PaintTool SAI là một trong những phần mềm vẽ được ưa chuộng nhất. Với các tính năng mạnh mẽ, nó giúp bạn thỏa sức sáng tạo và thể hiện đam mê vẽ tranh. Ngoài việc sử dụng các công cụ vẽ Brush trên bảng vẽ thông thường, bạn cũng có thể tận dụng tính năng vẽ vector để tạo ra các tác phẩm mỹ thuật độc đáo mà không cần sử dụng bảng vẽ. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng PaintTool SAI để vẽ tranh.

1. Tải phần mềm PaintTool SAI
PaintTool SAI được phát triển bởi công ty Systemax của Nhật Bản. Để tải phần mềm này, bạn có thể truy cập vào đường link sau:
Yêu cầu tối thiểu cho máy tính của bạn khi sử dụng phần mềm này:
- Hệ điều hành: Windows 98/2000/XP/Vista/7/8/8.1/10 (64bit)
- CPU: Pentium từ 450MHz trở lên (có hỗ trợ MMX)
- Bộ nhớ hệ thống: Windows 98: 64MB, Windows 2000: 128MB, Windows XP: 256MB, Windows Vista: 1064MB
- Ổ cứng: Cần khoảng trống 512MB
- Card đồ họa: Màn hình với độ phân giải 1024 x 768, '32bit True Color'
2. Thao tác với giao diện của PaintTool SAI
Trước tiên, để hiểu cách sử dụng PaintTool SAI, bạn cần làm quen với giao diện làm việc của nó.
Dưới đây là giao diện khởi động của PaintTool SAI:

Nhìn vào đó, bạn sẽ thấy hai thanh công cụ ngang và bốn tab công cụ vẽ:
- Navigator: Điều hướng trang vẽ, giống như một bản đồ nhỏ giúp bạn phóng to, xoay trang.
- Layer: Quản lý các lớp khi tạo tranh
- Color: Quản lý bảng màu
- Tool: Công cụ vẽ
Bạn có thể điều chỉnh hiển thị hoặc ẩn các công cụ trên các tab theo ý muốn của mình.

Các tab cũng có thể di chuyển tự do bằng cách giữ chuột vào phần thanh trên của tab và kéo đi. Điều này rất thuận tiện để bạn có thể sắp xếp vị trí công cụ theo thói quen sử dụng của mình.

Trên thanh công cụ ngang phía trên bao gồm các tab:
- File: Chứa các chức năng liên quan đến tệp như tạo mới, mở, lưu...

- Canvas: Có các chức năng xoay, lật trang giấy và thay đổi kích thước trang giấy.

- Lớp: Tab này dùng để quản lý các lớp trong bức tranh như tạo lớp mới, tạo lớp vector mới, sao chép lớp, xóa lớp, và làm sạch lớp...

- Bộ lọc: Giúp bạn điều chỉnh màu sắc trên trang giấy và độ tương phản của tranh.

- Xem: Tùy chỉnh cách xem tranh, phóng to, thu nhỏ, xoay tranh...

- Khác: Bao gồm một số chức năng khác như Phím tắt bàn phím để bạn có thể tinh chỉnh các phím tắt để sử dụng PaintTool SAI hiệu quả hơn.

PaintTool SAI tích hợp một bộ phím tắt tổ chức hệ thống, giúp bạn dễ dàng tìm kiếm theo từng loại chức năng.

Thanh công cụ ngang phía dưới là hướng dẫn khi bạn vẽ, bao gồm các biểu tượng như: Quay lại bước trước, Trở lại bước hiện tại, Tẩy vùng chọn, Đảo ngược vùng chọn, Hiện/Ẩn vùng chọn, Điều chỉnh kích thước trang giấy, Thu nhỏ trang giấy, Phóng to trang giấy, Trở về kích thước ban đầu, Điều chỉnh xoay trang giấy, Xoay trang giấy sang trái, Xoay trang giấy sang phải, Quay lại góc độ ban đầu.

Biểu tượng hai mũi tên song song hướng ngược nhau cho phép bạn đảo ngược trang giấy, giúp bạn vẽ thuận lợi hơn.
Stabilizer là thời gian trễ của bút khi vẽ, chức năng này sẽ được giải thích chi tiết hơn khi sử dụng với bảng vẽ.

