Hướng dẫn Tự học karate cơ bản

Triết lý sau lưng karate vô cùng phong phú và phức tạp, được xây dựng qua hàng ngàn năm qua trong những cuộc chiến không vũ khí lẫn có vũ khí. Các kỹ thuật đã được hoàn thiện từ hàng trăm năm trước nhưng vẫn tiếp tục được nâng cao qua từng thế hệ. Đạo Phật, đạo Lão và võ sĩ đạo đều có vai trò quan trọng trong sự phát triển triết lý của môn võ này. Karate hiện đại được phát triển từ khoảng 400 năm trước tại Nhật Bản, với ảnh hưởng chủ yếu từ Công Phu Trung Quốc. Xem Bước 1 dưới đây để bắt đầu học các kỹ thuật cơ bản của karate.

Thiền. (5+ phút) Gạt bỏ mọi suy nghĩ trong đầu; tập trung vào hơi thở, hít vào qua mũi và thở ra qua miệng; giữ hơi thở ổn định và tâm trí trong sáng là bước chuẩn bị để học Karate. Không có giới hạn về thời gian, nhưng thiền tối thiểu 5 phút là đủ để gạt bỏ mọi tạp niệm và giúp bạn tập trung tinh thần. Vâng, thiền chắc chắn sẽ giúp bạn nâng cao kỹ năng chiến đấu!

• Quên đi bài vở. Quên đi công việc. Quên đi gia đình, những rắc rối và mọi thứ -- tưởng tượng tất cả đang bốc hơi trước mắt bạn. Khi mọi thứ đã tan biến, bạn sẽ thấy một căn phòng trống, và ở chính giữa căn phòng là một quả cầu lửa bắt đầu bốc cháy từ hư vô. Ngọn lửa sức mạnh và năng lượng này đại diện cho bất kì thứ gì bạn hy vọng đạt được khi tự học karate. Khi thời gian thiền gần hết thì cũng là lúc căn phòng đó bị bao trùm hoàn toàn trong ngọn lửa.

Thực hiện bài tập làm ấm cơ thể. (10 phút) Bắt đầu bằng việc chạy bộ tại chỗ hoặc chạy quanh khu nhà trong vòng 5 phút; sau đó thực hiện khoảng 5 phút (hoặc 20 lần cho mỗi động tác) chống đẩy, gập bụng biên độ dài (hoặc gập bụng biên độ ngắn), nâng chân và chống đẩy ngược.

• Việc làm ấm cơ thể cực kỳ quan trọng để chuẩn bị cơ bắp cho bài tập. Nếu không giúp cơ bắp thả lỏng để sẵn sàng cho việc luyện tập và giãn cơ, chúng sẽ phản kháng lại và thậm chí cả những động tác cơ bản cũng sẽ khó thực hiện đúng.

Thực hiện bài tập giãn cơ. (15 phút) Giãn tất cả các nhóm cơ chính trước khi tập là điều rất quan trọng để có cơ thể thả lỏng và linh hoạt; tìm sách hướng dẫn giãn cơ nếu bạn chưa biết các bài tập giãn cơ. Trong karate, giãn cơ chân là việc rất cần thiết để ngăn ngừa chấn thương.

• Giãn cơ được thực hiện sau khi làm ấm. Khi cơ đã ấm lên, đó là lúc chúng dễ dàng tiếp nhận lực kéo giãn nhất, và cũng là lúc việc kéo giãn được thực hiện an toàn và hiệu quả nhất.

Tìm hiểu triết lý sâu xa phía sau karate. Đối với người không hiểu biết về karate, karate có vẻ như chỉ là về bạo lực. Thực tế, nó hoàn toàn đối lập. Tinh thần cốt lõi của karate là sự bình yên, và hơn thế nữa, là sự bình yên trong tâm trí. Trong cuộc sống, xung đột là điều không thể tránh khỏi. Khi điều này xảy ra, xung đột cần được giải quyết một cách nhanh chóng và mạnh mẽ. Kết quả là người học karate trở nên tự tin nhưng cũng khiêm tốn.

• Karate là một loại nghệ thuật mà tinh thần và ý chí đóng vai trò quan trọng không kém thân thể. Cả ba phải được phát triển đồng thời để người tập có thể kiểm soát được môn thể thao này. Trong khi thân thể phải nhớ các động tác, tâm trí phải nhớ cách giữ tĩnh lặng.
• Karate luôn bắt đầu và kết thúc với tinh thần trên hết. Trong karate, hiếm khi có điều gì là ích kỷ. Người ta tin rằng bạn sẽ nhận được sự đền đáp cho tinh thần trên hết.

Thực hiện bài tập luyện các thế đứng cơ bản. Luôn muốn tiến triển nhanh chóng để học các kỹ thuật hấp dẫn. Nhưng đáng tiếc, các động tác đá, đấm và phòng thủ sẽ không hiệu quả nếu bạn không đứng đúng tư thế. Bạn sẽ không thể trở thành một võ sĩ karate giỏi nếu không giữ tư thế đúng cách, phải không? Tất nhiên rồi. Kỹ thuật cơ bản thực sự là nền tảng để xây dựng một võ sĩ karate giỏi.

