Chìm đắm trong sự bình đẳng: Động lực hàng đầu của giáo dục Phần Lan

Quan điểm về sự bình đẳng là tâm huyết của giáo dục Phần Lan, tạo nên một môi trường công bằng và đồng đều cho mọi học sinh. Không chỉ là nơi học, mà trường học ở Phần Lan còn là nơi gắn kết, tạo ra sự đồng lòng giữa giáo viên, học sinh và phụ huynh. Tại đây, mỗi học sinh được đối xử như nhau, không phân biệt đẳng cấp. Sự bình đẳng được thể hiện qua:

• Trang thiết bị giáo dục và cơ sở vật chất đồng đều giữa các trường học.

• Môn học được đánh giá ngang nhau về mức độ quan trọng.

• Không có sự phân chia lớp chuyên hay lớp bình thường, tất cả học sinh được đối xử công bằng.

• Phụ huynh được bảo mật về nghề nghiệp để tránh sự thiên vị trong quá trình giảng dạy.

Chính tinh thần này đã tạo nên sự đoàn kết và sáng tạo trong giáo dục, là điểm mạnh động viên mọi người hướng tới mục tiêu chung - sự phát triển toàn diện cho tất cả học sinh.

Trong nền văn hóa Phần Lan, sự hợp tác và đồng thuận được đặt lên hàng đầu, thay vì cạnh tranh cá nhân. Hệ thống giáo dục ở đây chủ yếu tập trung vào các trường công lập, với rất ít trường tư. Mọi người đồng lòng đầu tư vào sự thành công và chất lượng của các trường học quốc gia. Sự thiếu cạnh tranh giữa các trường, cả về sinh viên và thành tích thi cử, khiến mọi phương pháp giảng dạy hữu ích nhanh chóng được chia sẻ và áp dụng rộng rãi. Điều này tạo ra sự khác biệt quan trọng với các nước phát triển khác, nơi sự cạnh tranh giữa trường công và tư thường xuyên diễn ra, ảnh hưởng đến giáo viên, học sinh và nguồn lực. Phương châm này giúp nền giáo dục Phần Lan phát triển một cách đồng đều và toàn diện.

Hệ thống giáo dục ở Phần Lan cam kết đảm bảo tất cả học sinh đều tốt nghiệp trung học. Hơn 93% học sinh tốt nghiệp từ các trường dạy nghề hoặc trường trung học, tỷ lệ cao hơn nhiều so với nhiều nước phát triển khác. Mỗi học sinh có quyền chọn hướng phát triển dựa trên đánh giá về điểm mạnh và yếu của bản thân. Ngay từ tuổi 16, học sinh Phần Lan có thể chọn giữa các chương trình dạy nghề như nhà hàng, xây dựng, y tế, hoặc chọn học thuật để chuẩn bị cho đại học. Hơn 43% học sinh lựa chọn học nghề để phát triển sự nghiệp. Sau tốt nghiệp, sinh viên Phần Lan được nhà nước tài trợ toàn bộ học phí khi họ học tại 8 trường đại học quốc gia. Tỉ lệ học đại học ở Phần Lan là 66%, thuộc hàng cao nhất trong EU.

Học tại Phần Lan được khích lệ, nhưng giáo viên không ép buộc học sinh phải học những kiến thức mà họ không muốn. Tính thực tế được đánh giá cao trong hệ thống giáo dục. Nếu một học sinh không hứng thú với học tập hoặc muốn theo đuổi một công việc thực tế, giáo viên sẽ tôn trọng quyết định đó. Không có áp lực về bài tập, điểm số, và kỳ thi ở Phần Lan, giáo viên thường khuyến khích khả năng tự học hơn là truyền đạt kiến thức lý thuyết. Mọi học sinh đều được khuyến khích tự tra cứu và phân tích những gì họ học từ cuộc sống thực tế. Người Phần Lan không ngừng nỗ lực tìm kiếm và cải thiện phương pháp giáo dục để mang lại trải nghiệm tốt nhất cho con em mình. Đối với học sinh Phần Lan, họ học với tinh thần tự nguyện và tận hưởng niềm vui cuộc sống ngay trong các buổi học.

