1. Nấm Hương
Loại nấm được xếp đầu tiên trong danh sách là nấm hương. Nấm hương luôn được biết đến với hương vị thơm ngon và được coi là “hoàng hậu thực vật” trong Đông y. Chứa nhiều chất dinh dưỡng và protein, nấm hương có nhiều lợi ích cho sức khỏe như tăng cường miễn dịch, ức chế tế bào ung thư, giảm cholesterol và huyết áp. Loại nấm này đặc biệt tốt cho những người có rối loạn lipid máu, thiếu máu, tiểu đường, cao huyết áp và trẻ em suy dinh dưỡng.
Nấm hương thường được sử dụng trong nấu ăn với 3 loại chính: nấm đông, nấm hương và nấm hoa. Mỗi loại có đặc điểm riêng, nhưng để chọn nấm hương ngon, bạn nên chọn cây nấm có hình cúc áo, chân nhỏ, mình dày, màu vàng bóng. Khi ngâm nước, nấm nở đều và giữ được độ dai, có mùi thơm dịu và màu nước ngâm có màu vàng hanh.


2. Nấm Mỡ
Nấm mỡ mang lại lợi ích bổ tỳ, tiêu thực, nhuận phế, hóa đàm. Thực phẩm này đặc biệt phù hợp cho những người chán ăn, mệt mỏi do tỳ vị hư yếu, những bà mẹ đang cho con bú, người phải đối mặt với viêm phế quản mãn tính, viêm gan và cả những người mắc hội chứng suy giảm bạch cầu. Nấm mỡ giàu đạm và chứa nhiều axit amin quý. Trong bữa ăn hàng ngày, nấm mỡ thường được chế biến theo nhiều cách khác nhau. Để tận dụng tối đa giá trị dinh dưỡng và tác dụng của nấm mỡ, người ta thường kết hợp nó với các loại thực phẩm khác. Theo sách Bản thảo cương mục, nấm mỡ có tác dụng ích tràng vị, hóa đàm và cân bằng lượng khí trong cơ thể.
Sách Y học nhập môn mô tả nấm mỡ như một nguồn thực phẩm có khả năng làm sảng khoái tinh thần, kích thích tiêu hóa, giảm tiêu chảy và ngăn chặn tình trạng nôn mửa. Các nghiên cứu dược lý học hiện đại cũng chứng minh rằng nấm mỡ giàu đạm, chứa nhiều nguyên tố vi lượng và axit amin quý. Nó có khả năng ức chế sự phát triển của các loại vi khuẩn gây bệnh, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn và virus. Một số chất như PS-K chiết xuất từ nấm mỡ cũng có hiệu quả trong việc hỗ trợ hệ miễn dịch, chống ung thư, làm tăng cường khả năng chống lại các bệnh lý ung thư vú và da.


3. Nấm tai mèo
Nấm tai mèo, hay còn được biết đến với cái tên quen thuộc Mộc nhĩ đen, là một loại nấm đặc biệt giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa và chống lão hóa. Trong lĩnh vực y học, nó được coi là một loại thuốc quý giúp cải thiện tuần hoàn máu và giảm cholesterol. Đây là thực phẩm lý tưởng cho những người thừa cân, béo phì, hỗ trợ hiệu quả trong quá trình giảm cân. Mộc nhĩ đen, hay nấm tai mèo, nổi tiếng với tính năng lượng huyết và hoạt huyết, đồng thời giúp giảm cholesterol và cải thiện sự tuần hoàn máu. Được biết đến với hình dạng giống tai mèo khi còn tươi, mộc nhĩ đen có mặt ngoài màu nâu nhạt, mịn màng, với mạch bên trong nhẵn màu nâu sáng. Mộc nhĩ ban đầu là loại nấm mọc hoang trên thân gỗ mục. Ngày nay, mộc nhĩ được trồng và chế biến công nghiệp để phục vụ thị trường rộng lớn.
Theo y học cổ truyền, mộc nhĩ đen có hương vị ngọt, tính bình, không độc hại, với tác dụng lưu thông huyết mạch, kích thích hoạt huyết, giải độc, và bổ sung năng lượng âm. Các bản thảo y học cổ truyền đã ghi nhận việc sử dụng mộc nhĩ đen dưới dạng sao khô hoặc sao đen tán bột để điều trị nhiều tình trạng xuất huyết như băng huyết, rong kinh, trĩ, tiểu ra máu, lỵ ra máu, và ho ra máu. Nghiên cứu gần đây còn chú ý đến giá trị lớn của mộc nhĩ đen trong việc cải thiện sự linh hoạt của mạch máu, giảm mỡ máu, và ngăn chặn tình trạng hình thành xơ vữa mạch máu cùng quá trình đông cứng tiểu cầu, đặc biệt trong các bệnh về tim mạch. Mộc nhĩ đen không chỉ làm tăng sức đề kháng, mà còn chứa nhiều chất xơ và chất keo thực vật, giúp hấp thụ chất độc hại và có thể chứa một số hoạt chất chưa được xác định có thể giúp loại bỏ những dị vật hoặc viên sỏi tích tụ trong cơ thể.


