóa khác nhau. Ví dụ: Người Nhật và người Việt thường có cách giao tiếp vòng vo, đôi khi để dẫn dụ bạn vào mê cung thông tin hoặc từ chối một cách tinh tế. Trái lại, người Mỹ và người Đức thường giao tiếp ngắn gọn, rõ ràng, đi thẳng vào vấn đề.

• Hiểu biết về lĩnh vực chuyên môn (ví dụ: Marketing Kỹ thuật số, Tài chính, Ngân hàng v.v.) và hiểu biết về thị trường mà công ty hoạt động (ví dụ: Hiểu biết về ngành Công nghệ thông tin, ngành Sản xuất, ngành Dược phẩm v.v.), bao gồm đặc điểm của khách hàng, đối thủ, xu hướng của ngành v.v.
• Hiểu biết về kinh tế, chính trị, xã hội nói chung.
• Kiến thức về các mô hình và lý thuyết kinh doanh, hệ thống quản lý v.v.

Bạn có thể click vào đây để tham khảo các tính cách, kỹ năng và kiến thức mà nhà tuyển dụng quan tâm được Ngọc tổng hợp và biên soạn.