Ông Arja-Sisko Holappa, cố vấn Hội Đồng Quốc Gia Phần Lan về giáo dục, chia sẻ rằng việc tạo niềm vui cho học sinh trong quá trình học luôn được ưu tiên hàng đầu trong chương trình giáo dục của họ. Ông nói: 'Có một câu ngạn ngữ ở Phần Lan: Nếu bạn học mà không có niềm vui, bạn sẽ dễ quên đi những gì đã học'. Để thực hiện triết lý này, các trường ở Phần Lan thường có đội ngũ chuyên gia chăm sóc niềm vui cho học sinh. Ngoài những môn học chính, học sinh còn được khuyến khích tham gia các môn nghệ thuật như hội họa, thủ công, âm nhạc,... Học không chỉ là kiến thức mà còn là cơ hội để giải trí, và không có áp lực về thi cử trong các môn nghệ thuật này. Học sinh thường tham gia các hoạt động giải trí ngoại khoá 4 lần mỗi ngày với thời gian 15 phút mỗi lần. Sau giờ học, việc giao bài tập về nhà là hiếm, tạo điều kiện cho học sinh có thời gian nghỉ ngơi và tận hưởng cuộc sống xung quanh.

Một trong những yếu tố quan trọng làm nên sự xuất sắc của giáo dục Phần Lan là chất lượng giáo viên, được đảm bảo đạt chuẩn cao. Các giáo viên ở Phần Lan không chỉ có bằng thạc sĩ mà còn được đào tạo chuyên sâu về phương pháp giảng dạy. Họ không chỉ học về lý thuyết mà còn tập trung vào ứng dụng các phương pháp giảng dạy hiệu quả nhất. Sự hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm giữa giáo viên là điểm mạnh, giúp họ không ngừng cải tiến trong quá trình giảng dạy. Nhờ vào chất lượng giáo viên đỉnh cao, học sinh tại Phần Lan không chỉ học kiến thức mà còn phát triển toàn diện về mặt nhân cách. Điều này đã tạo ra sự tôn trọng và đánh giá lớn từ cộng đồng đối với nghề giáo viên tại đây.

Ở Phần Lan, sự học không chỉ là việc nắm vững lý thuyết mà còn tập trung vào phát triển kỹ năng và kinh nghiệm sống thực tế. Không giống như nhiều quốc gia khác, ở Phần Lan, không có các kỳ thi hoành tráng hay áp lực từ việc học thuộc lòng. Học sinh không phải mất công ôn tập vất vả để đối mặt với các kỳ thi áp đặt. Thay vào đó, giáo viên sẽ tổ chức các bài kiểm tra nhỏ để giúp học sinh ôn tập và đánh giá quá trình học. Hệ thống này giúp tập trung vào việc hiểu sâu kiến thức hơn là việc học thuộc lòng. Không có áp lực từ các kỳ thi lớn, học sinh Phần Lan có thể tập trung vào việc học một cách tự do và sáng tạo hơn.

Một điểm mạnh của giáo dục Phần Lan chính là việc miễn học phí cho tất cả các cấp học. Phụ huynh không phải lo lắng về chi phí học phí vì chính phủ đảm bảo hỗ trợ toàn bộ 100%. Đồng thời, học sinh còn được hưởng nhiều quyền lợi miễn phí tại trường như:

• Căn tin trường cung cấp bữa trưa cho học sinh nội trú.

• Đối với những học sinh ở xa hơn 2 km, có xe buýt đưa đón hàng ngày.

• Tham gia các hoạt động ngoại khóa, chuyến du lịch, thăm quan bảo tàng thường xuyên.

• Trường cung cấp sách giáo trình và đồ dùng học tập, giải trí cho học sinh.