
Mặc dù Sony cam kết sẽ miễn phí sửa chữa tay cầm DualSense nếu gặp vấn đề trôi analog theo bảo hành, nhưng chẳng ai mong muốn gặp phải tình trạng này khi mới mua máy console.
Cuộc khám phá bên trong DualSense của iFixit
Kevin Purdy của iFixit mô tả chiếc tay cầm DualSense như một món đồ đến từ tương lai bên ngoài, nhưng bên trong lại giống hệt như thế hệ cũ.
Alps Alpine của Nhật Bản xuất hiện trên cụm phần cứng điều khiển hai cần analog của DualSense. Dù rất muốn đổ lỗi cho Alps về lỗi trôi analog, nhưng thực tế lỗi không hoàn toàn thuộc về họ.

Cả hai cụm analog được hàn chặt vào bo mạch bằng 14 mối hàn cho mỗi bên. Hai mối hàn còn lại dùng để nối dây tới hai mô tơ phản hồi haptic ở mỗi bên. Việc tháo hai cụm analog này ra khỏi bo mạch mà không có súng hàn là không dễ dàng.

Sau khi tháo được cụm chiết áp analog ra khỏi bo mạch, chúng ta có thể tháo cụm này để kiểm tra các phần cứng bên trong. Mỗi tấm nhựa che một chiết áp chuyển động, đặt đối xứng 90 độ. Hai chiết áp này nối với hai thanh ngang nhỏ, kết nối với tấm film carbon để ghi nhận vị trí của cần analog thông qua giá trị hiệu điện thế ở từng vị trí khác nhau khi chơi game.




Đó là cách chiết áp của Alps hoạt động, để nhận diện lệnh điều khiển và điều chỉnh hành động của nhân vật trong game. Bây giờ, chúng ta sẽ đi vào nguyên nhân khiến cần analog bị trôi.
Chiết áp của DualSense có tuổi thọ như thế nào?
Có ai thực sự hiểu về hệ thống chiết áp trong cần analog của tay cầm DualSense như Alps Alpine không? Chiết áp này, có tên RKJXV series, được sản xuất dành riêng cho nhu cầu chơi game. Theo Alps, chiết áp này có tuổi thọ lên tới 2 triệu vòng, nhưng có thể thay thế dễ dàng khi cần.

Các nguyên nhân gây ra tình trạng trôi analog
Đến hiện tại, tay cầm DualShock 4 mình dùng với PS4 Pro vẫn hoạt động tốt, không có dấu hiệu của trục trặc analog hay bất kỳ vấn đề nào khác (thật ngạc nhiên!), trong khi tay cầm Xbox One mình mua trước đó đã gặp vấn đề nghiêm trọng với cần analog, không thể sử dụng được. Điều này càng đáng chú ý khi cần analog bên phải gặp sự cố thay vì bên trái, mặc dù thường thì mình lại sử dụng cần analog bên trái nhiều hơn (để điều khiển nhân vật). Tuy nhiên, không ai có thể chắc chắn rằng sau 2 triệu vòng quay ghi nhận chuyển động trong chiết áp, hai cần analog sẽ bắt đầu gặp vấn đề.
Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến trục trặc analog, và cũng là một trong những nguyên nhân khó tránh khỏi nhất, là do bào mòn của cảm biến trong chiết áp theo thời gian sử dụng. Khi phần thanh ngang chạy qua lớp phim carbon bị mòn đi, điện áp đo đạc sẽ bị lệch, làm cho phần mềm ghi nhận vị trí của cần analog trở nên không chính xác. Kết quả là, dù cần analog đã trở về vị trí giữa, phần mềm vẫn nhận diện sự di chuyển của cần analog và thực hiện lệnh tương ứng trong trò chơi dựa trên giá trị hiệu điện thế được chiết áp gửi. Đó là lý do dẫn đến trục trặc analog.

Đáng lưu ý rằng tay cầm Joy-Con của Nintendo Switch có cấu trúc khác biệt, nhưng cũng gặp vấn đề trục trặc analog với nguyên nhân và triệu chứng tương tự. Khác biệt duy nhất là Joy-Con sử dụng tấm nhận diện phẳng trong chiết áp mẫu RKJXY (cũng được sản xuất bởi Alps Nhật Bản) thay vì hai vòng film carbon như DualSense. Trong hình, chiết áp RKJXV của DualSense ở bên trái và chiết áp RKJXY của Joy-Con ở bên phải.
Để xác định vị trí của cần analog, phần mềm phải dựa vào điểm mốc, vị trí chính xác ở giữa hai chiết áp. Điểm mốc này có thể thay đổi do lò xo trả về bị co giãn trong quá trình sử dụng, làm thay đổi hình dạng ban đầu. Sự sai lệch trong điểm mốc cũng gây ra trục trặc analog, không chỉ do tuổi thọ của chiết áp.
Hàng ngày, khi chơi game, chúng ta thường đẩy cần analog đến giới hạn của khung vỏ nhựa. Việc này có thể khiến khung nhựa giãn ra, làm hỏng toàn bộ hệ thống cần analog, từ chiết áp đến lò xo và các phần cứng khác.
Cuối cùng là nỗi ám ảnh của mọi thiết bị điện tử, cũng không ngoại lệ với cần analog trong tay cầm của chúng ta. Đó là bụi bẩn, ẩm mốc và các tạp chất khác có thể xâm nhập vào kết cấu phần cứng, gây ra các vấn đề. Nhiều người đã thử vệ sinh chiết áp bằng khí nén, dung dịch vệ sinh mạch điện hoặc isopropyl alcohol để tạm thời sửa chữa trục trặc analog.
Cách giải quyết tạm thời
Ngoài cách gỡ cụm chiết áp Alps để thay mới, còn có một số biện pháp khác. Anh em có thể tháo vỏ nhựa để vệ sinh hoặc thay thế hệ thống ghi nhận vị trí của cần analog. Một cách khác là điều chỉnh sai số của chiết áp theo chiều ngược lại để cân bằng lại vị trí ban đầu của cần analog.

Một số trò chơi cho phép điều chỉnh deadzone của cần analog để giảm lỗi trôi. Cách này chỉ hữu ích khi lỗi xuất phát từ lò xo trả về. Anh em cũng có thể sử dụng công cụ calibration để điều chỉnh máy game nhận diện vị trí của cần analog, tạo ra điều kiện hoạt động tốt nhất cho nó.
Giải quyết tận gốc, cần sự can thiệp của nhà sản xuất
Gặp vấn đề trôi analog, anh em có một số lựa chọn. Tự sửa hoặc mang ra tiệm là hai trong số đó. Còn hai phương án khác là bảo hành chính hãng hoặc mua tay cầm mới.
Vấn đề với DualSense là việc tự thay cụm analog không dễ dàng, do chúng bị hàn chết vào bo mạch. Trong khi đó, Nintendo Switch lại cho phép anh em tự sửa analog dễ dàng hơn. Rõ ràng, Sony cần phải chịu trách nhiệm. Họ đã chọn cách hàn chết cụm chiết áp vào bo mạch, trái ngược với cách Nintendo làm với tay cầm Joy Con. Có nhiều cách khác để cải thiện độ bền của cụm analog.

Các nhà sản xuất máy console đã từng chọn các phương án phần cứng bền và chính xác hơn trong quá khứ. Ví dụ như tay cầm Dreamcast có cụm analog dùng cảm biến Hall. Analog của tay cầm N64 dùng cảm biến quang học, đọc vị trí giống chuột bi. Tuy chi phí sản xuất tăng, nhưng khi sửa chữa thì lại giảm đi đáng kể.