4. Nấm mối
Nấm mối là một loại thực phẩm độc đáo với hương vị ngọt ngào và mùi thơm đặc trưng không thể thay thế. Tên gọi 'nấm mối' xuất phát từ việc nấm này chỉ xuất hiện ở những nơi mối đất sinh sống. Mối đất ở đây không phải là mối sống trên cây mà là mối đất, tạo ra những tổ to như trái dừa khô với màu trắng hoặc ngả vàng. Những con mối tận dụng thời tiết ẩm và ấm để tạo ra chất đặc biệt, tạo men nấm bọc quanh tổ mối. Từ đó mọc lên những cây nấm mối ngon và giàu dinh dưỡng, giúp tăng cường sức đề kháng và phòng chống các loại virus.
Nấm mối thuộc họ Lyophyllaceae và nhờ vào loại men do mối tạo ra để sinh trưởng. Theo kinh nghiệm của các nông dân, nấm mối xuất hiện ở nơi có nhiều mối đất. Nó xuất hiện đặc biệt trong đồng bằng sông Cửu Long chỉ một lần trong năm, kéo dài suốt một tháng từ sau những cơn mưa đầu mùa đến đầu tháng 6 âm lịch. Nấm mối có giá trị dinh dưỡng cao, cung cấp canxi, phốt pho, sắt, protein và nhiều chất dinh dưỡng khác, tốt cho sức khỏe, đặc biệt là người mắc tiểu đường, người tật nguyền, và người cao tuổi. Theo y học cổ truyền Trung Quốc, ăn nấm mối thường xuyên có thể cải thiện khả năng miễn dịch chống lại ung thư, chống lão hóa, giảm đường huyết. Đặc biệt, nấm mối cũng có lợi cho phụ nữ trong chu kỳ kinh nguyệt.


5. Nấm rơm
Theo Đông y, nấm rơm có hương vị ngọt, tính hàn, giúp bổ tỳ, ích khí, tiêu thực, khử nhiệt, tăng sức đề kháng, hạ cholesterol máu. Chủ yếu dùng tươi làm thuốc. Chữa xuất tinh sớm, gan nhiễm mỡ, suy giảm trí nhớ, giúp tăng cường sức khỏe. Trong 100g nấm rơm tươi chứa 90% nước, 3,6% đạm, 0,3% chất béo, 3,2% chất đường, 1,1% chất xơ (cellulose), 0,8% tro, 28mg% Ca, 80mg% P, 1,2% Fe, các vitamine A, B1, B2, C, D, PP... Cứ 100g nấm rơm tươi cho cơ thể 31 calorie. Với thành phần nhiều dinh dưỡng, nấm rơm không chỉ là thức ăn tuyệt vời, còn có thể chế biến nhiều 'thực phẩm chức năng', món ăn 'thuốc' để hỗ trợ chữa bệnh, đặc biệt với các bệnh nội tiết chuyển hóa như: béo phì, rối loạn lipid máu, đái tháo đường, xơ vữa động mạch và tăng huyết áp.
Trước đây, nấm rơm thường tự mọc trong các bụi rơm ở cánh đồng. Tuy nhiên, do nhu cầu sử dụng lớn nên số lượng nấm rơm mọc tự nhiên không đủ cung cấp cho thị trường, chính vì vậy, ngày nay người ta thường trồng nấm rơm với quy mô lớn trong các phòng, kho hoặc môi trường sinh học. Theo PGS.TS BS Nguyễn Thị Bay (Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM), thành phần chủ yếu trong nấm rơm là chất đạm. Chất đạm rất cần thiết cho cơ thể, giúp tái tạo tế bào và góp phần chuyển hóa các chất. Hàm lượng đạm trong nấm rơm cao hơn thịt bò, cá và ngang bằng với hàm lượng đạm trong đậu hũ. Nấm rơm có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như nấm rơm xào tỏi, nấm rơm kho chay, nấm rơm nấu canh, nấu lẩu,…Những món ăn có nấm rơm đều có vị ngọt thanh rất tự nhiên.