• Có nhiều trường phái karate khác nhau. Bạn sẽ thấy có các thế đứng khác nhau tùy thuộc vào trường phái karate bạn đang học. Đa số các trường phái karate đều có ba thế đứng sau đây nhưng được biến đổi chút ít:
  • Thế đứng tự nhiên (shizentai-dachi) là khi bàn chân trước chỉ về phía trước, bàn chân sau mở một góc 45 độ chỉ về phía sau. Hai bàn chân cách nhau một khoảng tự nhiên như khi bước đi.
  • Thế tấn trước (zenkutsu-dachi) giống như thế đứng tự nhiên nhưng hai bàn chân cách xa hơn và trọng lượng cơ thể chủ yếu dồn lên chân trước.
  • Thế tấn chân mèo (nekoashi-dachi). Vị trí đặt bàn chân giống như thế đứng tự nhiên nhưng trọng lượng cơ thể dồn chủ yếu lên chân sau. Nếu muốn, bạn có thể nâng gót chân trước lên.

Bắt đầu với tư thế chuẩn bị. Những tư thế đứng nói trên là tư thế đứng trong trận. Tuy nhiên, khi bắt đầu trận đấu, bạn cần đứng ở tư thế chuẩn bị. Bạn có ba lựa chọn cơ bản sau đây:

• Tư thế chuẩn bị trong loạt bài Fukyugata yêu cầu bạn đặt hai gót chân chạm nhau và đầu bàn chân mở ra một góc 60 độ.
• Tư thế chuẩn bị trong loạt bài Pinan yêu cầu bạn đặt hai bàn chân mở rộng ngang vai, đầu bàn chân chỉ ra ngoài và tạo thành góc 45 độ.
• Tư thế chuẩn bị trong loạt bài Naihanchi yêu cầu bạn đặt hai bàn chân song song và sát nhau.

Chú ý đến khả năng giữ thăng bằng. Karate không chỉ dành cho những người say mê vì nó đòi hỏi khả năng giữ thăng bằng rất lớn. Điều này cũng giải thích tại sao tư thế đứng lại quan trọng như vậy! Chúng giúp bạn duy trì trọng tâm của cơ thể, thực hiện đòn trơn tru và mạnh mẽ. Nhưng sức mạnh bạn cảm nhận từ tư thế đứng không thể mất đi khi bạn bắt đầu đấm!

• Hãy luôn suy nghĩ về trọng tâm của cơ thể. Nếu bạn mở rộng hai chân, có nghĩa là cơ thể sẽ thấp hơn, điều này mang lại ổn định và sức đánh lớn hơn. Nhưng nếu bạn thấp quá, sẽ không linh hoạt và nhanh nhẹn. Khi nói về khả năng giữ thăng bằng, bạn cần tìm ra điểm cân bằng lý tưởng.
• Mặc dù khả năng giữ thăng bằng quan trọng, nhưng khi bắt đầu phòng thủ, bạn cũng cần có khả năng chuyển động thăng bằng một cách nhanh chóng. Nếu duy trì một tư thế quá lâu, đối thủ có thể tấn công dễ dàng. Vì vậy, việc chuyển động giữa các tư thế cũng rất quan trọng.

Tập trung vào sức mạnh và tốc độ. Có rất nhiều người có thể nâng tạ hàng trăm ký nhưng vẫn không thể trở thành võ sĩ karate giỏi. Vấn đề không phải là bạn có nhiều cơ bắp hay không -- quan trọng là sức mạnh và tốc độ.

• Hai yếu tố này có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Trên con đường đến với mục tiêu, bạn sẽ phát triển tốc độ nhanh hơn và do đó cũng mạnh mẽ hơn. Nếu bạn sử dụng toàn bộ cơ thể, sức mạnh tập trung vào đòn tấn công sẽ lớn hơn, nhưng bạn cần dùng tốc độ cao hơn. Tuy nhiên, đừng cho rằng karate là môn võ chỉ tập trung vào sức mạnh, thay vào đó, nó tập trung vào các đòn tấn công nhanh và chính xác.

Tập các đòn tay và phòng thủ. (15 phút) Có một số đòn tay quan trọng mà bạn cần học để tấn công hiệu quả. Một số đòn tay có thể kể đến là đấm thẳng, đấm móc lên, đánh cạnh tay, đánh tay xiên, đánh trỏ và đấm sau. Tập các đòn này theo thứ tự và luân phiên hai tay.

• Phòng thủ cũng rất quan trọng! Khi tập phòng thủ bạn tưởng tượng như mình đang bị tấn công. Thử nghiệm kết hợp giữa phòng thủ và phản công. Phòng thủ, tấn công, phòng thủ, tấn công v.v...
• Nhớ rằng trong các khớp ngón tay thì hai khớp đầu tiên là mạnh nhất. Chúng có thể xếp thẳng hàng với xương cẳng tay (xương quay và xương trụ) để tăng sức mạnh. Các lỗi phổ biến nhất là nắm đấm cong, đấm quá cao hoặc đấm bằng vai.

