Huyện Anh Sơn

Huyện Anh Sơn nằm ở vùng núi phía tây của tỉnh Nghệ An, Việt Nam.

Vị trí địa lý

Huyện Anh Sơn trải dọc hai bên sông Lam và Quốc lộ 7, cách thành phố Vinh 100 km về hướng tây bắc.

• Phía đông giáp huyện Đô Lương
• Phía bắc giáp huyện Tân Kỳ và huyện Quỳ Hợp
• Phía tây giáp huyện Con Cuông và biên giới với nước Lào
• Phía nam giáp huyện Thanh Chương.

Theo số liệu năm 2019, huyện có diện tích 592,5 km², dân số đạt 116.922 người, với mật độ 197 người/km².

Theo số liệu ngày 31/12/2018, huyện có 132.060 cư dân, trong đó có 8 xã với 8.000 người dân tộc thiểu số (chiếm 6,4% dân số toàn huyện). Số người trong độ tuổi lao động trên 47.000 người, số việc làm được tạo ra hàng năm là khoảng 1.375 việc. 12% dân số theo đạo Thiên Chúa.

Huyện này được UNESCO công nhận là một trong những khu vực thuộc Khu dự trữ sinh quyển miền tây Nghệ An.

Quản lý hành chính

Huyện Anh Sơn quản lý 21 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm thị trấn Anh Sơn (trung tâm hành chính) và 20 xã: Bình Sơn, Cẩm Sơn, Cao Sơn, Đỉnh Sơn, Đức Sơn, Hoa Sơn, Hội Sơn, Hùng Sơn, Khai Sơn, Lạng Sơn, Lĩnh Sơn, Long Sơn, Phúc Sơn, Tam Sơn, Tào Sơn, Thạch Sơn, Thành Sơn, Thọ Sơn, Tường Sơn, Vĩnh Sơn.

Lịch sử

• Thời kỳ nhà Hậu Lê, Anh Sơn thuộc huyện Nam Đường, phủ Anh Đô, xứ Nghệ An.
• Thời nhà Nguyễn, năm Minh Mạng thứ 12 (1831), trấn Nghệ An được chia thành hai tỉnh: Hà Tĩnh và Nghệ An. Phủ Anh Đô cũng được bổ sung huyện Thanh Chương từ phủ Đức Quang. Thời Thành Thái, Phủ Anh Đô đổi tên thành phủ Anh Sơn bao gồm các huyện: Hưng Nguyên, Nam Đàn, Lương Sơn, Đô Lương và Thanh Chương.
• Năm 1831, huyện Lương Sơn được thành lập từ 4 tổng của huyện Nam Đường và 1 tổng của huyện Thanh Chương. Huyện Lương Sơn thời điểm đó nằm trong địa bàn các huyện Anh Sơn, Đô Lương và một phần huyện Tân Kỳ hiện nay.
• Năm 1919, chính quyền thực dân phong kiến bỏ cấp hành chính trung gian, chuyển phủ ngang huyện, huyện Lương Sơn thành phủ Anh Sơn thuộc tỉnh Nghệ An.
• Năm 1946, phủ Anh Sơn được đổi thành huyện Anh Sơn, bao gồm 55 đơn vị hành chính với thị trấn Đô Lương và 54 xã: Bắc Sơn, Bài Sơn, Bình Sơn, Bồi Sơn, Cẩm Sơn, Cao Sơn, Đà Sơn, Đại Sơn, Đặng Sơn, Đỉnh Sơn, Đông Sơn, Đức Sơn, Giang Sơn, Hiến Sơn, Hòa Sơn, Hội Sơn, Hồng Sơn, Hùng Sơn, Hương Sơn, Khai Sơn, Kỳ Sơn, Lạc Sơn, Lam Sơn, Lạng Sơn, Liên Sơn, Lĩnh Sơn, Long Sơn, Lưu Sơn, Minh Sơn, Mỹ Sơn, Nam Sơn, Ngọc Sơn, Nhân Sơn, Phú Sơn, Phúc Sơn, Quang Sơn, Tam Sơn, Tân Sơn, Tào Sơn, Thạch Sơn, Thái Sơn, Thành Sơn, Thịnh Sơn, Thọ Sơn, Thuận Sơn, Thượng Sơn, Tràng Sơn, Trù Sơn, Trung Sơn, Tường Sơn, Văn Sơn, Vĩnh Sơn, Xuân Sơn, Yên Sơn.
• Ngày 19 tháng 4 năm 1963, tách thị trấn Đô Lương và 32 xã để thành lập huyện Đô Lương và chuyển 3 xã Hương Sơn, Kỳ Sơn, Phú Sơn về huyện Tân Kỳ. Huyện Anh Sơn còn lại 19 xã: Bình Sơn, Cẩm Sơn, Cao Sơn, Đỉnh Sơn, Đức Sơn, Hội Sơn, Hùng Sơn, Khai Sơn, Lạng Sơn, Lĩnh Sơn, Long Sơn, Phúc Sơn, Tam Sơn, Tào Sơn, Thạch Sơn, Thành Sơn, Thọ Sơn, Tường Sơn, Vĩnh Sơn.
• Ngày 1 tháng 3 năm 1988, thành lập thị trấn Anh Sơn từ phần diện tích và dân số của xã Hội Sơn, Phúc Sơn và Thạch Sơn.
• Ngày 9 tháng 2 năm 2009, thành lập xã Hoa Sơn từ phần diện tích và dân số của xã Hội Sơn và Tường Sơn.

Văn hóa - Du lịch

Các di tích lịch sử và văn hóa được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận bao gồm:

• Hang Đồng Trương tọa lạc gần quốc lộ 7, xóm 10, xã Hội Sơn, cách huyện Anh Sơn khoảng 4 km. Đây là một di chỉ khảo cổ quan trọng nhưng chưa được nghiên cứu và bảo tồn đầy đủ.
• Nghĩa Trang Hữu Nghị Việt- Lào: nơi an táng các chiến sĩ, chuyên gia, quân tình nguyện Việt Nam đã hy sinh tại Lào và được đưa về nước để an táng tại đây.
• Hiệu Yên Xuân gắn liền với nhiều sự kiện lịch sử quan trọng. Ngày 16/11/1988, Bộ Văn hóa đã công nhận Hiệu Yên Xuân là di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia theo quyết định số 1288 VH/QĐ.
• Đền Cửa Luỹ tại xã Hoa Sơn là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.
• Đền thờ Lý Nhật Quang nằm ở xã Vĩnh Sơn.

• [ Xem vị trí trên Google Maps ].

Liên kết ngoài