6. Nấm mỡ gà - Hương vị Đặc Biệt
Nấm mỡ gà với hình dáng độc đáo, nón nấm nổi bật với mép xung quanh cao và phần đỉnh lõm xuống, tạo nên vẻ đẹp riêng. Được biết đến với tên gọi nấm mỡ gà do màu sắc và hình dáng giống lòng đỏ trứng gà. Thân nấm có màu trắng vàng nhẹ, mang đến hương vị ngọt thanh, giàu chất dinh dưỡng. Đặc biệt, nấm mỡ gà còn có khả năng chống ung thư, giúp kiểm soát tế bào gây ung thư trong cơ thể. Nguồn chất chống oxy hóa mạnh mẽ, chiết xuất từ nấm mỡ gà còn hỗ trợ giảm đường huyết ở chuột tiểu đường.
Nghiên cứu còn chỉ ra rằng nấm mỡ gà có tác dụng hạ mỡ máu nhờ chứa Lovastatin, một chất giảm Cholesterol. Với vị ngọt nhẹ và thanh mát, nấm mỡ gà là nguyên liệu tuyệt vời cho các món ăn hàng ngày như chiên, xào, lẩu...


7. Nấm trâm vàng - Ngọn Đầu Mùa Xuân
Đây là một loại nấm độc đáo với tên gọi đặc biệt - Nấm trâm vàng. Xuất hiện vào cuối mùa thu và đầu mùa xuân, loại nấm này nổi tiếng với hình dáng nhỏ gọn, thân dài giống như chiếc trâm vàng. Ưa thích nhiệt độ thấp, thậm chí có thể sống trong không khí lạnh gió tuyết. Được biết đến từ thời xa xưa, nấm trâm vàng không chỉ thơm ngon mà còn chứa tới 8 loại axit amin hỗ trợ phòng chống ung thư.
Với giá trị dinh dưỡng cao, nấm không chỉ cung cấp vitamin và khoáng chất tăng cường hệ miễn dịch mà còn là nguyên liệu hấp dẫn cho nhiều món ăn. Nấm trâm vàng có thể chế biến thành những món ngon với thịt nấm vàng non, mềm mại, giàu dưỡng chất. Đây là lựa chọn tuyệt vời cho bữa ăn gia đình, đặc biệt khi bạn biết cách phân biệt và chọn lựa nấm chất lượng.