3. Khám phá các công cụ vẽ của PaintTool SAI
3.1. Cọ vẽ trong PaintTool SAI
PaintTool SAI tích hợp một loạt cọ vẽ đa dạng, mỗi loại cọ tạo ra những đường nét độc đáo. Bạn có thể xem các ví dụ về các cọ vẽ phổ biến trong PaintTool SAI.
Các công cụ vẽ sử dụng chuột và bảng vẽ đều có kích thước và thiết lập riêng.

Tùy thuộc vào phiên bản PaintTool SAI, số lượng công cụ vẽ có thể thay đổi, nhưng hầu hết các công cụ cơ bản sẽ được bao gồm.
Các công cụ vẽ này có thể được điều chỉnh theo nhiều định dạng khác nhau như:
- Chế độ vẽ: Có Bình thường và Pha trộn, cho phép vẽ đè màu theo hai cách khác nhau.
- Hình dạng đầu bút: Có 4 loại khác nhau, từ mờ đến sắc nét, giúp bạn điều chỉnh độ cứng mềm của nét vẽ.
- Kích thước: Đường kính của ngòi bút. Bạn cũng có thể lựa chọn một số kích thước đã được tạo sẵn ở dưới.
- Kích thước Tối Thiểu: Đường kính nhỏ nhất của ngòi bút cho phép vẽ, không thể tạo ra nét mảnh hơn phần trăm được đặt.
- Mật Độ: Độ đậm nhạt của nét vẽ.
- Hình Tròn/Texture: Kiểu vân của nét vẽ, việc thay đổi hai thông số này có thể tạo ra nhiều kiểu nét bút khác nhau.
Và các tham số trong Cài Đặt Nâng Cao:
- Chất Lượng: Chất lượng của nét vẽ, tốc độ vẽ khi sử dụng bút vẽ.
- Độ Cứng Viền: Mức độ đậm nhạt của viền của nét vẽ.
- Độ Dày Tối Thiểu: Độ đậm nhạt tối thiểu.
- Độ Dày Tối Đa: Mức độ đậm nhạt tối đa.
- Cứng <-> Mềm: Mức độ cứng <-> Mềm.

*Thêm Một Chút Về Đường Vân / Texture:
Có thể nói rằng đây là một trong những tính năng đặc biệt của SAI. Trong khi Photoshop cho phép bạn tạo ra nhiều loại bút vẽ Brush khác nhau, thì SAI đã cung cấp sẵn cho bạn một loạt các kiểu bút vẽ để bạn có thể kết hợp với nhau.
Với Vòng Tròn, bạn có thể thay đổi hình dạng của đường cọ, đa dạng và phong phú, bạn có thể khám phá và chọn lựa trong Vòng Tròn.

Với Texture, bạn có thể thay đổi chất liệu của đường cọ, tạo ra những hiệu ứng màu sắc đặc biệt.

Bạn có thể kết hợp cả Vòng Tròn và Texture để tạo ra một đường cọ phù hợp với ý tưởng của mình. Hai tính năng này giúp bạn tạo ra những hiệu ứng vẽ đẹp phù hợp cho việc vẽ truyện tranh.

Ngoài ra, còn có các công cụ tạo mảng chọn đặc biệt khác, vì bạn cũng có thể điều chỉnh các thông số cho đường cọ tạo ra vùng chọn:
Với Lựa Chọn, bạn có thể tạo ra vùng chọn và sử dụng Bỏ Chọn như một công cụ xóa vùng chọn. Bạn cũng có thể điều chỉnh các thông số cho công cụ chọn ở dưới như các công cụ vẽ khác.

Tùy thuộc vào độ đậm của vùng chọn, màu được áp dụng cũng sẽ có độ đậm tương tự.

