Huyền thoại của đường tàu răng cưa Phan Rang Đà Lạt

Khám phá tuyến đường tàu răng cưa Phan Rang Đà Lạt khi du lịch Ninh Thuận để tìm hiểu về di sản lịch sử và văn hóa

Tổng quan về đường tàu răng cưa Phan Rang Đà Lạt

Đường tàu răng cưa Phan Rang Đà Lạt được biết đến như một con đường tàu huyền thoại, là một trong hai tuyến đường sắt răng cưa leo núi độc nhất trên thế giới, một ở Việt Nam và một ở Thụy Sĩ

Đường tàu răng cưa Phan Rang đi Đà Lạt được đánh giá có quy mô lớn hơn về chiều dài và độ dốc khi leo núi so với đường tàu ở Thụy Sĩ. Tuyến đường từ Phan Rang đến Đà Lạt có chiều dài lên tới 84km với 43km là đường răng cưa, vượt xa so với đường tàu ở Thụy Sĩ chỉ có chiều dài khoảng 25km.

Những hình ảnh cuối cùng của đường tàu răng cưa Phan Rang Đà Lạt

Tuyến đường tàu răng cưa Phan Rang Đà Lạt được xây dựng để vận chuyển hàng hóa và hành khách từ Ninh Thuận đi Đà Lạt. Nhiều người nước ngoài sau khi tham quan Ninh Thuận và tắm biển đã chọn lên Đà Lạt tiếp tục chuyến đi của họ.

Sau nhiều năm chiến tranh, đường tàu bị hỏng và không thể hoạt động nên đã phải dừng. Sau năm 1975, ngành Đường sắt Việt Nam đã dỡ bỏ đường tàu. Hiện tại, chỉ có khoảng 7km đường tàu từ Đà Lạt đến Trại Mát còn hoạt động.

Nhìn lại lịch sử của đường tàu răng cưa Phan Rang Đà Lạt

Sau khi bác sĩ Alexandre Yersin phát hiện ra cao nguyên Langbiang và Đà Lạt (nay), nhận thấy rằng vùng đất này có khí hậu ôn hòa giống châu Âu, ông đã giới thiệu nơi này cho Toàn quyền Pháp Paul Dumer để xây dựng khu nghỉ dưỡng.

Sau cuộc thám hiểm vào tháng 3 năm 1899, Toàn quyền Paul Dumer đã ký sắc lệnh xây dựng tuyến đường sắt từ Tháp Chàm đến Đà Lạt vào năm 1901, vận chuyển nguyên vật liệu xây dựng khu nghỉ dưỡng.

Sau nhiều lần trì hoãn, đến năm 1908, việc xây dựng tuyến đường sắt chính thức bắt đầu. Với địa hình đồi núi gập ghềnh, kỹ sư Pháp quyết định thêm đường răng cưa giữa hai đường tàu để vận chuyển dễ dàng hơn khi lên dốc, làm cho việc xây dựng trở nên khó khăn.

Thiết kế đường ray răng cưa giữa hai ray tàu để tránh trơn trượt

Quá trình xây dựng đường tàu răng cưa Phan Rang Đà Lạt đã đòi hỏi sự đóng góp của hàng ngàn công nhân từ khắp nơi trong cả nước. Công việc này đòi hỏi họ phải lao động cực khổ, sử dụng những dụng cụ thô sơ để đào núi, đào hầm. Đồng thời, địa hình núi non với thác nước, ghềnh đá đã gây ra rất nhiều khó khăn cho các công nhân.

Việc xây dựng tuyến đường sắt này đã mất đi không biết bao nhiêu sinh mạng của những công nhân. Theo những bản ghi chép, trung bình có khoảng 10 công nhân thì có tới 5 người phải hy sinh vì bệnh tật hoặc tai nạn.

Vào năm 1932, tuyến đường tàu Tháp Chàm Đà Lạt đã hoàn thành với chiều dài 84km, từ Phan Rang - Tháp Chàm lên Đà Lạt với mức chi phí hơn 2000 triệu Franc. Đường tàu đi qua 9 nhà ga, 5 đường hầm và 2 cầu lớn. Đặc biệt, nó còn vượt qua hai đèo nguy hiểm là đèo Ngoạn Mục (đèo Sông Pha) và đèo Dran. Vì vậy, tuyến đường tàu Phan Rang Đà Lạt đã trở thành tuyến đường sắt răng cưa dài nhất và độc đáo nhất tại Việt Nam và trên thế giới.

Khám phá dấu vết của đường tàu răng cưa Phan Rang Đà Lạt

3.1 Tìm hiểu về những dấu vết còn tồn tại

Mặc dù tuyến đường tàu răng cưa Phan Rang Đà Lạt đã được dỡ bỏ nhưng vẫn còn những dấu vết là minh chứng cho sự tồn tại của nó. Bạn có thể thuê xe máy tại Phan Rang để khám phá các di tích và tìm hiểu về tuyến đường sắt từng là niềm tự hào của cộng đồng trong khu vực.

Di tích đầu tiên còn lại của tuyến đường tàu răng cưa là hai cây cầu Tân Mỹ và cầu Sông Pha. Cầu Tân Mỹ nằm song song với Quốc lộ 27, có chiều dài khoảng 300m và 10 nhịp cầu. Cầu này được xây dựng để phục vụ đoàn tàu vượt qua sông với kiểu kiến trúc Pháp.

Cầu Tân Mỹ hiện nay bị bỏ hoang và thân cầu được phủ kín bởi các loại cây leo.

Một cây cầu khác rất nổi tiếng trên tuyến đường tàu răng cưa là cầu Sông Pha. May mắn thay, cầu Sông Pha vẫn được sử dụng làm cầu dân sinh cho đến ngày nay. Cầu được thiết kế chắc chắn và có tuổi thọ cao, cùng với vị trí thuận lợi cho việc đi lại của người dân.

Một đường hầm của tuyến đường tàu sắt sau khi bị tháo dỡ đã trở thành lối đi lại của người dân

Nhà ga từng tấp nập đã bị bỏ hoang và hiện chỉ còn lại những tàn tích

Một đoạn dốc trên tuyến đường tàu răng cưa Phan Rang Đà Lạt vẫn tồn tại cho đến hiện tại

Ga Đà Lạt được xây dựng theo kiến trúc của nhà rông Tây Nguyên