8. Nấm Ngọc Tẩm (Nấm vị cua) - Hương Vị Độc Đáo
Loại nấm này mang đến vị cua độc đáo - Nấm Ngọc Tẩm, hòa quyện giữa vị ngọt tự nhiên và hương vị cua thanh mát, cung cấp nhiều dưỡng chất quan trọng cho sức khỏe. Nấm Ngọc Tẩm được trồng chủ yếu tại miền Trung như Thừa Thiên – Huế, Phú Quốc, Quảng Bình. Với chất lysine, dextran, arginine, loại nấm này giúp phát triển trí não, tăng cường sức đề kháng, và phòng chống bệnh xơ gan. Chia thành nấm Ngọc Tẩm trắng và nấm Ngọc Tẩm nâu dựa vào màu sắc của mũ nấm, Nấm Ngọc Tẩm không chỉ là thực phẩm ngon mà còn có nhiều công dụng chữa bệnh như tăng cường trí nhớ, sức đề kháng, và phòng ngừa xơ gan.
Nấm Ngọc Tẩm là nguyên liệu cho nhiều món ngon như gà hấp nấm, gỏi sứa nấm vị cua... Có thể sử dụng tươi hoặc phơi khô, nấm ngọc tẩm chứa nhiều dưỡng chất như arginine, lysine, dextran… Được xem như một loại thuốc vừa chữa bệnh, vừa tăng cường sức khỏe, đặc biệt hữu ích cho việc cải thiện trí nhớ. Nó thuộc danh sách 5 loại thực phẩm bổ dưỡng nên thường xuyên sử dụng, đặc biệt với lượng calo không cao. Nấm ngọc tẩm không chỉ là thực phẩm giàu protein mà còn được biết đến như 'cao lương mỹ vị', kích thích hệ thống miễn dịch hoạt động hiệu quả...


9. Nấm hải sản - Đặc Quyền Từ Đại Dương
Loại nấm này có màu trắng sáng, tên gọi nấm hải sản được đặt dựa trên hương vị độc đáo giống như hải sản. Trong nấm shimeji chứa nhiều protein và axit amin, hỗ trợ tăng cường sức đề kháng. Dồi dào chất xơ, nấm hải sản là thực phẩm dinh dưỡng, không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon mà không làm ngán. Nấm hải sản hỗ trợ bài tiết axit mật, giảm insulin, và ổn định cholesterol huyết thanh, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch.
Các enzyme protease trong nấm hải sản diệt khuẩn, đặc biệt là đối với ấu trùng truyền bệnh. Nấm shimeji hỗ trợ kháng nấm từ bên trong với những hợp chất có lợi. Rich glycoprotein (HM-3A), marmorin, beta-(1-3)-glucan, hypsiziprenol và hypsin trong nấm hải sản ức chế tế bào ung thư như bệnh bạch cầu, gan, vú, sarcoma mô mềm, phổi. Chất polysacarit, phenolic và flavonoid giúp ức chế cytokine gây viêm và stress oxy hóa, bảo vệ cơ thể khỏi suy hô hấp. Nấm shimeji có tiềm năng hỗ trợ điều trị và cải thiện tình trạng ung thư, đồng thời kích thích chữa lành phản ứng viêm và ngăn chặn suy hô hấp.


10. Khám Phá Vẻ Đẹp của Nấm Linh Chi
Nấm Linh Chi, được biết đến với nhiều tên gọi như Tiên thảo, Nấm Trường Thọ, Vạn Niên Nhung, là một loại nấm quý từ thiên nhiên. Nổi tiếng từ thời xa xưa, nấm linh chi mọc hoang ở vùng núi cao với không khí lạnh, mang lại nhiều giá trị cho sức khỏe. Với cuống màu đa dạng và mũ nấm hình thận hoặc tròn, nấm Linh Chi không chỉ là một thực phẩm dinh dưỡng mà còn là phương thuốc hỗ trợ tốt cho mọi lứa tuổi.
Có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn, trị đau nhức, chống dị ứng, chống ung thư, kháng siêu vi, giảm xơ cứng động mạch, trợ tim, làm hạ cholesterol. Đồng thời, nấm Linh Chi giúp thư giãn thần kinh và bắp thịt. Nó nâng cao thể chất, khả năng thích ứng, điều chỉnh cân bằng sinh lý, và kháng khuẩn phục hồi sức khỏe.
Nấm linh chi, một loại dược liệu quý hiếm, là đối tác đáng tin cậy trong việc hỗ trợ điều trị bệnh tật và nâng cao sức khỏe theo cách tự nhiên.

