1. Tai Người Phú Thọ
Tai Người Phú Thọ là một biểu tượng ẩm thực độc đáo của tỉnh Phú Thọ, Việt Nam. Bánh được làm từ những nguyên liệu giản dị như bột gạo, đường, nước và các thành phần thơm ngon khác. Hình dáng của bánh nhỏ gọn, giống tai con người nên được gọi là 'Tai Người'.
Quá trình chế biến bánh đòi hỏi sự khéo léo và tinh tế của người thợ làm bánh. Bột gạo được trộn với đường và nước, sau đó nhồi thành từng viên nhỏ. Người thợ sử dụng bàn tay để tạo hình viên bột giống như tai con người, nhưng kích thước nhỏ hơn. Các viên bột được hấp chín trong nồi hấp. Bánh Tai Người Phú Thọ có màu trắng tinh khiết và vị ngọt nhẹ. Khi ăn, bạn sẽ cảm nhận độ mềm mịn và hương vị tinh tế. Bánh thường được trang trí bằng đường hoặc mứt dừa phía trên, tạo nên diện mạo hấp dẫn.
Tai Người Phú Thọ không chỉ là món ăn ngon mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Nó thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng đối với tổ tiên và truyền thống của người dân Phú Thọ. Bánh thường được sử dụng trong các dịp lễ hội, cúng tổ tiên hoặc làm quà biếu trong các dịp đặc biệt. Nếu bạn có dịp ghé thăm Phú Thọ, hãy thử một chiếc Tai Người để khám phá hương vị truyền thống của vùng đất này và hiểu sâu hơn về văn hóa ẩm thực độc đáo của Việt Nam.
2. Bánh Đúc Nhân Lạc
Đến Phú Thọ, du khách không chỉ thưởng thức vẻ đẹp của rừng cọ, đồi chè, và đồng xanh ngào ngạt, mà còn được thưởng thức nhiều đặc sản thơm ngon, hấp dẫn mang đậm bản sắc quê hương Đất tổ. Trong số đó, món bánh đúc nhân lạc nổi bật với nguyên liệu và cách chế biến đặc trưng.
Từ lâu, bánh đúc luôn là món quà dân dã, đậm chất quê hương, mang đến hương vị gần gũi và mới mẻ trong cuộc sống hiện đại. Bánh đúc giòn với vị ngon ngậy, hòa quyện với mùi thơm và hương béo của lạc, mang đến trải nghiệm thú vị cho người ăn. Tại làng Dòng, xã Xuân Lũng, huyện Lâm Thao, bánh đúc trở thành một món đặc sản truyền thống.
Chợ của các làng quê thường trưng bày loại bánh đúc này, được làm từ bột gạo tẻ, nấu chín và tạo hình đẹp mắt như xôi nếp. Nhân lạc rang thêm vào không chỉ làm bánh thêm béo ngon mà còn tăng thêm độ hấp dẫn.
3. Bánh sắn
Bánh sắn là một món đặc sản truyền thống của Phú Thọ, Việt Nam, được làm từ sắn non - cây có củ làm nguyên liệu chính. Bánh sắn tròn, màu trắng, vị ngọt thanh mát. Sắn non gọt vỏ, giã nhuyễn thành bột, trộn nước, đun nấu tạo hỗn hợp nhão. Người thợ nặn từng viên bột thành hình tròn, hấp chín. Bánh sắn trắng tinh, mềm mịn, vị ngọt tự nhiên từ sắn non. Trang trí lá chuối hoặc lá dứa phía trên tạo diện mạo đẹp mắt và tự nhiên. Ăn trong các dịp lễ hội và cúng tổ tiên, bánh sắn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc, thể hiện lòng biết ơn và sự tôn trọng đối với tổ tiên và truyền thống vùng đất này. Khám phá bánh sắn tại các quán bánh truyền thống hoặc tham gia làm bánh để hiểu sâu hơn về công đoạn chế biến. Trải nghiệm ẩm thực độc đáo và khám phá văn hóa ẩm thực đặc biệt của Phú Thọ.
