Huyện Kim Động

Kim Động là một huyện thuộc tỉnh Hưng Yên, Việt Nam.

Địa lý

Huyện Kim Động nằm ở phía tây nam của tỉnh Hưng Yên, bên sông Hồng, cách thành phố Hưng Yên khoảng 12 km và cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 50 km.

Phía đông giáp huyện Ân Thi và huyện Tiên Lữ

Phía tây giáp huyện Phú Xuyên và thành phố Hà Nội

Phía nam giáp thành phố Hưng Yên

Phía bắc giáp huyện Khoái Châu

Hành chính

Quá trình phát triển

Vào năm 1831, tỉnh Hưng Yên được thành lập và huyện Kim Động được thành lập trong tỉnh Hưng Yên.

Vào ngày 27 tháng 1 năm 1968, tỉnh Hải Dương và tỉnh Hưng Yên đã được hợp nhất thành tỉnh Hải Hưng và huyện Kim Động nằm trong tỉnh Hải Hưng.

Sau năm 1975, huyện Kim Động có 22 xã: Bảo Khê, Chính Nghĩa, Đồng Thanh, Đức Hợp, Hiến Nam, Hiệp Cường, Hùng An, Hùng Cường, Lam Sơn, Lương Bằng (huyện lỵ), Mai Động, Nghĩa Dân, Ngọc Thanh, Nhân La, Phạm Ngũ Lão, Phú Cường, Phú Thịnh, Song Mai, Thọ Vinh, Toàn Thắng, Vĩnh Xá, Vũ Xá.

Vào ngày 24 tháng 2 năm 1979, Hội đồng Chính phủ ban hành Quyết định 70-CP về việc hợp nhất huyện Kim Động và huyện Ân Thi thành huyện Kim Thi thuộc tỉnh Hải Hưng.

Vào ngày 4 tháng 1 năm 1982, Hội đồng Bộ trưởng đã ban hành Quyết định số 02-HĐBT về việc hợp nhất hai xã Hiến Nam và Lam Sơn vào thị xã Hưng Yên để quản lý.

Ngày 23 tháng 3 năm 1996, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 05-CP về việc phân chia huyện Kim Thi thành hai huyện là Kim Động và Ân Thi.

Huyện Kim Động có diện tích tự nhiên là 11.633,61 hécta và dân số là 124.507 người, gồm có 20 xã như: Bảo Khê, Chính Nghĩa, Đồng Thanh, Đức Hợp, Hiệp Cường, Hùng An, Hùng Cường, Lương Bằng, Mai Động, Nghĩa Dân, Ngọc Thanh, Nhân La, Phạm Ngũ Lão, Phú Cường, Phú Thịnh, Song Mai, Thọ Vinh, Toàn Thắng, Vĩnh Xá, Vũ Xá.

Vào ngày 22 tháng 3 năm 2002, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 28/2002/NĐ-CP về việc thành lập thị trấn Lương Bằng - trung tâm hành chính của huyện Kim Động dựa trên diện tích và dân số của toàn bộ xã Lương Bằng cũ.

Vào ngày 23 tháng 9 năm 2003, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 108/2003/NĐ-CP về việc hợp nhất xã Bảo Khê thuộc huyện Kim Động vào thị xã Hưng Yên để quản lý.

Huyện Kim Động hiện còn có diện tích tự nhiên là 11.464,87 ha và dân số là 122.650 người; gồm có 19 đơn vị hành chính trực thuộc như các xã: Nghĩa Dân, Toàn Thắng, Vĩnh Xá, Ngũ Lão, Thọ Vinh, Đồng Thanh, Song Mai, Chính Nghĩa, Nhân La, Phú Thịnh, Mai Động, Đức Hợp, Hùng An, Ngọc Thanh, Vũ Xá, Hiệp Cường, Phú Cường, Hùng Cường và thị trấn Lương Bằng.

Ngày 6 tháng 8 năm 2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 95/NQ-CP về việc hợp nhất các xã Hùng Cường, Phú Cường thuộc huyện Kim Động vào thành phố Hưng Yên để quản lý.

Theo dự kiến, trong giai đoạn 2023 - 2030, có 2 xã sẽ được sáp nhập là xã Nhân La và xã Thọ Vinh theo lộ trình phát triển của tỉnh Hưng Yên. Đồng thời, huyện Kim Động sẽ được duyệt nâng cấp lên quận nếu đạt đủ chỉ tiêu về cơ sở hạ tầng và mật độ dân số trong giai đoạn cuối của lộ trình phát triển tỉnh.