3.2. Bảng Màu của PaintTool SAI
PaintTool SAI cung cấp nhiều tùy chọn màu sắc cho bạn lựa chọn, bao gồm:
- Bánh Xe Màu: Hiển thị và thay đổi màu sắc theo dạng vòng tròn để bạn có thể chọn các tổ hợp màu, bổ sung hoặc tương phản.
- Thanh Trượt RBG: Cho phép bạn điều chỉnh giá trị màu sắc theo chiều dọc với mô hình màu cơ bản từ đỏ đến lục lam.
- Trộn HSV: Để bạn có thể điều chỉnh các thông số màu Hue, Saturation và Value.
- Trộn Màu: Thay đổi sắc màu từ đen đến trắng, giúp bạn tạo ra những bức tranh đen trắng.
- Bảng Ghi Chú: Nơi để bạn thử nghiệm bút vẽ và màu sắc.

- Bảng Mẫu Màu: Đây là nơi để bạn lưu trữ những màu sắc yêu thích của mình.

3.3. Điều Hướng và Lớp
Điều Hướng
Như đã giới thiệu trước đó ở phần 1, Bản Đồ giống như một bản đồ cho trang vẽ của bạn. Bạn có thể nhìn thấy một hình chữ nhật đại diện cho màn hình máy tính của bạn, với đường đứt đỏ biểu thị khu vực hiển thị trên màn hình.
Bạn có thể sử dụng Bản Đồ để xem tổng quan về trang vẽ của mình.
Hai thông số dưới đây giúp bạn điều chỉnh Bản Đồ:
- Phóng To: Thay đổi kích thước trang giấy so với màn hình hiển thị.
- Góc: Góc xoay của trang giấy.

Layer
PaintTool SAI cũng có hệ thống quản lý layer giống như nhiều phần mềm thiết kế, vẽ khác.
Danh sách các layer được sắp xếp theo thứ tự, layer ở trên sẽ hiển thị lên trên layer dưới. Layer ở trên càng gần trên cùng sẽ được hiển thị ưu tiên hơn.
Như hình dưới đây, bạn có thể thấy ba layer được hiển thị theo thứ tự từ dưới lên trên là Layer 3 -> Layer 4 -> Layer 2.
Vì vậy, chúng ta có phần nền màu xám ở dưới, phần màu hồng của tóc ở Layer 4 và nét vẽ ở Layer 2. Như vậy, nét vẽ sẽ đè lên phần màu hồng của tóc và màu hồng cũng có thể đè lên màu xám ở dưới.

Với biểu tượng con mắt bên trái của layer là để bật hoặc tắt hiển thị của layer. Nếu bạn tắt biểu tượng con mắt, layer đó sẽ không còn hiển thị trên trang vẽ.

Ứng dụng các layer còn có thể tạo hiệu ứng trộn màu đơn giản với 8 kiểu hiệu ứng Normal, Multiply, Screen, Overlay, Luminosity, Shade, Lumi & Shade, Binary Color.
Thay đổi Mode để trộn màu phù hợp với layer bên dưới.

Điều chỉnh Opacity để thay đổi độ trong suốt của từng layer, số càng thấp thì layer càng mờ.

Chức năng Clipping Group là một tính năng hay của Layer.
Khi Clipping Group một layer, nghĩa là bạn giới hạn hiển thị của layer đó theo khoảng không gian mà layer bên dưới chiếm giữ.

Chức năng này rất hữu ích khi bạn muốn tạo hoa văn trên một nền màu hoặc một phần layer nhất định mà không làm mất nét hoặc hoa văn ra bên ngoài.

Bạn cũng có thể tạo Layer Mask để tạo vùng hiển thị cho layer.

Cách sử dụng Layer Mask không quá phức tạp. Khi tạo một New Layer Mask, Layer Mask sẽ được phủ màu đen toàn bộ và layer chính sẽ bị ẩn đi hoàn toàn. Bằng cách vẽ màu trắng lên Layer Mask, bạn có thể làm cho một phần của Layer hiển thị trở lại.

3.4. Vẽ bằng vector và vẽ bằng bảng vẽ
Vẽ vector
Ngoài lớp thông thường, bạn còn có thể làm việc với lớp vector (có biểu tượng bút máy ở góc).
Với công cụ vector, bạn có thể tạo các đường vẽ với các điểm điều chỉnh. Chọn Curve để vẽ đường cong hoặc Line để vẽ đường thẳng.