4. Bánh nẳng làng Dòng
Món đặc sản bánh nẳng làng Dòng từ xã Xuân Lũng, huyện Lâm Thao là món quà quê đậm tình cảm quê hương. Bánh mang hồn mộc mạc của con người Đất Tổ, xuất phát từ ngôi làng hiếu học lâu đời. Cách làm bánh đòi hỏi sự kỳ công của các bà, các mẹ làng Dòng. Họ phải lên đồi, rừng chặt cây để lấy tro, ngâm nước tro với gạo nếp cẩn thận. Việc này, để tạo nên hương vị đặc biệt của bánh, đòi hỏi kinh nghiệm lâu năm. Gạo được gói trong lá dong tươi, luộc bánh từ 5-6 tiếng cho đến khi chín nhừ quyện vào nhau. Khi bóc ra, bánh mềm, không dính lá, màu vàng long lanh như hổ phách.
Người làng Dòng ấp ủ hương vị đậm đà bằng cách sử dụng mật mía nấu chấm với bánh. Hương vị đặc trưng quyện với vị thanh mát, ngọt ngào, thoang thoảng hương thơm dịu nhẹ của cỏ cây núi cao trung du.
5. Bánh tẻ mật
Đến Đào Xá, huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ, du khách sẽ khám phá bánh tẻ mật, một loại bánh dân dã nhưng mang hương vị dịu dàng, thanh ngọt hấp dẫn. Bánh thường được người dân làng Đào Xá dùng để cúng Thành Hoàng làng trong ngày hội.
Bánh tẻ mật được làm từ gạo tẻ nguyên chất, không lẫn tạp và mật mía. Gạo được sấy khô rồi nghiền thành bột, sau đó trộn đều với mật và nước theo tỉ lệ nhất định. Hỗn hợp bột, mật, và nước được đun cho ráo, đảm bảo hòa đều vị. Bột đặc quánh sau khi đun chín, được ủ trong vung kín bếp tro đến khi bánh chín. Sau đó, người làng sử dụng lá chuối khô và lạt giang để gói và chằng bánh, giữ cho bánh giữ nhiệt khi gói. Bánh tẻ mật được gói giống như bánh giò.
Gói bánh tẻ mật cần nhanh chóng để bột vẫn còn nóng khi hoàn thành. Bánh sau khi gói xong được hấp cho đến khi chín.
Khi bánh nguội hẳn, người làng mở gói, tước lạt giang tạo thành từng lát bánh. Mỗi lát bánh có màu vàng óng, trong suốt như mật ong, mang mùi thơm mát, dịu dàng. Khi thưởng thức, mỗi lát bánh chạm vào đầu lưỡi mang lại cảm giác mát dịu và hương vị ngọt ngào thú vị. Bánh tẻ mật không chỉ là một món ăn ngon mà còn là hương vị đặc trưng của đồng quê Phú Thọ, tạo nên trải nghiệm ẩm thực độc đáo cho du khách.
6. Bánh cuốn Lâm Lợi
Chiếc bánh cuốn tròn trịa, mềm mướt, đậm đà vị ngọt của bột gạo, của nhân, vị bùi thơm của hành phi là món ăn nhẹ được nhiều người dân Việt lựa chọn vì hương vị đậm đà nhưng thanh tao, khác biệt từ bánh cuốn mà khó có thể tìm thấy ở món ăn khác.
Bánh cuốn được làm từ gạo ngon, xay mịn, hòa với nước. Đặt nồi hấp, căng vải mỏng trên miệng nồi. Mỗi lần cho một lượng bột nhỏ, xoa đều lên bề mặt miếng vải để lá bánh cuốn được mỏng, có thể thoa thêm chút mỡ hoặc dầu ăn để dễ lấy ra. Sau khi bánh chín, dùng thanh tre gạt ra đĩa, có thể cuộn thêm nhân gồm một ít thịt nửa nạc nửa mỡ, tôm, băm cùng mộc nhĩ và nấm hương đã xào chín với các gia vị như nước mắm, hạt tiêu… Rắc thêm hành phi thơm và dùng với nước chấm đủ các vị chua, cay, mặn, ngọt.
Đến xã Lâm Lợi, Hạ Hòa để thưởng thức bánh cuốn không phải là điều dễ dàng vì hiện nay rất ít nhà làm. Tuy nhiên, mỗi lần có cơ hội ăn bánh cuốn gia truyền Phú Thọ, bạn sẽ trải qua một trải nghiệm ẩm thực khó quên, giữ lại trong lòng hương vị đặc trưng và độc đáo của bánh cuốn này.