Soạn bài văn Đồng chí theo ngắn nhất mà vẫn đủ ý trên các trang 128, 129, 130, 131 của sách Ngữ văn lớp 9, giúp học sinh soạn văn dễ dàng hơn.
Soạn văn Đồng chí
Bố cục:
- 7 câu đầu : Mô tả cơ sở hình thành tình đồng chí.
- 10 câu tiếp : Phản ánh và tác động của tình đồng chí.
- 3 câu cuối : Hình ảnh và biểu tượng về người lính.
Đọc hiểu văn bản
Câu 1 (trang 130 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):
- Dòng thứ bảy của bài thơ rất ngắn gọn, chỉ có hai từ, kết thúc bằng dấu chấm than. Vang lên như một phát hiện “Đây chính là tình đồng chí”.
- Dòng thơ thứ bảy là nối kết đoạn trước và sau nó. Đoạn trước là cơ sở, nguồn gốc của tình đồng chí, đoạn sau là những biểu hiện cụ thể.
Câu 2 (trang 130 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):
Cơ sở của tình đồng chí qua sáu câu thơ đầu :
- Cùng xuất xứ, đẳng cấp, hoàn cảnh : đều là người nông dân từ những vùng quê nghèo.
- Cùng lý tưởng, trách nhiệm : súng chống chống bên cạnh, lòng mang trong mình tình yêu đất nước, quyết tâm chiến đấu cho tổ quốc.
- Cùng nhau trải qua khó khăn : đêm lạnh chung chăn thành đôi tri kỉ.
Câu 3 (trang 130 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):
Chi tiết, hình ảnh biểu hiện tình đồng chí, đồng đội tạo ra sức mạnh tinh thần của người lính cách mạng :
- Sự chia sẻ sâu sắc những tâm tư, nỗi lòng của nhau : nỗi nhớ quê, lo toan nhà cửa, giếng nước, gốc đa, những hình ảnh thân thương, bình dị đều chứa đựng nỗi buồn Ruộng nương anh gửi bạn cùng cày...nhớ người ra lính.
- Chia sẻ khó khăn, cảnh ngộ Áo anh rách vai / Quần tôi có vài mảnh vá ... Chân không giày ; có những khoảnh khắc chia sẻ đau khổ từng cơn ớn lạnh, sốt run người, trán ướt mồ hôi.
Câu 4 (trang 130 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):
- Trận chiến và nỗi đau trong ba câu thơ cuối : cuộc chiến khắc nghiệt, đầy thử thách, người lính vẫn dũng cảm, đoàn kết vượt qua cảnh giá buốt.
- Ý nghĩa và vẻ đẹp của hình ảnh :
+ Hiện thực và ấm lòng : tình đồng chí đồng lòng, giữa rừng hoang vẫn ấm lòng sẵn sàng chiến đấu.
+ Lãng mạn và hiện thực : đầu súng trăng treo là hình ảnh tuyệt đẹp, gần xa, bên cạnh ngọn súng là trăng mơ màng, niềm tin vào chiến thắng.
Câu 5 (trang 130 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):
Tác giả chọn tựa đề “Đồng chí” vì toàn bộ bài thơ làm nổi bật vẻ đẹp của người đồng chí, những người cùng chí hướng, cùng lý tưởng, cùng yêu nước.
Câu 6 (trang 130 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):
Anh lính thời kháng chiến chống Pháp, kiên cường và cao quý, luôn sẵn lòng chịu đựng gian khó, quyết tâm ra đi chiến đấu vì Tổ quốc, vì một lý tưởng cao đẹp.
Luyện tập
(trang 131 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1): Viết một đoạn văn tả ...
Nhận định về đoạn thơ cuối của bài “Đồng chí” :
Đoạn cuối của bài thơ mang một vẻ đẹp hòa quyện giữa hiện thực và lãng mạn. Hiện thực trong hình ảnh rừng hoang, lính canh giữ, đầu súng cứng cỏi của lính. Đồng thời, những hình ảnh đó cũng chứa đựng tình lãng mạn khi tình đồng chí sưởi ấm không gian lạnh giá, khi mảnh trăng thơ thẩn lơ lửng trên đầu súng. Một bức tranh thơ mộng, sự kết hợp hoàn hảo giữa súng chiến và trăng bình yên, một tương lai tươi đẹp đang hướng đến.