Huyện Chi Lăng

Chi Lăng là một huyện tọa lạc ở phía nam tỉnh Lạng Sơn, Việt Nam.

Vị trí địa lý

Huyện Chi Lăng nằm ở phía nam tỉnh Lạng Sơn, cách thủ đô Hà Nội 106 km và thành phố Lạng Sơn 35 km, với vị trí địa lý như sau:

• Phía đông tiếp giáp huyện Lộc Bình
• Phía tây giáp huyện Hữu Lũng
• Phía nam giáp huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang
• Phía bắc giáp huyện Cao Lộc, huyện Văn Quan và thành phố Lạng Sơn.

Huyện Chi Lăng có tổng diện tích 707,45 km², với dân số đạt 75.063 người vào năm 2019. Trung tâm hành chính của huyện là thị trấn Đồng Mỏ, nằm trên Quốc lộ 1.

Chi Lăng là huyện miền núi nổi tiếng với ải Chi Lăng. Địa hình của huyện bị chia cắt bởi đồi núi và sông suối, nghiêng dần từ đông bắc về tây nam, với độ dốc lớn, đặc biệt ở các xã gần núi Hữu Kiên. Đỉnh cao nhất nằm ở phía đông huyện, giáp ranh với huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn và huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang, cao 975 m, trong khi vùng thấp nhất là thị trấn Chi Lăng ở phía nam với độ cao 35 m.

Huyện Chi Lăng có sông chính là thượng nguồn của Sông Thương. Sông Thương bắt nguồn từ vùng núi cao Na Phja Phước, cao 600 m, thuộc xã Bắc Thủy, nằm ở phía đông bắc huyện Chi Lăng. Sông chảy theo hướng đông bắc - tây nam, qua huyện Hữu Lũng và hợp lưu với sông Trung. Một số tài liệu cho rằng sông Trung là nhánh chính của sông Thương, bắt nguồn từ vùng núi cao phía đông nam huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên, chảy vào huyện Hữu Lũng và hợp lưu với nhánh sông từ huyện Chi Lăng.

Chi Lăng nằm ở khu vực chuyển tiếp giữa vùng khí hậu ẩm ướt và mưa nhiều phía tây với vùng khí hậu lạnh và ít mưa phía đông, chịu ảnh hưởng của khí hậu vùng núi phía bắc. Nhiệt độ trung bình hàng năm là 22,7 °C, lượng mưa trung bình năm đạt 1.379 mm.

Năm 2019, Chi Lăng có dân số trung bình là 75.063 người, chiếm 9,6% tổng dân số tỉnh. Mật độ dân số trung bình là 106 người/km², cao hơn mức trung bình tỉnh, với sự đa dạng về các dân tộc. Khoảng 74% dân số sinh sống ở nông thôn và chủ yếu làm nông nghiệp, trong khi dân số đô thị chiếm khoảng 26%.

Quản lý hành chính

Huyện Chi Lăng được chia thành 20 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 2 thị trấn là Đồng Mỏ (trung tâm hành chính của huyện) và Chi Lăng, cùng với 18 xã: Bắc Thủy, Bằng Hữu, Bằng Mạc, Chi Lăng, Chiến Thắng, Gia Lộc, Hòa Bình, Hữu Kiên, Lâm Sơn, Liên Sơn, Mai Sao, Nhân Lý, Quan Sơn, Thượng Cường, Vân An, Vạn Linh, Vân Thủy, Y Tịch.

Thông tin lịch sử

Huyện Chi Lăng được thành lập vào ngày 16 tháng 12 năm 1964, hợp nhất huyện Ôn Châu với 8 xã: Vạn Linh, Y Tịch, Bằng Mạc, Bằng Hữu, Hòa Bình, Thượng Cường, Gia Lộc, và Hữu Liên từ huyện Bằng Mạc.

Kể từ khi thành lập, huyện Chi Lăng bao gồm thị trấn Đồng Mỏ và 21 xã: Bắc Thủy, Bằng Hữu, Bằng Mạc, Chi Lăng, Chiến Thắng, Gia Lộc, Hòa Bình, Hữu Kiên, Hữu Lân, Hữu Liên, Lâm Sơn, Liên Sơn, Mai Sao, Nhân Lý, Quan Sơn, Quang Lang, Thượng Cường, Vân An, Vạn Linh, Vân Thủy, và Y Tịch.

Vào năm 1975, hai tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn được sáp nhập thành tỉnh Cao Lạng, huyện Chi Lăng thuộc tỉnh Cao Lạng. Tuy nhiên, đến năm 1978, hai tỉnh lại được tách ra như trước.

Ngày 28 tháng 3 năm 1983, thị trấn Chi Lăng được thành lập từ một phần diện tích và dân số của xã Hòa Lạc thuộc huyện Hữu Lũng và xã Chi Lăng.

Ngày 11 tháng 9 năm 1989, xã Hữu Liên được chuyển về huyện Hữu Lũng và xã Hữu Lân được chuyển về huyện Lộc Bình quản lý.

Từ ngày 1 tháng 1 năm 2020, xã Quang Lang được sáp nhập vào thị trấn Đồng Mỏ. Hiện tại, huyện Chi Lăng có 2 thị trấn và 18 xã, cấu trúc này vẫn giữ ổn định đến hôm nay.

Giao thông

Huyện Chi Lăng được kết nối bởi Quốc lộ 1, Quốc lộ 279, tuyến đường sắt Hà Nội - Đồng Đăng, và cao tốc Bắc Giang – Lạng Sơn.

• Ải Chi Lăng - địa danh lịch sử nổi bật của huyện.

Chú thích

Các liên kết bên ngoài

• Trang thông tin điện tử của huyện Chi Lăng