Huyện Kim Động hiện còn lại có diện tích tự nhiên là 10.285,30 ha và dân số là 111.417 người; gồm có 17 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm thị trấn Lương Bằng và 16 xã: Toàn Thắng, Nghĩa Dân, Phạm Ngũ Lão, Vĩnh Xá, Đồng Thanh, Thọ Vinh, Phú Thịnh, Đức Hợp, Mai Động, Hùng An, Song Mai, Ngọc Thanh, Hiệp Cường, Chính Nghĩa, Nhân La, Vũ Xá.

Danh nhân

Các học giả thời phong kiến

• Vũ Lãm, người xã Bảo Khê, đỗ hoàng giáp năm 1442
• Đào Cảnh Huống (1434-?), người xã Song Mai, đỗ tam giáp năm 1478
• Nguyễn Nho Tông, người xã Vũ Xá đỗ tam giáp, năm 1487
• Lương Đức Uy, người xã Vĩnh Xá, đỗ tam giáp năm 1493

Nền kinh tế

Tại huyện Kim Động, hiện có một khu công nghiệp đang hoạt động là KCN Lương Bằng tại thị trấn Lương Bằng, thu hút nhiều doanh nghiệp đầu tư phát triển và xây dựng nhà máy sản xuất. Ngoài ra, chính quyền tỉnh Hưng Yên đã phê duyệt xây dựng 2 khu công nghiệp mới: Khu Công nghiệp Nghĩa Dân tọa lạc trên đường Quốc lộ 39; Khu Công nghiệp Phạm Ngũ Lão nằm trên đường nối Cao tốc Hà Nội - Hải Phòng. Đây là một tín hiệu tích cực cho nền kinh tế Hưng Yên trong thời gian sắp tới khi những nhà đầu tư từ các nước phát triển như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc,... đã cam kết hợp tác phát triển kinh tế tại tỉnh Hưng Yên ở hai khu vực trên.

Giáo dục

Trong những năm gần đây, công tác giáo dục đã được đẩy mạnh, không ngừng đổi mới. Đến nay, huyện đã có 3 trường Trung học Phổ thông là: Trường THPT Đức Hợp, THPT Kim Động, THPT Nghĩa Dân; và 1 trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp chuyên nghiệp: Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Kim Động. Trong giai đoạn 2013 - 2023, các cơ sở giáo dục trên địa bàn huyện đã không ngừng phấn đấu với những thành tích xuất sắc, góp phần quan trọng vào quá trình đô thị hóa và đổi mới giáo dục tại huyện Kim Động.

Giao thông

• Đường bộ: quốc lộ 39 (từ Khoái Châu đi) và quốc lộ 38 (từ Ân Thi), gặp nhau tại phố Trương (Toàn Thắng), sau đó trùng lên nhau, chạy xuyên suốt huyện, qua Lương Bằng, đến thành phố Hưng Yên trước khi tách ra. Ngoài ra, dự án đường cao tốc Hưng Yên – Thái Bình đang được triển khai đầu tư xây dựng.
• Đường thủy: Bến phà Phú Thịnh (qua sông Hồng sang Hà Nam, Hà Nội (Phú Xuyên)).

Làng nghề

Các làng nghề và nghề phụ sản xuất tại một số địa phương trong huyện như:

• Làng sản xuất chăn, ga, gối, đệm Cốc Khê (Ngũ Lão)
• Làng thủ công nghề nấu rượu Trương Xá (Toàn Thắng)
• Khu vực trồng hoa thôn Tạ Hạ (Chính Nghĩa)
• Nghề làm mây tre đan Duyên Yên (Ngọc Thanh)
• Nghề xây dựng và cung cấp vật liệu xây dựng Chính Nghĩa
• Dịch vụ xây dựng và vật liệu xây dựng Phạm Ngũ Lão
• Làng sản xuất cơm phở, bún, bánh, lẩu, canh cá rô thôn Tiên Cầu (Hiệp Cường)
• Dịch vụ vận tải thủy Phú Cường (Phú Thịnh)
• Nghề sản xuất bún khô Nghĩa Giang (Toàn Thắng)
• Nghề làm mây tre đan Quảng Lạc (Phú Thịnh)
• Nghề ép dầu húng quế Văn Nghệ (Mai Động)
• Nghề thiết kế và lắp đặt hệ thống điện dân dụng Lương Xá (Hiệp Cường).