Huyện Sông Lô

Sông Lô là một huyện thuộc tỉnh Vĩnh Phúc, Việt Nam.

Địa hình

Huyện Sông Lô tọa lạc ở phía tây tỉnh Vĩnh Phúc, với vị trí địa lý như sau:

• Phía đông giáp huyện Lập Thạch
• Phía tây giáp huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ
• Phía nam giáp thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ
• Phía bắc giáp huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang.

Địa phương này có tuyến cao tốc Nội Bài – Lào Cai chạy qua.

Cơ cấu hành chính

Huyện Sông Lô gồm 17 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm thị trấn Tam Sơn (huyện lỵ) và 16 xã: Bạch Lưu, Cao Phong, Đôn Nhân, Đồng Quế, Đồng Thịnh, Đức Bác, Hải Lựu, Lãng Công, Nhân Đạo, Nhạo Sơn, Như Thụy, Phương Khoan, Quang Yên, Tân Lập, Tứ Yên, Yên Thạch.

Diễn biến lịch sử

Huyện Sông Lô được thành lập vào ngày 23 tháng 12 năm 2008, được tách ra từ thị trấn Tam Sơn và 16 xã: Bạch Lưu, Cao Phong, Đôn Nhân, Đồng Quế, Đồng Thịnh, Đức Bác, Hải Lựu, Lãng Công, Nhân Đạo, Nhạo Sơn, Như Thụy, Phương Khoan, Quang Yên, Tân Lập, Tứ Yên, Yên Thạch thuộc huyện Lập Thạch.

Sau khi thành lập, huyện có tổng diện tích tự nhiên là 15.031,77 ha và dân số đạt 93.984 người, với 17 đơn vị hành chính trực thuộc, bao gồm 1 thị trấn và 16 xã như đã nêu.

Văn hóa địa phương

Sông Lô là vùng đất có bề dày lịch sử. Những di chỉ khảo cổ như hang động trên núi Thét ở xã Hồng Phong (hiện nay là Hải Lựu) chứa nhiều mảnh gốm cổ của cư dân nguyên thủy thời đồ đá cũ Sơn Vi, có niên đại trên 20.000 năm, chứng tỏ sự hiện diện của cộng đồng người tại đây từ rất sớm. Lễ hội Chọi trâu Hải Lựu gắn liền với truyền thuyết về vị anh hùng Lữ Gia, người chống giặc ngoại xâm. Bên cạnh các phong tục và lễ hội truyền thống, nơi đây còn có những kiến trúc nổi bật như Tháp Bình Sơn.

Sông Lô nổi tiếng với nhiều món ăn đặc sản, đặc biệt là cá thính, hay còn gọi là cá muối chua, ngon nhất được chế biến tại xã Cao Phong và Đức Bác. Đây là sản phẩm được tỉnh Vĩnh Phúc bảo hộ nhãn hiệu thương mại. Cá được ướp thính và ủ trong chum để lên men tự nhiên trong nhiều tháng, sau đó được nướng trước khi thưởng thức như một món ăn mặn. Ngoài cá thính, đặc sản gỏi cá mè của người Cao Lan tại xã Quang Yên cũng rất được ưa chuộng, với cá mè to được chế biến tỉ mỉ và ăn kèm nhiều loại lá gia vị.

Ngành nghề truyền thống

Sông Lô, huyện phía Tây Bắc tỉnh Vĩnh Phúc, có địa hình chủ yếu là đồi núi thấp và trung du. Một số xã có đồng bằng với những thửa ruộng trải dài, có chỗ dài từ trăm mét, nơi khác chỉ khoảng chục mét, tạo nên hình bậc rõ nét với những chân ruộng cao, thấp, và trũng khác nhau. Địa hình đa dạng này rất thuận lợi cho sự phát triển nông nghiệp, với nhiều loại cây trồng và vật nuôi như lợn, bò, gà, ngô, lạc, đậu, cùng với cây ăn quả và cây lâu năm, tạo nên sự phong phú cho nền kinh tế của huyện. Các làng nghề ở đây cũng phát triển mạnh mẽ.

• Làng nghề chế tác đá Hải Lựu
• Nghề mây tre đan thôn Mới (Cao Phong)
• Nghề trồng hoa Khoái Thượng (Đức Bác)
• Làng nghề nuôi rắn Xóm Làng (Bạch Lưu)
• Nấu cao xương Phú Cường (Lãng Công)
• Nghề trồng hoa Khoái Trung (Đức Bác)
• Làng nghề nuôi rắn Hùng Mạnh (Bạch Lưu).