Edit của vector sẽ giúp bạn chỉnh sửa các điểm và đường vẽ của vector:
- Chọn/Bỏ chọn: Lựa chọn đường và các điểm để chỉnh sửa riêng.
- Dịch CP: Di chuyển điểm trên vector, click vào vị trí không có điểm để tạo điểm mới.
- Biến dạng Đường: Thay đổi hình dạng của một vòng cung.
- Xóa CP/Curve: Xóa điểm hoặc một đoạn đường trên vector.
- Bật/Tắt Neo Biến dạng: Điều chỉnh điểm neo.
- Dịch Chuyển Nét vẽ: Di chuyển đường vector hoặc các đường vector đã chọn.
- Nhân bản/Dịch Chuyển Nét vẽ: Sao chép đường vector hoặc các đường vector đã chọn.
- Ghép Nét vẽ: Nối hai đường vector với nhau.
- Xóa Nét vẽ: Loại bỏ đường vector hoặc các đường vector đã chọn.
- Chóp/Vuông: Tạo góc nhọn tại điểm được chọn.

Chức năng Áp Lực là một trong những chức năng quan trọng không thể thiếu khi vẽ vector. Áp Lực sẽ giúp bạn điều chỉnh độ đậm nhạt trên một vector.
Đường vector bạn vẽ ban đầu chỉ là một đường thẳng có kích cỡ được chọn ban đầu nhưng một nét vẽ đẹp và có hồn cần phải có sự đa dạng về độ đậm nhạt, ví dụ như đoạn bắt đầu của đường nét phải mảnh hơn so với đoạn ở giữa. Vì vậy, chức năng Áp Lực sẽ giúp bạn điều chỉnh độ đậm nhạt của từng đoạn dựa trên từng điểm trên vector.
Bạn chọn chức năng, nhấn chuột vào điểm, giữ và kéo sang trái để làm đường mảnh đi, kéo sang phải để làm đường dày lên.

Độ Dày và Màu Sắc giúp bạn có thể điều chỉnh các thông số của đường vector:
- Độ Dày: Điều chỉnh kích thước, độ sắc nét, độ đậm nhạt của các đường vector.
- Màu Sắc: Điều chỉnh màu sắc cho đường vector.

Sử dụng vector là một trong những tính năng đặc biệt và mạnh mẽ của PaintTool SAI, giúp bạn tạo ra các tác phẩm đẹp mắt mà không cần sự hỗ trợ của bảng vẽ. Nếu bạn kiên nhẫn để chỉnh sửa từng đường nét của vector, tác phẩm của bạn sẽ không thua kém bất kỳ tác phẩm nào được tạo ra với sự hỗ trợ của công cụ vẽ.
Vẽ với bảng vẽ
Khi sử dụng bảng vẽ, ngoài kỹ năng vẽ của bạn, bạn cũng cần phải thành thạo việc chọn lựa và sử dụng các công cụ vẽ cọ cùng màu sắc để tạo ra tác phẩm thành công nhất.
Với những công cụ vẽ đã được giới thiệu trong các phần trước, chúng tôi sẽ chỉ giới thiệu thêm về chức năng Stabilizer đặc biệt dành cho bảng vẽ.

Mỗi bảng vẽ đều có tính năng cảm ứng điểm để phát hiện áp lực bút từ đó ước tính độ đậm nhạt của nét vẽ.
Và Stabilizer là chức năng tương ứng với tính năng này trên bảng vẽ, giúp bạn điều chỉnh độ mượt mà của từng nét vẽ.
Với mức độ từ 0 đến S-7, càng cao thì đường nét càng mượt mà, rõ ràng và đậm hơn. Bạn sẽ cảm nhận được đường nét được vẽ ra di chuyển một cách chậm rãi hơn so với sự di chuyển của bút chuột.
Chọn một mức Stabilizer phù hợp sẽ giúp bạn tạo ra những hiệu ứng đường nét đặc biệt.

Hướng dẫn sử dụng PaintTool SAI của chúng tôi kết thúc ở đây. Hy vọng bạn đã tìm được thông tin hữu ích và sẽ tạo ra những tác phẩm đẹp với phần mềm này. Chúc bạn thành công trong việc sáng tạo!