Tập luyện đấm. (15 phút) Luyện đấm tự do 10 lần để tăng cường sức mạnh chân. Nâng cao độ cao để đạt hiệu suất tối đa, nhưng nhớ thực hiện động tác đấm liên tục để đảm bảo sự mượt mà giữa các đòn.

• Có năm loại đòn đấm cơ bản trong karate:
• Đấm về phía trước. Bắt chước hành động vung bàn chân ra phía trước như thả một tấm khăn. Trong tư thế tự nhiên, gập gót chân sau lại, uốn đầu gối và đấm (bàn chân hướng về phía trước) chân về phía trước, sau đó quay trở lại vị trí ban đầu.
• Đấm ngang. Tương tự như đấm về phía trước... chỉ khác là hướng đấm sang một bên.
• Đấm tống ngang. Nâng bàn chân đấm lên ngang tầm đầu gối đối diện, đấm và quay hông về phía trước. Trong đòn đấm tống ngang thông thường, thân trên được giữ thẳng. Đối với đấn tống ngang, thân trên gần như thẳng hàng với chân đấm, tạo ra sức mạnh đẩy chân đấm lên cao.
• Đấm tống sau. Giống như đấm tống ngang, nhưng hướng đấm là phía sau và theo hướng mà bạn đang nhìn.
• Đấm vòng cung. Trong tư thế chân mèo, vung chân đấm về phía khuỷu tay cùng hướng với chân đấm. Đẩy hông về phía trước và xoay người đấm theo đường 'vòng cung'. Sau đó, thu chân trở lại càng nhanh càng tốt.

Bắt đầu tập luyện cùng nhau. (15+ phút) Tìm một người bạn để cùng tập luyện và áp dụng tất cả các kỹ thuật để đối đầu với họ trong 15-30 phút. Sau khi nắm vững một số kỹ thuật phòng thủ và tấn công, việc tập luyện cùng nhau sẽ giúp bạn cải thiện sức bền và khả năng phối hợp các đòn tấn công, cũng như khả năng phòng thủ trong trường hợp bị tấn công liên tục hoặc bị nhiều người tấn công.

Luyện tập lại tất cả các bài quyền nhiều lần. Tập trung vào một bài quyền trong mỗi buổi tập. Sau khi thành thạo, bạn có thể chuyển sang học bài khác. Quan trọng là phải tập trung vào cả bài quyền cấp độ thấp và cấp độ cao để từng bước hoàn thiện.

• Nhớ rèn luyện sau khi học xong! Sau khi đã nắm vững nhiều kỹ thuật, bạn kết nối chúng với nhau và thực hiện các kết hợp khó hơn khi đã tiến bộ hơn.

• Khi tập võ/luyện tập, luôn duy trì liên lạc bằng ánh mắt với đối thủ.
• Tự tin khi tập luyện cùng bạn. Khi tập luyện với người khác, hãy tập trung vào cả đòn tay và đòn chân.
• Nhớ thay đổi đồ tập nếu hỏng hoặc rách. An toàn luôn là ưu tiên hàng đầu trong mọi buổi tập võ.
• Hãy đảm bảo bạn có kiểm soát tốt vùng dưới cơ thể.
• Tự hào về hình thức của bạn. Luôn sẵn sàng có một số bộ đồ tập karate mới.
• Hãy giữ bình tĩnh và lịch sự khi đấu, tôn trọng đối thủ, và không bao giờ coi thường họ vì họ có thể đánh bại bạn một cách dễ dàng nếu bạn có suy nghĩ đó.
• Tập các động tác dùng dụng cụ để học cách lăn nhào và bổ sung vào kỹ thuật karate của bạn.
• Luôn tấn công vào điểm yếu của đối thủ để họ mệt mỏi và trở nên dễ bị đánh bại hơn.
• Nhớ rằng karate là một môn võ hòa bình, không có bạo lực. Các kỹ thuật karate có vẻ bạo lực, nhưng chúng chủ yếu được sử dụng để tự vệ.
• Tập luyện nhiều để tự động hóa tất cả các kỹ thuật bạn đã học, để khi chiến đấu, bạn chỉ cần hành động mà không cần suy nghĩ.
• Tập luyện với người đối đầu sau khi đã làm ấm cơ thể.

• Nhớ rằng đồng môn của bạn là người thật, không phải đối thủ. Vì vậy, cả hai bạn nên đeo trang bị bảo hộ và luôn cẩn thận.
• Hãy nhớ tập giãn cơ cho toàn bộ cơ thể. Việc căng cơ hoặc giãn dây chằng có thể gây đau đớn không chịu nổi!
• Khi chặn một cú đấm hoặc đá từ đồng môn, luôn nhớ sử dụng cẳng tay để chặn.